Pro Evolution Soccer 2018

The King is back.

«Νομίζω στο ποδόσφαιρο είναι πολύ σημαντικό να δρας ενστικτωδώς.»
• Γιώργος Θαναηλάκης, PES 2018, 2017 μ.Χ.

Δεν θα προσποιηθούμε ότι είμαστε μεγάλοι φαν του Γιώργου Θαναηλάκη. Ίσα ίσα που θυμόμαστε ακόμα με τρόμο τις υπερηχητικές κραυγές του στο ματς του Ολυμπιακού με την Άντερλεχτ πέρυσι. Ωστόσο, η παραπάνω φράση του, ακούγεται και ταυτόχρονα περιγράφει απόλυτα το PES

2018, ίσως και γενικότερα τη σειρά που σαν Έλληνες αγαπήσαμε (λιώσαμε, τραγουδήσαμε) εδώ και δεκαπέντε περίπου χρόνια. Και τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, η σειρά της Konami στραβοπάτησε πολλές φορές, αλλά ξανασηκώθηκε και επιτέλους έχουμε το Pro του μέλλοντος, το Pro που φανταζόμασταν τις εποχές που παίρναμε τον Adriano με το θρυλικό 99 Shot Power και κανονιοβολούσαμε άτυχους τερματοφύλακες από κάθε πιθανή γωνία της CRT τηλεόρασής μας. Με λίγα λόγια, το PES 2018, χωρίς πολλές αλλαγές, αποτελεί το απόσταγμα των δυο τελευταίων ετών εξέλιξης του franchise.

Τι εννοούμε, λοιπόν, μιλώντας για «ένστικτο»; Εννοούμε ότι ποτέ η Konami δεν είδε το ποδόσφαιρο σαν σκάκι, όπως έκανε η EA με το FIFA – και κάπου εδώ θα σταματήσουμε τις όποιες και πιθανότατα ανούσιες συγκρίσεις. Είναι ένα παιχνίδι που οι τολμηροί ανταμείβονται, οι φιλόδοξες κινήσεις ευνοούνται από την στρογγυλή θεά και σπάνια κάποιος κερδίζει παίζοντας εκ του ασφαλούς – όσο κι αν διαφωνεί ο Μουρίνιο.

Αναγνωρίζουμε εξ αρχής ότι οι αλλαγές φέτος δεν είναι πολλές, αλλά μάλλον ελάχιστες και αισθητές σε νευραλγικούς τομείς. Το βασικό είναι ότι η ταχύτητα έχει πέσει ένα κλικ πιο κάτω, όχι όμως απλά για να φαίνεται διαφορετικό το gameplay και να το βαφτίσουμε επανάσταση. Οι δημιουργοί πολύ σωστά έκαναν μια μικρή επέμβαση στην ταχύτητα του παιχνιδιού, με αποτέλεσμα ο ρυθμός να είναι λίγο πιο χαμηλός, αλλά η ροή ακόμη πιο απολαυστική και ρεαλιστική, χωρίς να επηρεάζει στο ελάχιστο την επιθετική φιλοσοφία του παιχνιδιού. Η τεχνολογία Real Touch+ είναι υπεύθυνη αυτή τη φορά για την πιο ρεαλιστική αλληλεπίδραση της μπάλας με τα σώματα των παικτών. Η μπάλα αποκτά το βάρος που της αξίζει, και έτσι γίνεται ακόμη πιο απρόβλεπτη η πορεία της μετά από ένα δυνατό σουτ, μπλοκαρίσματα αμυντικών, ακόμα και στο πιο απλό κοντρόλ και κατέβασμα από ψηλή μπαλιά.

Η πιο χαμηλή ταχύτητα φέρνει στην επιφάνεια ένα πιο καλά δουλεμένο physical play, το οποίο προσφέρει μεν το λιθαράκι του στην όλη εμπειρία, χωρίς όμως να προσπαθεί να κλέψει την παράσταση, όπως για παράδειγμα στο περσινό FIFA, ή να κουράζει. Είναι σχεδόν μια ευκαιρία για ανάσες πριν συνεχίσει ο «χορός» επιθέσεων, σκληρών τάκλιν και συνεχόμενων φλεγόμενων αντεπιθέσεων. Όπως ήταν λοιπόν αναμενόμενο, υπάρχει ένα συγκεκριμένο δυνατό σημείο που ξεχωρίζει και δεν είναι ούτε τα γραφικά, ούτε τα modes, ούτε τα δικαιώματα (σοκ). Ο Μέσι έχει το αριστερό πόδι, ο Ράμος τις κεφαλιές στις καθυστερήσεις, ο Κουαρέσμα το εξωτερικό σουτ, ο Ντιέγκο Κόστα τις σφαλιάρες και το PES το gameplay.

