The Great Flood @ Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

Τίποτα λιγότερο από μία από τις πιο σημαντικές καλλιτεχνικές βραδιές της φετινής σεζόν μας χάρισε το Σάββατο η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών με την μετάκληση του project “The Great Flood” των Bill Frisell  και Bill Morrison. Στην κατάμεστη Κεντρική Σκηνή, με τα εισιτήρια να έχουν εξαντληθεί, απολαύσαμε τον σπουδαίο

κιθαρίστα στα 61 του χρόνια με το συγκρότημά του να ντύνει μουσικά ζωντανά το κινηματογραφικό ντοκουμέντο  του  κινηματογραφιστή.

Το χωρισμένο σε 10 μέρη 75-λεπτο φιλμ του Bill Morrison μέσα από το σπάνιο αρχειακό υλικό που συνέλεξε ο δημιουργός, εξιστορεί μέσα από την ντοκιμαντερίστικη ματιά των κινηματογραφιστών της εποχής την μεγαλύτερη φυσική καταστροφή της ιστορίας των Ηνωμένων Πολιτειών, την υπερχείλιση στο Δέλτα του Μισισιπή  το 1927, όταν 75.000 τ.χλμ. γης σκεπάστηκαν από τα νερά του ποταμού.

Η πρωτοφανής αυτή  θεομηνία προκάλεσε ντόμινο εξελίξεων, οικονομικών, πολιτικών, έως και μουσικών. Χιλιάδες κατεστραμμένοι εργάτες του αμερικάνικου Νότου κατέφυγαν στις Βόρειες Πολιτείες. Κατά την πορεία της μαζικής αυτής εσωτερικής μετανάστευσης γεννήθηκε το ακουστικό μπλουζ με τις ιστορίες της μεγάλης πλημμύρας, ενώ η εγκατάστασή τους στον βορρά και στις σκληρές συνθήκες της εκεί εργατικής και βιομηχανικής εργασίας, έδωσε ηλεκτρισμό στα delta blues και  γέννησε τη μουσική σκηνή του Σικάγου, το  Rhythm and blues, το οποίο μας οδήγησε στο rock’n’roll.

Και αυτήν ακριβώς την κοινωνιολογική αλλά και μουσικολογική ιστορία παρακολουθήσαμε παράλληλα μέσα από την οθόνη της Στέγης, και φυσικά μέσα από την μουσική του Bill Frisell – εκείνος φυσικά στην κιθάρα –μαζί με Tony Scherr στην δεύτερη κιθάρα και στο μπάσο, και με μεγάλο συμπρωταγωνιστεί τον Ron Miles στην τρομπέτα. Δυστυχώς ο ντράμερ το συγκροτήματος, ο Kenny Wollesen, αφού μία άλλη σύγχρονη φυσική καταστροφή, ο τυφώνας Sandy, τον κράτησε στη Νέα Υόρκη. Σίγουρα η απουσία του ήταν σημαντική, αφού και από τα ηχογραφημένα δείγματα που έχουμε ακούσει, τα ντραμς και τα vibes του φυσικά και παίζουν μεγάλο ρόλο, όμως οι υπόλοιποι τρεις δεξιοτέχνες κάλυψαν το κενό και με το παραπάνω.

Ο Morrison μας εισήγαγε στους σκληρά εργαζόμενους μαύρους εργάτες του αμερικάνικου Νότου του 1926, εκεί στις βαμβακοφυτείες. Είδαμε τον Μισισιπή να φουσκώνει και τα νερά του ποταμού να γίνονται ορμητικά και να προκαλούν τις πρώτες καταστροφές. Είδαμε τους ίδιους εργάτες αλλά και φυλακισμένους  να στήνουν αυτοσχέδια φράγματα και ενισχυτικά αναχώματα – με την «επίβλεψη» των λευκών. Είδαμε τον ποταμό να υπερχειλίζει και να καταπίνει ολόκληρες πόλεις και χωριά σε εντυπωσιακά πλάνα από εναέριες κινηματογραφήσεις, ανθρώπους και ζώα πάνω σε σκεπές, βάρκες και σχεδίες να περιμένουν κάπως να διασωθούν. Είδαμε και τα αποτελέσματα της καταστροφής.

Είδαμε τους λευκούς να φεύγουν οργανωμένοι φορώντας  τα καλά τους ρούχα για πιο ασφαλείς περιοχές με τραίνα, αφήνοντας πίσω τους φτωχούς κυρίως μαύρους κατοίκους της περιοχής, άστεγους, προσπαθώντας να επιβιώσουν σε παραπήγματα και σκηνές. Και φυσικά ήρθαν