«Το κέντρο όλης της ομορφιάς» του Φρανκ Ο’ Χάρα

μετάφραση: Γεράσιμος Βουτσινάς

ΤΗ ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΠΕΘΑΝΕ Η ΛΑΙΔΗ

Είναι 12:20 στη Νέα Υόρκη, ημέρα Παρασκευή
τρεις μέρες μετά την επέτειο της Βαστίλης, ναι
βρισκόμαστε στο 1959 και πάω να αγοράσω βερνίκι για τα παπούτσια
γιατί πρόκειται να πάρω το τρένο των 4:19 για το Ίστχαμπτον
όπου θα φτάσω στις 7:15 και μετά θα πάω κατευθείαν σ’ ένα δείπνο
και δεν γνωρίζω τους ανθρώπους που θα με ταΐσουν

Ανεβαίνω τον αποπνικτικό

Συνεχίζω μέχρι την τράπεζα
όπου η Δις Στιλουάγκον (άκουσα κάποτε πως το μικρό της όνομα είναι Λίντα)
ούτε που προσέχει καθόλου τον λογαριασμό μου για μια φορά στη ζωή της
και στο GOLDEN GRIFFIN αγοράζω έναν Βερλέν
για την Πάτσι με σχέδια του Μπονάρ παρότι σκέφτομαι
να πάρω Ησίοδο, μετάφρ. Ρίτσμοντ Λάτιμορ ή
το νέο θεατρικό του Μπρένταν Μπίαν ή το Le Balcon ή το Les Nègres
του Ζενέ, τελικά μετανιώνω, μένω στον Βερλέν
μετά όμως από γερή μάχη με το δίλημμα

και για τον Μάικ απλώς πηγαίνω μέχρι την κάβα
PARK LANE και ζητάω ένα μπουκάλι Strega και
μετά επιστρέφω εκεί απ’ όπου ξεκίνησα στην 6η Λεωφόρο
στο καπνοπωλείο του Θεάτρου Ziegfeld και
ζητάω χαλαρά μια κούτα Gauloises και μια κούτα
Picayunes, και μια NEW YORK POST με το πρόσωπό της στην πρώτη σελίδα

κι είμαι καταϊδρωμένος τώρα και φέρνω στο μυαλό μου τη στιγμή
που είχα ακουμπήσει στην πόρτα της τουαλέτας στο 5 SPOT
ενώ εκείνη, με συνοδεία πιάνου, ψιθύριζε ένα τραγούδι
στον Μαλ Ουόλντρον και σε όλους μας και εμένα μου είχε κοπεί η ανάσα

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ

Καθώς περπατάω αργά ιδροκοπώντας
ένα απαλό αεράκι με φέρνει
έξω από το Paradise Bar στην
St. Mark’s Place κι ανασαίνω

και πίνω ουίσκι με τον Τζο λέει
είδες ένα γράμμα από τον Λάρι
στο γραμματοκιβώτιο τι κρίμα δεν το είδα
αναρωτιέμαι τι να λέει

και μετά τρώμε και πηγαίνουμε
στο The Horse Riders και ο πισινός μου πονάει
απ’ τα σκληρά καθίσματα και η πλήξη
είναι επίσης σκληρή δεν πάμε

στο Cedar κάνει πολλή ζέστη έξω
και διαβάζω το γράμμα που λέει
στα ποιήματά σου ο υπέροχος αυτοοικτιρμός σου
πώς σου φαίνεται αυτό

παράξενο νομίζω πως δείχνω
χαρούμενος τύπος που προσποιείται ότι
είναι πληγωμένος θέλω έτσι να προσθέσω λίγο βάθος
σε πράγματα που μ’ ενδιαφέρουν

μάλιστα το έχω εγκαταλείψει κι αυτό
τελευταία με τη ροή των γεγονότων
να γίνεται γρήγορη και το συγκινητικό
να εναλλάσσεται με το διασκεδαστικό

όλο το βάθος του ωκεανού
αν και το χειμώνα είμαι αλλιώτικος
φυσικά ακόμα κι αυτό είναι ένα παράπονο
πάντως οπωσδήποτε είμαι χαρούμενος

δεν αυτοοικτίρομαι περισσότερο απ’ ό,τι η Γερτρούδη
Στάιν μπροστά στην εκκλησία της Lucey, ο Σαβοναρόλα
στον άμβωνα ή ο Άλεν Γκίνσμπεργκ στο κείμενο που παρουσιάζει
την Σοβιετική Ένωση έτσι δεν είναι Τζο

ΣΤΗΣ ΤΖΟΑΝ

Είναι σχεδόν τρεις
κάθομαι στη μαρμάρινη επιφάνεια
ταξινομώντας ποιήματα, άθλιος
ο μικρός λαμπτήρας λάμπει ασθενικά
εγώ δεν λάμπω καθόλου

πίνω άλλο ένα κονιάκ
και κοιτάζω δύο μικρούς πίνακες
του Ζαν-Πολ, είναι τόσο σπουδαίοι
πρέπει άραγε να κάνω τόσο πολλά
ή απλώς θα συμβούν από μόνα τους

