Εκλογές στην Τουρκία με τον Ερντογάν φαβορί

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι το φαβορί για να κερδίσει τον πρώτο γύρο στις προεδρικές εκλογές της Τουρκίας, με την αντιπολίτευση να φοβάται μια «αλά Πούτιν» κατάληψη της εξουσίας.

Ο Τούρκος αρχηγός του κράτους εκλεγόταν από το κοινοβούλιο, αλλά ένα δημοψήφισμα του 2010 επέτρεψε στους Τούρκους να επιλέξουν τον πρόεδρό τους με άμεσες εκλογές.

Για πρώτη φορά, πάνω από τρία εκατομμύρια Τούρκοι που ζουν στο εξωτερικό μπορούν επίσης να ψηφίσουν.
Ο Ερντογάν έχει αντίπαλο τον 70χρονο καθηγητή Εκμελεντίν Ιχσάνογλου και τον 41χρονο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, πρόεδρο του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών. Ο Ιχσανόγκλου έχει τη στήριξη αρκετών κομμάτων της αντιπολίτευσης, μεταξύ των οποίων και το Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Ωστόσο, λίγοι αναλυτές αμφιβάλουν για τον νικητή. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο μισός σχεδόν πληθυσμός της χώρας στηρίζει τον Ερντογάν. Πριν τρεις μήνες η κατάσταση ήταν διαφορετική, εξαιτίας και του εργατικού ατυχήματος στο ανθρακωρυχείο της Σόμα, όπου σκοτώθηκαν 301 εργάτες. Πολλοί σχολίασαν τις στενές σχέσεις του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με τον όμιλο εκμετάλλευσης ορυχείων Soma Holding. Όταν ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε το ορυχείο, δεν έδειξε και ιδιαίτερη συμπάθεια. Είπε ότι τέτοια ατυχήματα ήταν «η μοίρα των ανθρακωρύχων» και φέρεται να χαστούκισε ένα κορίτσι όταν οργισμένοι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν κατά της αυτοκινητοπομπής του, αποκαλώντας τον κλέφτη και δολοφόνο. Ένας από τους στενότερους συνεργάτες του φέρεται να κλώτσησε έναν ανθρακωρύχο στο δρόμο.
Αλλά το πρόσωπο του Ερντογάν έχει κατακλύσει την πόλη. Τεράστιες αφίσες και πανό τον παρουσιάζουν ως έναν ισχυρό μελλοντικό πρόεδρο και ως εκπρόσωπο αυτού που ο ίδιος αποκαλεί «εθνική βούληση». «Στη Σόμα θα ψηφίσουν Ερντογάν και πάλι, θα δείτε», σχολιάζει ένας ανθρακωρύχος από την πόλη. «Η κυβέρνηση αποζημίωσε τις οικογένειες όσων σκοτώθηκαν και τους υποσχέθηκε δωρεάν διαμέρισμα. Ξέρουν πώς να κάνουν τους ανθρώπους να ξεχάσουν τι πραγματικά συνέβη εδώ».

