Mάρτιος 1974 – το τέλος της πρώτης παγκόσμιας πετρελαϊκής κρίσης

Toν Οκτώβριο του 1973 οι χώρες-μέλη του «Οργανισμού Αραβικών Χωρών Εξαγωγής Πετρελαίου» (Organization of Arab Petroleum Exporting Countries) έκλεισαν τις κάνουλες του «μαύρου χρυσού», πραγματοποιώντας εμπάργκο ενάντια στα κράτη που υποστήριξαν το Ισραήλ στον πόλεμο του Yom Kippur. Ελέγχοντας σε μεγάλο βαθμό τις διεθνείς τιμές του, με την κίνησή τους αυτή στράφηκαν αρχικά ενάντια στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Ιαπωνία, στις Κάτω Χώρες και στο Ηνωμένο Βασίλειο (στη συνέχεια στον κατάλογο αυτό προστέθηκαν η Νότια Αφρική, η Πορτογαλία και η Ροδεσία).

Με δεδομένο ότι τα ευρωπαϊκά κράτη και η Ιαπωνία ήταν κατά περίπου 80% εξαρτημένα από τις εισαγωγές πετρελαίου των Αραβικών χωρών (οι ΗΠΑ κατά 10%), οι διεθνείς τιμές του πολύτιμου για τη βιομηχανία και τις μεταφορές προϊόντος, εκτοξεύτηκαν στα ύψη. Αυτό προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση σε ένα πλήθος δραστηριοτήτων και οδήγησε σε αυτό που σήμερα αποκαλούμε «πρώτη παγκόσμια ενεργειακή κρίση». Ως τον Μάρτιο του 1974, που ο σκληρός εκβιασμός των Αράβων έλαβε τέλος, η διεθνής τιμή του βαρελιού ανέβηκε από τα τρία στα δώδεκα δολάρια (αύξηση 400%). Η κατάσταση αυτή ανάγκασε τη Γαλλία να επενδύσει στην πυρηνική ενέργεια για τη γενικότερη κάλυψη των αναγκών της, ενώ στον σιδηροδρομικό τομέα η επέκταση της ηλεκτροκίνησης ήταν μονόδρομος, που τον ακολούθησε και η Γερμανία.

Θύμα αυτής της άτυχης συγκυρίας έπεσε και το πρώτο TGV (Train Grande Vitesse 001), που κατανάλωνε 580 λίτρα πετρέλαιο ανά ώρα και είχε ξεκινήσει τα δοκιμαστικά δρομολόγια τον Απρίλιο του 1972, διανύοντας συνολικά 300.000 χλμ. σε 5.227 διαδρομές και σπάζοντας το «φράγμα» των 300 χλμ./ώρα 175 φορές (με την ταχύτητα των 200-250 χλμ./ώρα κινήθηκε 433 φορές). Για την τιμή των όπλων, με την επίδοση της 8ης Δεκεμβρίου 1972 κράτησε για πάντα δικό του το ρεκόρ ταχύτητας για τα τραίνα που συνδυάζουν στροβιλοσυμπιεστή και ηλεκτρική ενέργεια (318 χλμ./ώρα).

Η πετρελαϊκή κρίση έπληξε σοβαρά την αυτοκινητοβιομηχανία σε ολόκληρο τον κόσμο, με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις να λαμβάνουν χώρα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι πωλήσεις των πολυτελών μοντέλων σχεδόν μηδενίστηκαν, με την περισσότερη ζημιά να εκδηλώνεται στην ανά τον κόσμο αγορά των supercars. Πολλοί από αυτούς τους εξεζητημένους κατασκευαστές αναγκάστηκαν να κατεβάσουν τα ρολά, ενώ στην καλύτερη περίπτωση κάποια μοντέλα της συγκεκριμένης κατηγορίας δεν έφτασαν ποτέ στις αίθουσες των πωλήσεων. Ενδιάμεσα, υπήρχε η λύση της εξαγοράς από άλλους επενδυτές ή της συγχώνευσης με κάποιο ισχυρότερο κατασκευαστή. Το μάρμαρο πλήρωσε πιο ακριβά από όλους η ιταλική σκηνή, με τους πολυάριθμους μικρούς κατασκευαστές να εξαφανίζονται σχεδόν εντελώς από το χάρτη. Οι συγχωνεύσεις εξαιτίας της κρίσης δεν ήταν λίγες, ελάχιστες όμως κατόρθωσαν να μακροημερεύσουν, καθώς στην πλειοψηφία τους χώρισαν λίγα χρόνια αργότερα με βελούδινο διαζύγιο. Στον αντίποδα, κυκλοφόρησαν στην αγορά πολλά οικονομικά μοντέλα, αρκετά από τα οποία με την επιτυχία τους στα σαλόνια της λιανικής άνοιξαν το δρόμο σε μια νέα λογική για την Αυτοκίνηση.

]]>