Και πράγματι, μιλάμε για αριστουργηματικό gameplay, το οποίο χτίζεται εδώ και αρκετά χρόνια και φτάνει φέτος σε επίπεδα που δεν έχουμε ξαναδεί. Έχει πανέμορφη ροή και αμεσότητα, είναι επιθετικό, έντονο και αντιδραστικό, είναι Ζωντανό με Ζ κεφαλαίο. Οι κινήσεις που θέλουμε να κάνουμε στο γήπεδο βγαίνουν αβίαστα και φυσικά, οι πάσες αποκτούν νεύρο και φινέτσα και οι συμπαίκτες μας υποστηρίζουν με συνεχή κινητικότητα κάθε φιλόδοξη προωθημένη πάσα ή σέντρα σε όλα τα μήκη και πλάτη του γηπέδου. Ψηλές σέντρες και προωθημένες πάσες διαδέχονται μαγικά αγγίγματα, τακουνάκια και δυνατές σωματικές επαφές, και δημιουργούν μια αλληλουχία βγαλμένη από τα καλύτερα ποδοσφαιρικά όνειρα. Το παιχνίδι το ίδιο φαίνεται να «σπρώχνει» σε αυτό τον τρόπο παιχνιδιού με τεχνικές που θα εξηγήσουμε παρακάτω.

Αυτό σημαίνει ταυτόχρονα ότι πρέπει να υπάρχει ευστροφία στην επίθεση, στην οποία βοηθάει με τις συνεχόμενες κινήσεις στους κενούς χώρους η AI, ενώ με… πίτσι πίτσι γύρω από την περιοχή καταφέρνουμε λίγα πράγματα. Μιλώντας για την ΑΙ, είναι άλλο ένα σημείο που βελτιώθηκε, κυρίως αυτή των συμπαικτών μας. Είναι επιθετική, δεν κρατάει τη μπάλα χωρίς ουσία και αντιδρά με ζωντάνια στις κινήσεις του παίκτη, αν και συχνά υστερεί στο αμυντικό σκέλος. Χαζές στροφές από αμυντικούς «επιβραβεύουν» τις έξυπνες πάσες της επιτιθέμενης ομάδας, ενώ ειδικά στις ψηλές μπαλιές, αν γίνουν σωστά, οι αμυντικοί μοιάζουν να παθαίνουν μικρά απανωτά εγκεφαλικά και μέχρι να τρέξουν, ο επιθετικός, ειδικά αν είναι κανένας Ομπαμεγιάνγκ, έχει εξαφανιστεί σαν το... μπιπ μπιπ με το κογιότ.

Ακόμη, όταν παίκτης δέχεται μαρκάρισμα και ενώ η μπάλα καταλήγει με κόντρες μπροστά του, δεν την κυνηγά με αποτέλεσμα να την πάρει ο αντίπαλος, δίνοντας την αίσθηση προαποφασισμένης κατάληξης της κατοχής. Μια κάποια ασυνέπεια παρατηρήσαμε στη διαιτησία και στους τερματοφύλακες (οι οποίοι αψηφούν τη βαρύτητα) αλλά όχι κάτι το ενοχλητικό. Θα θέλαμε όμως να δούμε λίγο πιο αυστηρές αποφάσεις από τους διαιτητές στο physical play. Για μια ακόμη χρονιά οι σέντρες αποδεικνύονται «λίρα εκατό», και παραβλέποντας τα λάθη των αμυντικών, το αποτέλεσμα είναι πολύ συχνά εντυπωσιακό και αναδεικνύει τις αρετές του τύπου παίκτη που την δέχεται ανάλογα το που θα την στοχεύσουμε.