το αεράκι είναι δροσερό
μόλις που περνάει κάποιος ήχος
μέσ’ απ’ τα μπερδεμένα μάτια μου
είμαι μόνος απέναντι στον εαυτό μου
δεν μπορώ να βρω ένα αληθινό ποίημα

αν δε μου συμβεί από μόνο του
τι θα κάνω

ΜΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΟΥΑΪΤΧΕΝΤ

Να με στο γραφείο μου. Το
φως είναι αρκετά καλό
για διάβασμα είναι μια ζεστή
φιλική μέρα νιώθω γεμάτος
αυτοπεποίθηση. Γλιστράω μερικά
ποιήματα στο στόμα του
πελεκάνου κι αυτός απογειώνεται! μέσ’ απ’
το παράθυρο στο γαλάζιο!

Ο εκδότης ενθουσιάζεται
τον ακούω να διαμαρτύρεται
πως θέλει περισσότερα
αλλά δεν πειράζει. Αχ!
αναγνώστη! ανοίγεις τη σελίδα
τα ποιήματά μου σε κοιτάζουν εσύ
ανταποκρίνεσαι με το βλέμμα σου, έτσι δεν είναι;
τα ποιήματά μου μιλούν στο ασήμι
των ματιών σου τα μάτια σου τα
επαναλαμβάνουν σ’ εκείνα του εραστή σου
αυτή εδώ τη νύχτα. Πάνω από τον γυμνό σου
ώμο τ’ αστέρια που πληθαίνουν
διαβάζουν τα ποιήματά μου και μετά
τα στέλνουν σ’ έναν φίλο τους.

Τα μάτια τα ποιήματα του
κόσμου αλλάζουν! Πελεκάνε!
διάβασέ τα κι εσύ!

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ

Μετά το πρώτο ποτήρι βότκας
μπορείς να αποδεχτείς σχεδόν οτιδήποτε
στη ζωή, ακόμη και το πόσο μυστήριος είσαι
σου φαίνεται όμορφο που ένα κουτί
με σπίρτα είναι μοβ και καφέ και λέγεται
La Petite κι είναι απ’ τη Σουηδία
γιατί είναι λέξεις που ξέρεις κι αυτό
είναι το μόνο που ξέρεις λέξεις όχι τα συναισθήματά τους
ή τι σημαίνουν και γράφεις γιατί
τις ξέρεις όχι γιατί τις καταλαβαίνεις
γιατί δεν τις καταλαβαίνεις είσαι ηλίθιος και τεμπέλης
και ποτέ δεν θα γίνεις σπουδαίος, αλλά κάνεις
αυτό που ξέρεις γιατί τι άλλο υπάρχει;

AUTOBIOGRAPHIA LITERARIA

Όταν ήμουν παιδί
έπαιζα σε μια γωνία
στην αυλή του σχολείου
ολομόναχος.

Μισούσα τις κούκλες,
μισούσα τα επιτραπέζια, τα ζώα
δεν ήταν φιλικά και τα πουλιά
πετούσαν μακριά.

Αν μ’ έψαχνε κανένας
κρυβόμουν πίσω από ένα
δέντρο και φώναζα «είμαι
ορφανό».

Και να με τώρα, το
κέντρο όλης της ομορφιάς!
να γράφω αυτά τα ποιήματα!
Για φαντάσου!

Ο Αμερικανός ποιητής Φρανκ Ο’ Χάρα (Frank O’Hara, Βαλτιμόρη 27.3.1926 – Φάιερ Άιλαντ 25.7.1966) σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Χάρβαρντ και στο Μίσιγκαν. Επηρεάστηκε από τις εικαστικές τέχνες και τη σύγχρονη μουσική. Διατέλεσε έφορος του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, κριτικός έργων τέχνης και επιφανής προσωπικότητα της καλλιτεχνικής ζωής της Νέας Υόρκης. Μαζί με τους Τζον Άσμπερι, Κένεθ Κόουκ και Τζέιμς Σούλερ υπήρξε κεντρική φυσιογνωμία της Σχολής της Νέας Υόρκης (στα 50’s-60’s). Κύριο σκηνικό στα ποιήματά του οι περίπατοι και ποικίλες συναντήσεις στη φασαρία του αγαπημένου του Μανχάταν. Θέματά του η συνύπαρξη, οι καλές τέχνες, η ίδια η ποίηση. Τα ποιήματά του, συνήθως 20-40 στίχοι, μοιάζουν με εγγραφές σε ημερολόγιο. Αντι-ακαδημαϊκά, κοσμοπολίτικα, ειρωνικά και αυτοσχεδιαστικά όπως η τζαζ, σε μια προσπάθεια ν’ αποδοθεί η αμεσότητα της καθημερινής ζωής. Εξέδωσε 7 συλλογές. Πέθανε, έπειτα από αυτοκινητικό δυστύχημα, σε ηλικία 40 ετών. Το σύνολο του ποιητικού του έργου εκδόθηκε το 1971 και έλαβε το Αμερικανικό Εθνικό Βραβείο Ποίησης (National Book Award for Poetry).