Le Monde: Επικίνδυνη η πολιτικοποίηση της Επιτροπής

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς θέλει να διαδεχθεί τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο ως επικεφαλής της Επιτροπής. Έχει βασίσει την εκστρατεία του στην ιδέα ότι η θέση θα πρέπει να παραδοθεί στον αρχηγό του κόμματος που κερδίζει τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – μια ιδέα που δεν έχει την υποστήριξη όλων.

Είναι δύσκολο να πούμε αν ο Μάρτιν Σουλτς έχει την παραμικρή πιθανότητα να γίνει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά τις των ευρωπαϊκές εκλογές

τον Μάιο του 2014 [ανήγγειλε την υποψηφιότητά του στις 3 Νοεμβρίου]. Αλλά είναι ο στόχος του. Για τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο διορισμός του διαδόχου του Μπαρόζο πρέπει να είναι «πολιτικοποιημένος».

Ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης είναι σίγουρος ότι το να αφήσουμε τα διάφορα κόμματα να εξατομικεύσουν την εκστρατεία, θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να αναπληρώσουμε μέρος του δημοκρατικού ελλείμματος για το οποίο έχει επικριθεί τόσο πολύ η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επιλογή ενός ηγέτη, ή «κορυφαίου υποψήφιου», ικανού να αγωνίζεται στις τέσσερις γωνιές της ηπείρου για ένα πρόγραμμα που υποστηρίζεται από την πολιτική ομάδα του θα ήταν, σύμφωνα με τον «Mr Europe» του SPD, η πανάκεια σε μια προσπάθεια να απευθυνθεί προς τους ψηφοφόρους και σε μια εποχή που τα εξτρεμιστικά κόμματα είναι πιθανό να έχουν ισχυρή παρουσία.

Κάνοντας τα λόγια του πράξη, ο Σουλτς δεν περίμενε πολύ για να εμπλακεί στη μάχη για λογαριασμό των Σοσιαλιστών, για τους οποίους, αν δεν υπάρχουν εκπλήξεις, θα κρατά τη σημαία ενάντια στη δεξιά και στους λαϊκιστές κάθε απόχρωσης. Οι Πράσινοι, τους οποίους ο Ντανιέλ Κον-Μπετίτ ετοιμάζεται να εγκαταλείψει, αποτελούν επίσης μέρος αυτής της λογικής. Προσπαθούν ακόμη και οργανώσουν εκλογές στο Διαδίκτυο μέχρι το τέλος του έτους. Για την υλοποίησή τους, ο Γάλλος Ζοζέ Μποβέ έχει συνδεθεί με έναν γερμανό οικολόγο που συνάντησε στο οροπέδιο του Λαρζάκ πριν από 30 χρόνια. Εν τω μεταξύ, η ριζοσπαστική αριστερά ενδέχεται να επιλέξει ως εκπρόσωπό της τον Αλέξη Τσίπρα, πολέμιο της λιτότητας και των «Men in Black» της τρόικας που στέλνουν στην Ελλάδα οι δανειστές. Μεταξύ των φιλελευθέρων, υπάρχουν διάφοροι υποψήφιοι, όπως ο Όλι Ρεν, ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων και ο Γκι Φερχόφσταντ, έναν φεντεραλιστή του απερχόμενου Κοινοβουλίου.

Απρόβλεπτο μέλλον

Στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, τη μεγαλύτερη ομάδα στο απερχόμενο Κοινοβούλιο, υπάρχει κάποια διστακτικότητα. Ο Μισέλ Μπαρνιέ, Επίτροπος για την εσωτερική αγορά, και η Βίβιαν Ρέντινγκ, συνάδελφός του στον τομέα της δικαιοσύνης, θα ήθελαν να λάβουν την ευλογία του κόμματός τους. Είτε με τον έναν, είτε με τον άλλον, θα ήταν δύσκολο για την ομάδα του ΕΛΚ να μην παίξει το παιχνίδι των άλλων ευρωπαϊκών κομμάτων, αρνούμενη να υποβάλει έναν ηγέτη επικεφαλής της εκστρατείας. Στη δεξιά πτέρυγα, ωστόσο, δεν θα υπάρξει καμία απόφαση σχετικά με την ιδέα πριν από τον Δεκέμβριο. Και ο συντηρητικός υποψήφιος, στην καλύτερη περίπτωση, θα οριστεί τον Μάρτιο, μόλις δύο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές – εξ ου και οι αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με αυτό που πολλοί θεωρούν ως «ιδέα που φαίνεται καλή μόνο με την πρώτη ματιά».