Παίκτες τύπου Λεβαντόφσκι θα σηκωθούν επιβλητικά ψηλά στον αέρα, ενώ άλλοι όπως ο Αγκουέρο θα κοιτάξουν να παραβγούν των αμυντικών και να «τσιμπήσουν» μια χαμηλή δυνατή σέντρα. Ευχάριστο γεγονός αποτελεί επίσης και η επαναπροσέγγιση (ή, καλύτερα, διόρθωση) στην εκτέλεση των στημένων. Τέλος, συναντήσαμε άψογο online play με ελάχιστο lag, και ιδιαίτερα διασκεδαστικό όταν εμπλέκονται πολύ παίκτες σε κάθε ομάδα, όπως το 3v3. Το PES επικεντρώνεται λοιπόν στην ουσία του όμορφου παιχνιδιού. Δεν δείχνει να έχει ούτε το χρόνο ούτε την όρεξη να ασχοληθεί με λεπτομέρειες και στολίδια που θεωρεί απλά περισπασμούς από τoν πραγματικό στόχο, που είναι το θέαμα και η διασκέδαση. Κλείνοντας για το gameplay, αξίζει εύσημα η Konami γιατί δίνει εν τέλει την πολύτιμη αίσθηση ότι ο κύριος περιορισμός είναι η φαντασία του παίκτη, σε ένα παιχνίδι που κάθε «κατεβασιά» δύναται κάθε φορά να έχει διαφορετική εξέλιξη αρκεί μόνο να το θελήσουμε.

Περνώντας σε άλλους τομείς, οπτικά οι ανανεωμένοι φωτισμοί της FOX Engine κλέβουν την παράσταση, αλλά δεν υπάρχουν μεγάλες αλλαγές αν εξαιρέσουμε κάποια ενημερωμένα πρόσωπα παικτών, που σε συνδυασμό με τις εκφράσεις και τον ιδρώτα που κυλάει εντυπωσιάζουν, αλλά και την βελτιωμένη εικόνα της φανέλας στα σώματα των παικτών. Για την ακρίβεια, πρέπει να ψάξει εξονυχιστικά κανείς για να βρει μεγάλες διαφορές στον οπτικό τομέα πέρα από τα προαναφερθέντα. Ωστόσο, αυτό που δεν μας άρεσε είναι η αλλαγή στην απεικόνιση του χορταριού και γενικότερα του αγωνιστικού χώρου, η οποία είναι πολύ πιο φωτεινή, μονότονη και «πλαστική», σε σχέση με τα πιο φυσικά χρώματα του περσινού τίτλου.

Η έλλειψη δικαιωμάτων αναμενόμενα συνεχίζει να είναι ένα σημείο στο οποίο αιμορραγεί το PES. Το αγγλικό, ισπανικό και γερμανικό πρωτάθλημα έχουν ξανά ελάχιστα επίσημα ονόματα και γήπεδα, που σημαίνει ότι λείπει εντελώς η Μπάγερν Μονάχου και επιστρέφουν οι MAN RED, MD WHITE και οι LONDON BLUE χωρίς μπλε φανέλες... Τα κακά νέα είναι ότι πρόκειται για κάτι που δεν πρόκειται να συνηθίσουμε ποτέ, και τα καλά ότι υπάρχουν έμμεσες λύσεις για όσους τις αναζητήσουν (εκτός από κατόχους Xbox One). Εκεί όμως που μπορεί να χτυπήσει η Konami, το κάνει με… καραμύτο. Οι ομάδες των οποίων τα δικαιώματα έχει πάρει, με πιο βαρύγδουπο όνομα αυτό της Μπαρτσελόνα -ανάμεσα σε Λίβερπουλ, Ντόρτμουντ και Βαλένθια- σε συνδυασμό με τα στάδιά τους, αποτελούν ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η σειρά σε επίπεδο παρουσίασης.

Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος με τον Γιώργο Θαναηλάκη μάς καλωσορίζουν στα γήπεδα αυτά με ειδικά γραμμένους μονόλογους ενώ βλέπουμε εντυπωσιακά εξωτερικά πλάνα των φωταγωγημένων σταδίων, και οι παίκτες προετοιμάζονται ψυχολογικά στις ανασχεδιασμένες λεπτομερέστατες φυσούνες πριν βγουν σε ένα Anfield που «σείεται» με το “You’’ll never walk alone” σε μια ακόμη ευρωπαϊκή νύχτα της Λίβερπουλ. Το «Κίτρινο Τείχος» της Ντόρτμουντ υψώνεται επιβλητικό και το νιώθεις σχεδόν έτοιμο να καταπιεί τους αντιπάλους, ενώ το τεράστιο Καμπ Νόου αποτελεί ένα φωτεινό, ιερό ναό του σύγχρονου ποδοσφαίρου όπου νιώθεις ότι ανά πάσα στιγμή θα συμβεί το επόμενο ποδοσφαιρικό θαύμα. Φανταστείτε αυτά σαν background στα επίσημα γραφήματα του Champions League και του Europa League, και θα βρεθείτε μάταια να ψάχνετε να βρείτε πάνω αριστερά της οθόνης το σήμα του τηλεοπτικού καναλιού που παίζει το ματς.