Η θέση του προέδρου είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολική στην Τουρκία, αλλά ο Ερντογάν έχει εκφράσει την επιθυμία του για την αύξηση των προεδρικών εξουσιών, που οδηγεί σε φόβους της αντιπολίτευσης ότι η νίκη του θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αρπαγή της εξουσίας στο στυλ του Πούτιν, διατηρώντας τον 60χρονο ηγέτη στην εξουσία για τα επόμενα χρόνια. Οι επικριτές του έχουν επισημάνει ότι η θέση του ως πρωθυπουργός και η σταθερή εμπλοκή του στα μέσα μαζικής ενημέρωσης του έχουν δώσει ένα αθέμιτο πλεονέκτημα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Πολλές περιφέρειες και επιχειρήσεις που πρόσκεινται στην κυβέρνηση παρέχουν δημόσιο χώρο, καθιστώντας τον Ερντογάν τον πιο προβεβλημένο υποψήφιο. Σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών ΜΜΕ, ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας TRT αφιέρωσε 533 λεπτά στον πρωθυπουργό μεταξύ 4ης και 6ης Ιουλίου, ενώ ο Ιχσανόγκλου καλύφθηκε μόλις με λίγο περισσότερο από τρία λεπτά και ο Ντεμιτράς με μόλις 45 δευτερόλεπτα. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη δήλωσε ότι μεγάλης κλίμακας κυβέρνησης γεγονότα, όπως τα εγκαίνια της νέας σιδηροδρομικής γραμμής υψηλής ταχύτητας, γίνονται συχνά σε συνδυασμό με τις δραστηριότητες της εκστρατείας του Ερντογάν.
Σε ομιλία του σε ένα συλλαλητήριο στην Κωνσταντινούπολη που μεταδόθηκε μόνο εν μέρει από την τηλεόραση, ο Ντεμιρτάς καταδίκασε τη μονόπλευρη προεκλογική εκστρατεία, λέγοντας: «Οι εκλογές έχουν μετατραπεί σε μια εξαιρετικά άσχημη κούρσα στην οποία ο υποψήφιος του ΑΚΡ αγωνίζεται αθέμιτα με την υποστήριξη όλων των μέσων, της οικονομικής δύναμης και της εξουσίας των μέσων ενημέρωσης».
Για να διεκδικήσει τη νίκη και να γίνει πρόεδρος μετά τον πρώτο γύρο την Κυριακή, ο Ερντογάν πρέπει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία της λαϊκής ψήφου. Αν αποτύχει, θα πρέπει να πάει σε δεύτερο γύρο κατά του υποψηφίου με το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό - ευρέως αναμένεται να είναι ο Ιχσανόγκλου - στις 24 Αυγούστου.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι μια αποτυχία να διεκδικήσει τη νίκη από τον πρώτο γύρο θα είναι μια καταστροφή για τον Ερντογάν και το AKP.

«Αν πάει σε δεύτερο γύρο θα είναι μια μεγάλη ήττα για το ΑΚΡ και θα σημαίνει ένα επιζήμιο πλήγμα για τη νομιμότητα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως πρόεδρος», δήλωσε ο Gencer Özcan, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Bilgi στην Κωνσταντινούπολη. «Θα θέσει υπό αμφισβήτηση το έργο του να αλλάξει το σύνταγμα και να μετατρέψει την κυβέρνηση της Τουρκίας σε ένα προεδρικό σύστημα». Σε πρόσφατες ομιλίες, ο Ερντογάν έχει εκφράσει με σαφήνεια την επιθυμία του να εκπληρώσει κάτι περισσότερο από ένα συμβολικό ρόλο και να είναι «ενεργός πρόεδρος», υποσχόμενος να χρησιμοποιήσει την πλήρη έκταση των συνταγματικών εξουσιών του και να συμμετέχει στην καθημερινή πολιτική. Έχει, επίσης, υπογραμμίσει μια κομματική προσέγγιση: «Ένας πρόεδρος δεν μπορεί να είναι αμερόληπτος. Κανένας πρόεδρος σε αυτή τη χώρα δεν ήταν ουδέτερος και ούτε εγώ θα είμαι».
Ο Ιχσανόγκλου έχει προειδοποιήσει ότι ο πρόεδρος θα πρέπει να κρατήσει μόνο τη θέση του διαιτητή, υποστηρίζοντας ότι η βιαστική δημιουργία ενός ατελούς προεδρικού συστήματος θα δημιουργήσει έναν «Φρανκενστάιν». Ο Özcan προέβλεψε ότι η περίοδος μετά τις εκλογές θα είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον του ΑΚΡ και την τουρκική πολιτική: «Στα χαρτιά φαίνεται ότι ο Ερντογάν ανέλαβε όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις για να παραμείνει στην ηγεσία του κόμματός του, όμως, η εκλογή του ως προέδρου θέτει ένα σημαντικό πολιτικό πρόβλημα στο ΑΚΡ. Ποιος θα κυβερνήσει το κόμμα μετά τον Ερντογάν; Ποιος θα αναλάβει τη θέση του; Αυτό θα μπορούσε να είναι η αρχή ενός μεγάλου αγώνα για την εξουσία στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος».

http://www.theguardian.com/world/2014/aug/08/erdogan-turkish-presidential-election

Διαβάστε περισσότερα