Η «Κουρδική άνοιξη» είναι κοντά;

Η Άγκυρα δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να ελέγξει το νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, όπου κατοικεί η πλειοψηφία των Κούρδων της Τουρκίας.

Για το μέλλον του «Κουρδικού ζητήματος», υπό τη σκιά των γεγονότων που εκτυλίσσονται στη Μέση Ανατολή, μίλησε ένας από τους πιο έμπειρους επιστημονικούς αναλυτές του Κέντρου Αραβικών και Ισλαμικών Ερευνών, του Ινστιτούτου Ανατολικών Σπουδών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, ο διδάκτορας Ιστορικών Επιστημών, Μπορίς Ντολγκόφ.

ΕΡ. Πιστεύετε ότι οι αυξανόμενες ταραχές και επιθέσεις στη νοτιοανατολική Τουρκία, συνδέονται με την κρίση στη Συρία;

ΑΠ.

Το τελευταίο διάστημα έχουν εντατικοποιηθεί οι επαφές ανάμεσα στους εκπροσώπους της κουρδικής κοινότητας στη Συρία και την Τουρκία. Η κουρδική κοινότητα τάσσεται κατά της βοήθειας που προσφέρει η τουρκική κυβέρνηση στους ένοπλους αντικαθεστωτικούς στη Συρία. Τα τελευταία γεγονότα στην Τουρκία, δηλαδή οι διαδηλώσεις και οι επιθέσεις κατά της αστυνομίας, αντικατοπτρίζουν την αντίθεση στην -ακολουθούμενη από την Τουρκία- πολιτική στη συριακή κρίση. Στο μέλλον, η ένταση αυτή θα αυξάνεται διαρκώς, καθώς το κουρδικό ζήτημα έρχεται στο προσκήνιο.

Οι Κούρδοι της Συρίας.

ΕΡ. Ποιά είναι η θέση των Κούρδων όσον αφορά τη σύγκρουση στο εσωτερικό της Συρίας;

ΑΠ. Η κουρδική κοινότητα στη Συρία αριθμεί πάνω από δύο εκατομμύρια, δηλαδή περίπου το 10% του πληθυσμού. Η συντριπτική πλειοψηφία των Κούρδων που ζουν στη Συρία τηρεί είτε ουδέτερη στάση απέναντι στον πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ, είτε τον υποστηρίζει. Ένα τμήμα των Κούρδων όμως βρίσκεται στην πλευρά της αντιπολίτευσης. Πρόκειται κυρίως για ανθρώπους που ζουν πολύ καιρό στο εξωτερικό. Ο επικεφαλής του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου της αντιπολίτευσης, Αμπντέλ Μπασέτ Σαϊντά, είναι κουρδικής καταγωγής. Ωστόσο, εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια δεν ζει στη Συρία.

Το κουρδικό πρόβλημα είναι εξαιρετικά σημαντικό για να κατανοήσουμε την κατάσταση στη Συρία. Οι εκπρόσωποι της κουρδικής κοινότητας που ανήκουν στη συριακή αντιπολίτευση του εξωτερικού, η οποία έχει την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη, απαιτούν τη μέγιστη δυνατή αυτονομία, ακόμη και ανεξαρτησία, μετά την πτώση του καθεστώτος του Άσαντ. Το θέμα αυτό έχει γίνει σημείο τριβής. Στο συνέδριο της συριακής αντιπολίτευσης του εξωτερικού που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο στο Κάιρο, οι Κούρδοι ήγειραν το ζήτημα αυτό. Τελικά οι διαφωνίες αποδείχθηκαν τόσο σοβαρές, ώστε οδήγησαν σε χειροδικίες μεταξύ των συνέδρων.

ΕΡ. Μπορούν τα γεγονότα στη Συρία να οδηγήσουν στην ίδρυση ανεξάρτητου Κουρδιστάν;

ΑΠ. Θέμα ανεξαρτησίας των Κούρδων της Συρίας, προς το παρόν δεν υπάρχει. Το σημαντικό εδώ είναι πώς θα εξελιχθούν τα γεγονότα στη συνέχεια. Αν το καθεστώς του Άσαντ αντέξει, οι Κούρδοι θα παραμείνουν στην κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα. Για τους Κούρδους αυτό είναι ικανοποιητικό, καθώς αυτή τη στιγμή διαθέτουν μια συγκεκριμένη αυτονομία, η κουρδική γλώσσα επιτρέπεται, οι Κούρδοι έχουν το δικαίωμα να λάβουν τη συριακή υπηκοότητα, μια δυνατότητα