Αυξάνονται οι αμυντικές δαπάνες των ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ... μαζί με την αβεβαιότητα

Οι αμυντικές δαπάνες των χωρών του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη αυξάνονται για πρώτη φορά μετά από σχεδόν μια δεκαετία, καθώς οι φόβοι για την ρωσική επιθετικότητα και τη μεταναστευτική κρίση στη Μεσόγειο προκαλούν ανησυχία για την ασφάλεια σε ολόκληρη την ήπειρο. Αλλά ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ προειδοποίησε, σε συνέντευξή του στους Financial Times,

"Η πρόβλεψη για το 2016, με βάση τα στοιχεία από τα συμμαχικά έθνη, δείχνει ότι το 2016 θα είναι το πρώτο έτος με αυξημένες αμυντικές δαπάνες μεταξύ των ευρωπαίων συμμάχων, για πρώτη φορά μετά από πολλά, πολλά χρόνια", είπε ο Στόλτενμπεργκ. "Είμαστε αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με περισσότερες απειλές, περισσότερες προκλήσεις ασφαλείας από ό,τι εδώ και μια γενιά, και χρειαζόμαστε ενότητα, χρειαζόμαστε δύναμη, χρειαζόμαστε σταθερότητα", πρόσθεσε. "Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός πάροχος των αμυντικών δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ, έχει τις μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες, έχει τις μεγαλύτερες επενδύσεις άμυνας... και ακολουθεί μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες σε όλη την συμμαχία... μια ισχυρή Βρετανία σε μια ισχυρή Ευρώπη είναι σημαντική για την ενότητα και τη σταθερότητα" δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ.

Η ΕΕ γίνεται όλο και πιο σημαντική σχεδόν σε όλες τις προκλήσεις που το ΝΑΤΟ έχει να αντιμετωπίσει, πρόσθεσε ο Στόλντεμπεργκ. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι το "κλειδί" για την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο, είπε. "Το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζονται παράλληλα. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να παραμείνει (εντός της ΕΕ) ώστε να είναι σε θέση να καθίσει τόσο στο τραπέζι του ΝΑΤΟ όσο και της ΕΕ, δεδομένου ότι οι δύο οργανισμοί είναι τόσο σημαντικοί στο πώς ανταποκρίνονται στην αστάθεια που αντιμετωπίζουμε, τόσο στην ανατολή όσο και στο νότο".

Πέρυσι, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δαπάνησαν 253 δις δολ. για την άμυνα σε σύγκριση με τη δαπάνη των 618 δις δολ. των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την κατευθυντήρια γραμμή του 2%, οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να δαπανούν επιπλέον 100 δις δολ. ετησίως για τις ένοπλες δυνάμεις τους. Η τρέχουσα δαπάνη είναι ισοδύναμη με περίπου 1,43 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η συνολική εικόνα ολισθαίνει σταθερά από το 2008. Εκείνη τη χρονιά, οι ευρωπαϊκές χώρες κατά μέσο όρο δαπάνησαν 1,7 τοις εκατό του ΑΕΠ τους - 288 δις δολ.- στην άμυνα. Η μακροπρόθεσμη τάση δείχνει μία πιο σημαντική υποχώρηση. Μεταξύ του 1985 και του 1989, τα ευρωπαϊκά κράτη του ΝΑΤΟ δαπάνησαν κατά μέσο όρο 3,1 τοις εκατό του ΑΕΠ για την άμυνα. Η εικόνα έμεινε πάνω από το 2 τοις εκατό για τη δεκαετία μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου και έπεσε κάτω από το όριο μετά την αλλαγή της χιλιετίας.

Το ΝΑΤΟ δεν παρείχε ακριβή στοιχεία για το 2016, επειδή είπε ότι τα στοιχεία ήταν προσωρινά και είχαν μοιραστεί με τη συμμαχία σε εμπιστευτική βάση. Ωστόσο, αρκετά σημαντικά κράτη του ΝΑΤΟ έχουν δηλώσει δημοσίως σημαντικές αυξήσεις στους προϋπολογισμούς τους. Τα κράτη της Βαλτικής που συνορεύουν με τη Ρωσία έχουν κάνει τις μεγαλύτερες αλλαγές. Ο προϋπολογισμός της Λεττονίας θα αυξηθεί σχεδόν 60 τοις εκατό αυτό το έτος. Η Λιθουανία θα έχει μια αύξηση 35 τοις εκατό και η Εσθονία 9 τοις εκατό. Η Πολωνία, η κύρια στρατιωτική δύναμη της Ανατολικής Ευρώπης, θα αυξήσει επίσης τις αμυντικές δαπάνες της 9 τοις εκατό.

Ο στρατιωτικός προϋπολογισμός του Ηνωμένου Βασιλείου αυξάνεται επίσης. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να αυξήσει τις δαπάνες, προκειμένου να διατηρήσει το 2 τοις εκατό του ΑΕΠ, του στόχου της συμμαχίας. Η πτώση των στρατιωτικών προϋπολογισμών και η κατακερματισμένη προσέγγιση για τις αμυντικές προμήθειες και τη στρατηγική στην Ευρώπη αποτελούν μια πηγή ανησυχίας για τη συμμαχία και τις ΗΠΑ ειδικότερα. Το θέμα έχει τεθεί ακόμα και στο τραπέζι του προεκλογικού αγώνα στις ΗΠΑ, όταν ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τη συμμαχία "ακριβή" και "ξεπερασμένη", και κατηγόρησε την Ευρώπη ότι εκμεταλλεύεται την αμερικανική στρατιωτική γενναιοδωρία.

Κατά την σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία το 2014, εν μέσω συναγερμού για την εισβολή της Ρωσίας στην Κριμαία και τις αυξανόμενες στρατιωτικές ενέργειες της Μόσχας, οι σύμμαχοι δεσμεύτηκαν να παγώσουν όλες τις περαιτέρω περικοπές των αμυντικών προϋπολογισμών τους και να προσπαθήσουν να τηρήσουν τα σημεία αναφοράς του ΝΑΤΟ για τις δαπάνες για τα επόμενα 10 χρόνια. Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έπρεπε να δαπανήσουν το 2 τοις εκατό του ετήσιου ΑΕΠ τους στην άμυνα.

Η άνοδος των ευρωπαϊκών προϋπολογισμών έχει προκαλέσει έκπληξη σε πολλούς στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ, παρά τη δέσμευση που ανέλαβαν στην Ουαλία. Πολλοί δεν περίμεναν ότι οι δαπάνες θα αυξηθούν σε μία περίοδο οικονομικής δυσχέρειας και πολιτικής αστάθειας στην Ευρώπη. "Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε, αλλά η εικόνα είναι καλύτερη από ότι ήταν πριν και εμπνέομαι από το γεγονός ότι ένα χρόνο μετά την δέσμευση στην Ουαλία ήμασταν σε θέση να σταματήσουμε τις περικοπές στην Ευρώπη. Τώρα, φαίνεται πως στο δεύτερο έτος θα έχουμε την πρώτη πραγματική αύξηση των συνολικών ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών" είπε ο Στόλτενμπεργκ.

next.ft.com

Διαβάστε περισσότερα