Η λιτότητα οδηγεί την Ευρώπη σε αδιέξοδο

Μετά την απόφαση των διάφορων κεντρικών τραπεζών να συντονιστούν προκειμένου να προσφέρουν ενίσχυση δολαρίων στον ευρωπαϊκό οικονομικό τομέα, τα χρηματιστήρια αναθάρρησαν. Αντιληφθήκαμε όμως και το κατά πόσο έχουν χειροτερέψει τα πράγματα.

Εδώ και αρκετό καιρό, οι τράπεζες δυσκολεύονταν να χρηματοδοτηθούν σε δολάρια, αφού οι περισσότεροι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι και τα τραπεζικά ιδρύματα του κόσμου, δίσταζαν να δανείσουν, εξαιτίας της

Αυτό από μόνο του θα μπορούσε να προκαλέσει μια ισχυρή οικονομική κρίση, χωρίς να χρειάζεται κάποιο πιστωτικό συμβάν, όπως μια ιταλική χρεοκοπία. Για να αποφασίσουν οι κεντρικές τράπεζες να δράσουν όπως έδρασαν, η κατάσταση μάλλον θα είναι πολύ επικίνδυνη.

Ο κίνδυνος μπορεί να αποτράπηκε προσωρινά, αλλά η κρίση χρέους της ευρωζώνης παραμένει. Στις 9/12 διεξάγεται μια ακόμη συνάντηση κορυφής. Όλα δείχνουν πως η Angela Merkel και ο Nicolas Sarkozy θα πιέσουν για κάποιο είδος δημοσιονομικής ένωσης.

Μια τέτοια ένωση, μπορεί να αποτελεί και την μοναδική λύση στη κρίση χρέους. Μπορεί να συντονίζει τους εθνικούς προϋπολογισμούς, να παίρνει κεντρικές αποφάσεις όσον αφορά σε δαπάνες, και μπορεί να προσπαθεί να επιδιορθώνει κάποιες οικονομίες, παρέχοντας στήριξη στα ασθενέστερα κράτη μέλη, και πείθοντας τους επενδυτές ότι η Ευρώπη θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να σωθεί το ευρώ.

Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τις λεπτομέρειες για να καταλάβουμε τι πρόκειται να γίνει. Σύμφωνα όμως με τις πρώτες ενδείξεις, η δημοσιονομική ένωση που οραματίζονται οι Merkel και Σια, δεν είναι άλλο παρά μια ένωση λιτότητας. Ένα όχημα για να επιβληθούν οδυνηρές περικοπές, υψηλότεροι φόροι, κλπ. με μικρά μόνο ανταλλάγματα.

Αυτό όμως δεν θα πετύχει. Το ευρώ δεν μπορεί να επιβιώσει με λιτότητα και μόνο.  Μάλιστα, η σημερινή λιτότητα, όπως εφαρμόζεται, προκαλεί ζημιά στο μέλλον του νομίσματος, και ιδού γιατί:

Οι Γερμανοί θέλουν να «φτιάξουν» τις οικονομίες των ευάλωτων χωρών μελών. Αυτό είναι όντως απαραίτητο. Αλλά δεν μπορεί να αποτελεί και το επίκεντρο της όλης προσπάθειας. Οι κυβερνήσεις των χωρών που χρειάστηκαν διάσωση, αλλά και οι άλλες, πιέζονται για περικοπές και μόνο, την ώρα που η υπόλοιπη ευρωζώνη κάθεται και περιμένει.

Όπως όμως είδαμε εδώ και έναν χρόνο, οι περικοπές από μόνες τους δεν βοηθούν στην επαναφορά της εμπιστοσύνης των επενδυτών. Οι επενδυτές δεν εμπιστεύονται τις κυβερνήσεις. Εξάλλου, αυτό που ζητείται από τα κράτη αυτά είναι στη ουσία μια επιστροφή στο παρελθόν, και μια αναστροφή δημοσιονομικών πολιτικών δεκαετιών, σε λίγους μόλις μήνες. Για παράδειγμα, η Γαλλία έχει να δει πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της από το 1974!

Η λιτότητα φταίει που δεν υπάρχει ανάπτυξη στις χρεωμένες χώρες της ευρωζώνης, και χωρίς ανάπτυξη, η κρίση δεν θα μπορέσει να ξεπεραστεί.

Χωρίς ανάπτυξη, θα συνεχίσουν να υπάρχουν τα ελλείμματα, και τα χρέη δεν θα μπορέσουν να σταθεροποιηθούν.

Αν το ΑΕΠ είναι στάσιμο, ή μειώνεται, τότε η ποσότητα χρέους που χρειάζεται να