Ναι, σκηνοθετικά δεν είναι ό,τι καλύτερο έχουμε δει. Ναι, τα γραφήματα κατά τη διάρκεια του ματς είναι φτωχά. Ναι, τη στιγμή που θα αντικρίσουμε άκυρες φανέλες και ονόματα που δεν μπορούν να προφέρουν οι παρουσιαστές θα ξενερώσουμε. Ναι, ο Νειμάρ βρίσκεται παντού σε εξώφυλλα και μενού με αφορμή τη συμφωνία Μπαρτσελόνα - KONAMI. Άβολο… Αλλά η δουλειά των δημιουργών με το υλικό που έχουν διαθέσιμο είναι, τουλάχιστον, τίμια. Και για να τα λέμε όλα, το να κάνουμε γυριστά σουτ στο The Ultimate Stage, το «αστεράτο» γήπεδο που κοσμεί τα εισαγωγικά του Champions League, είναι ένα παιδικό όνειρο που γίνεται πραγματικότητα, και έχει μάλιστα υλοποιηθεί άψογα.

Το ελληνικό στοιχείο υπάρχει για μια ακόμη χρονιά, αρχικά μέσω της ελληνικής γλώσσας σε όλα τα μενού, στα οποία έχει γίνει εξαιρετική δουλειά. Το δίδυμο της περιγραφής, ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος με τον Γιώργο Θαναηλάκη, για μια ακόμη χρονιά κάνουν καλά τη δουλειά τους, έχουν κάποιες νέες ατάκες, όποιο παράπονο έχουμε είναι ίδιο με προηγούμενες χρονιές, και σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότεροι από την απαράδεκτα κακή αγγλική περιγραφή. Οι ομάδες που εκπροσωπούν τη χώρα μας είναι οι Ολυμπιακός, Παναθηναικός, ΑΕΚ και ΠΑΟΚ, οι οποίες έχουν και αυθεντικές φανέλες και ονόματα, χωρίς πάντως τους χορηγούς.

Αφήσαμε για τέλος τα πιο συνηθισμένα αλλά εξίσου σημαντικά παράπονα. Εκτός γηπέδου, και αντικρίζοντας τα μενού, το PES 2018 έχει πολλά περιθώρια βελτίωσης (οι μουσικές επιλογές εμπλουτίστηκαν με Linkin Park, Bruno Mars, Bag Raiders και Chainsmokers). Το MasterLeague παραμένει το ίδιο και αρχίζει να κουράζει επικίνδυνα πλέον (πόσο MasterLeague πια;), η Καριέρα γενικότερα τα ίδια, το MyClub είναι τίμιο αλλά όχι game changer, και γενικά χρειάζεται μια ανανέωση ώστε να μπορεί να ξεδιπλώνεται με άνεση το εξαιρετικό gameplay, σε modes που θα το νοηματοδοτούν. Τη στιγμή που θα βρεθούμε χωρίς φίλους να πάρουν το δεύτερο χειριστήριο, οι επιλογές μειώνονται και ο τίτλος χάνει ένα κομμάτι της γοητείας του. Ο επόμενος μεγάλος στόχος της KONAMI είναι να εμπλουτίσει το PES και εκτός του γηπέδου.

Περιμέναμε όμως τεράστια άλματα μπροστά; Όχι, αφού δεν γίνεται κάθε χρόνο να κάνεις επανάσταση. Και μην ξεχνάμε ότι η σειρά πέρασε πρόσφατα μια χρονοβόρα και δύσκολη περίοδο στην οποία χρειάστηκε να ανακαλύψει ξανά τον εαυτό της. Το σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι ότι οι βραδιές με παρέα, μπύρες, πίτσα και μπάλα ξαναπαίρνουν σειρά προτεραιότητας στη ζωή μας, και το καλύτερο PRO των τελευταίων χρόνων είναι ένας από τους λόγους.

Το review βασίστηκε στην PS4 έκδοση του παιχνιδιού.

pcps3ps4x360xbox one