Τίποτα δεν δείχνει ότι η δυναμική που ήλπιζαν για τον Μάρτιν Σουλτς θα πάει σύμφωνα με τα αναμενόμενα. Βεβαίως, στα χαρτιά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να εκλέξει τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν και θα το κάνει με βάση μία πρόταση που θα προκύψει από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων όταν θα συναντηθούν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οι αρχηγοί, όμως, ξεκινώντας από την Άνγκελα Μέρκελ, δεν έχουν συμφωνήσει να μοιραστούν το δικαίωμά τους. Επιπλέον, φοβούνται ότι θα χάσουν το πάνω χέρι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Από τις τάξεις του ΕΛΚ, ο ίδιος ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δεν χάνει ευκαιρία να επικρίνει την κοινοβουλευτική προσέγγιση που υπερασπίζεται ο Σουλτς και άλλοι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για τον Βαν Ρομπάι εξαρτάται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επιβλέπει τη διαδοχή του Μπαρόζο.

Χωρίς να είναι υποψήφιος για καμία θέση, ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου ανησυχεί για μια σύγκρουση μεταξύ των θεσμικών οργάνων εάν κάποια προσωπικότητα – ο Σουλτς για παράδειγμα – καταφέρει να συγκεντρώσει μια πλειοψηφία στο επόμενο Κοινοβούλιο, αλλά όχι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ή το αντίστροφο.

Οι απόψεις διίστανται

Η «κοινοβουλευτικοποίηση» της ευρωπαϊκής πολιτικής ζωής απέχει πολύ από τη συναίνεση. Θα πρέπει να πολιτικοποιηθεί περαιτέρω ένα θεσμικό όργανο όπως η Επιτροπή, κατά την επιθυμία του Σουλτς, το οποίο έχει ως στόχο να εργάζεται προς το γενικό συμφέρον, πάνω από κομματικές σκοπιμότητες; Δεν είναι τόσο σαφές. Η Ευρωπαϊκή «εκτελεστική εξουσία» βρίσκεται σίγουρα σε μια παράδοξη κατάσταση: έχει περιθωριοποιηθεί από τη χαοτική διαχείριση της κρίσης από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ την ίδια στιγμή έχει αποκτήσει νέες εξουσίες για τον καλύτερο έλεγχο των κρατών μελών. Η εκλογή του προέδρου της κατά την ολοκλήρωση μιας πανευρωπαϊκής εκστρατείας θα μπορούσε, λένε οι υποστηρικτές αυτής της ιδέας, να αποκαταστήσει τη νομιμότητα ενός ιδρύματος που έχει φθαρεί όπως ποτέ άλλοτε.

Ωστόσο, το Σώμα των Επιτρόπων είναι ήδη μια πολυκομματική ομάδα, που βασίζεται στην ισορροπία της εξουσίας των δυνάμεων στην Ευρώπη σήμερα και στις πολιτικές πλειοψηφίες σε καθένα από τα κράτη μέλη. Και θεωρείται ότι λειτουργεί με την πιο αυστηρή ουδετερότητα. Αν πολιτικοποιηθεί υπερβολικά, η ανεξαρτησία και η αμεροληψία της θα γινόταν αντικείμενο σοβαρών επικρίσεων. Είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς μια αριστερή κυβέρνηση της Γαλλίας που θα αποδέχεται αναντίρρητα τις συστάσεις μιας «δεξιάς» Επιτροπής. Αυτό συμβαίνει ήδη και θα μπορούσε να γίνει ακόμα πιο έντονο αν το όνειρο του Μάρτιν Σουλτς ή του Μισέλ Μπαρνιέ γίνει πραγματικότητα.

presseurop