Η κρίση της Ευρωζώνης «φρενάρει» τις φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις στην ανατολική Ευρώπη

Σύμφωνα με σχετικό άρθρο του Guardian, η κρίση της Ευρωζώνης έχει συγκεκριμένα αρνητικά αποτελέσματα στην ανατολική Ευρώπη, στις χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ: ουγγρικά και ρουμανικά νομοθετικά εγχειρήματα αντιμετωπίζουν τον προβληματισμό και την αμηχανία των Βρυξελλών, ενώ οι φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις μοιάζουν να χάνουν την δυναμική τους.

«Πολλοί σχολιαστές το αποδίδουν στις πολιτικές συνέπειες της ύφεσης: αντιμέτωποι με την λαϊκή δυσπιστία, την αύξηση του λαϊκισμού και την οξεία πολιτική διαμάχη, οι κυβερνήσεις προσπάθησαν να οχυρωθούν με τρόπους που οι Βρυξέλλες θεωρούν ανελεύθερους ή και αντιδημοκρατικούς», σημειώνει ο Δρ. Andrea Capussela.

Αλλά αυτή η ερμηνεία παραβλέπει ένα σημαντικό αποτέλεσμα της κρίσης της ευρωζώνης: την αλλαγή των κινήτρων με βάση τα οποία λειτουργούν πλέον οι κυβερνήσεις.

Είναι γνωστό ότι η κρίση απειλεί άμεσα την επιβίωση της ΕΕ, και ότι ο μόνος τρόπος που διαφαίνεται για να ξεπεραστεί είναι η συγκέντρωση μεγαλύτερης κυριαρχίας σε μια μορφή πολιτικής ενοποίησης. Και είναι σαφές ότι δεν θα είναι όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ μέρος αυτής της πολιτικής ενοποίησης. Η εναλλακτική λύση είναι σαφής: είτε διάλυση της ΕΕ ή μια ΕΕ δύο ταχυτήτων. Ο πυρήνας της Ευρωζώνης θα παραμείνει ανοικτός για τους υπολοίπους, αλλά η μετάβαση από μια ένωση των 27 σε μια των 17 συν 10 θα αλλάξει την πολιτική της ισορροπία, επειδή όσοι μείνουν απ’ έξω θα χάσουν σε κύρος και επιρροή.

Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην Ουγγαρία και τη Ρουμανία, και για την ακρίβεια μια πρόσφατη επίσημη έκθεση διαπιστώνει ότι «η στασιμότητα και οπισθοδρόμηση είναι εμφανής σε βασικούς δείκτες διακυβέρνησης σε όλα τα νέα κράτη-μέλη της ΕΕ και στις χώρες των Βαλκανίων». Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται ακόμα και στο οιονεί προτεκτοράτο της ΕΕ, το Κοσσυφοπέδιο, το οποία πεισματικά παραμένει ένα «ημι-ενοποιημένο αυταρχικό καθεστώς». Για τις χώρες αυτές η εναλλακτική λύση είναι είτε να καταστούν δεύτερης κατηγορίας μέλη της ΕΕ ή να μην μετέχουν καθόλου στην ΕΕ.

Οι περιπτώσεις της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας διαφέρουν – οι ενέργειες που έλαβε η Ρουμανία είναι αναστρέψιμες, ενώ αναδρά θετικά με την ΕΕ – αλλά η κατηγορία είναι η ίδια: οι Βρυξέλλες καταγγέλλουν ότι οι κυβερνήσεις αυτές «ξηλώνουν» ή απειλούν το κράτος δικαίου και τις συνταγματικές επιταγές και ισορροπίες που υιοθέτησαν πριν από την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση- κάτι που έχει ανησυχήσει πολλούς αναλυτές, επειδή η μετάβαση προς τη φιλελεύθερη δημοκρατία θεωρείτο μη αναστρέψιμη αφ’ ότου οι ανατολικές χώρες προσχώρησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτό που άλλαξε από τς διαδικασίες ένταξης στην ΕΕ μέχρι την σημερινή κρίση είναι τα κίνητρα αυτών των κυβερνήσεων. Ενώ οι ανέγερση φιλελεύθερων θεσμών ήταν τότε το κλειδί για μια γη της επαγγελίας, στην οποία οι πολίτες των χωρών αυτών ήθελαν να εισέλθουν, οι ίδιοι αυτοί θεσμοί έχουν γίνει πλέον ζουρλομανδύες που περιορίζουν τις κυβερνήσεις από το να αντιμετωπίσουν τις πολιτικές επιπτώσεις της κρίσης, παρουσίᾳ ενός αποπροσανατολισμένου