Θεοδόσης Πυλαρινός: «Το πένθος και η ελληνική θρησκευτικότητα στην ποίηση και στα γραπτά του Γιώργου Μαρκόπουλου»
Η νέκυια […] του Μαρκόπουλου τελείται επί της γης.
Είναι φτωχός, λαϊκός επιτάφιος… ένα νεομαρτυρολόγιο…
Ο Θεοδόσης Πυλαρινός, βαθύς γνώστης του έργου του ποιητή Γιώργου Μαρκόπουλου, μπήκε σε ένα πολύ πικρό κεφάλαιο της ανθρώπινης ζωής και της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Όλοι ξέρουμε πως ο δημιουργός με την τέχνη του κάποια πληγή θεραπεύει. Ποιητής, μελετητής αναγνώστης, ο καθένας με την πληγή του που μεταμορφώνεται σε ποίημα μελέτη, αναγνωστική λύτρωση.
{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}
Ο
Οστά στο νεκροταφείο που τα ’βγαλε η πλημμύρα
κι ο ανθοπώλης «τον νεκρό δεν γνωρίζω,
πλην όμως σέβομαι το πένθος»,
στον περίβολο συνέχιζε τον Απρίλη μοναχός του να λέει.
Ωστόσο, δεν μας διαφεύγει εδώ και η ποιητική συλλογή Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου του Οδυσσέα Ελύτη, πλήρης παρόμοιων ενθυμίων. Οι γενιές δίνουν η μία στην άλλη το χέρι και η ζωή το δικό της στον θάνατο, του οποίου ουκ έστιν τέλος.
Ο Πυλαρινός θα εντοπίσει το πένθος στα δημοτικά και στα ρεμπέτικα τραγούδια, με ήρωες φονιάδες, αλαφροΐσκιωτους, αναξιοπαθούντες, σαλούς, αμαρτωλές γυναίκες, ορφανά και για όλους αυτούς θα επισημάνει τον ελεητικό και παρηγορητικό λόγο του ποιητή, ο οποίος «με τη λάμπα στο χέρι» μας θυμίζει τον άλλο συμπλέοντα και συμπαρατασσόμενο ποιητή Τάσο Λειβαδίτη. Ακόμα θα επισημανθεί το πολύ σημαντικό θέμα του γιου που δεν έκανε ό,τι έπρεπε για τον νεκρό πατέρα και ο Πυλαρινός δεν θα το αφήσει ασχολίαστο, τα συγκλονιστικά κείμενα της ανάστροφης νέκυιας καθώς και την προσευχή ενός αντιρρητικού νέου. Για όλους έχει θέση στην ποιητική του βασιλεία ο Γιώργος Μαρκόπουλος, για όλους υπάρχει έλεος, συγχώρεση και άφεση. Για τον Γιάννη Κοντό ένα ξωκλήσι, για την Έλλη Παπαγεωργίου μία «Βάπτιση» μετά το τραγικό της διάβημα και όλοι οι φίλοι ποιητές παρόντες….
Ο Πυλαρινός θα παραθέσει όλα τα σχετικά θρησκευτικά κείμενα, πένθιμα και αναστάσιμα, τα οποία συγκλονίζουν τον ποιητή, όπως η φωτογραφία ενός φίλου που χαμογελάει στον τάφο του ή τα παιδάκια που λένε τα κάλαντα στον τάφο του πατέρα τους. Άλλοτε πάλι «άφατη θλίψη για την αποκοπή από τον ομφάλιο λώρο», πιο πέρα οι «εκ επανεκταφής», αλλά και οι εργάτες, τα παιδιά, οι πόρνες της οδού Φίλωνος (και ο ενθυμούμενος ενθυμείται), γιατί ο ποιητής στρέφει με χριστιανικά συναισθήματα το βλέμμα προς τους αδύναμους, τους κατατρεγμένους και τους στιγματισμένους.
{jb_quote}Για όλους έχει θέση στην ποιητική του βασιλεία ο Γιώργος Μαρκόπουλος, για όλους υπάρχει έλεος, συγχώρεση και άφεση.{/jb_quote}
Ο θάνατος βρίσκεται παντού, αλλά το πόσο κοντά το μαθαίνει κανείς όταν τον χτυπήσει. Όλοι οι άνθρωποι, ποιος λίγο ποιος πολύ, έρχεται η στιγμή να το διαπιστώσουν και να το νιώσουν σαν αστραπή και κεραυνό και απρόσμενο, αυτό το τόσο φυσιολογικό και προσδοκώμενο. Ο ποιητής θα βιώσει αυτή τη φριχτή στιγμή όταν η μητέρα του θα «φύγει», έτσι απλά, καθισμένη πλάι στον γιο της να βλέπει τηλεόραση: «Η ξαφνική “φυγή” της μητέρας μου… με έκανε να νιώσω για πρώτη φορά τόσο την αποτρόπαιη παρουσία του θανάτου, όσο και να βιώσω ταυτόχρονα και την φοβερή εκείνη επενέργεια στην πορεία μου, του “απρόοπτου”, γεγονός που από τότε μέχρι σήμερα δεν μπόρεσα ούτε για μια στιγμή καν να ξεπεράσω».
Οι επισκέψεις τα Ψυχοσάββατα θα του δώσουν την αφορμή να σκεφτεί, να επισκεφτεί τους αγαπημένους του φίλους ποιητές. Καρυωτάκης, Τραϊανός, Ανδρέας Αγγελάκης, Φρίντα Λιάππα, Νίκος Καρούζος, Χρήστος Μπράβος, Μάριος Χάκκας, Μήτσος Κακουλίδης και άλλοι τους οποίους θα αναφέρει μέσα στην ποίησή του, δημιουργώντας μικρές προσωπογραφίες, συναξάρια, μνημόσυνα και μαρτυρολόγια. Και αφού ασπαζόμαστε πλέον την άποψη ότι η πραγματικότητα συνεχίζεται στα όνειρα, μπορούμε να αποδεχτούμε –όσοι το αποδεχόμαστε– ότι κουβεντιάζουμε με τους αγαπημένους μας γονείς, φίλους και συγγενείς που έχουμε χάσει και η κάθε απώλεια είναι και σημείο επανεκκίνησης της μνήμης πάλι και πάλι, για να ξαναθυμηθούμε τα δικά μας πάθη, που είναι κοινά πάθη. Έχουμε ήδη μιλήσει για νέκυια. Όμως πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο Μαρκόπουλος δεν κατεβαίνει στον Άδη για να βρει τους αγαπημένους του. Πέραν του ότι τους έχει πάντα μέσα του, τους κρατά ζωντανούς στη μνήμη του, αλλά έχει και μυστικό ραντεβού μαζί τους στα όνειρά του, τους ανεβάζει από τον Άδη και εκεί ξανασμίγουν και μιλούν.
Τούτα όλα σημαίνουν τη βαθιά και επί της ουσίας θρησκευτικότητα του ποιητή, την αγάπη του για τον άνθρωπο, αλλά και την ικανότητα να συνδυάζει, όπως σχολιάζει ο μελετητής, την αρχαία νέκυια και τις αρχαίες δοξασίες με τη χριστιανική θεολογία, κυρίως με τα κείμενα της Καινής Διαθήκης και το τελετουργικό της Μεγάλης Εβδομάδας.
Κάθε επεισόδιο της καθημερινής ζωής θα βρει την ποιητική του εκδοχή στο έργο του Μαρκόπουλου, θα συνδεθεί με τις Γραφές και με την Εκκλησία, θα σχολιαστεί από τον Θεοδόση Πυλαρινό και ο αναγνώστης θα αποκτήσει μια σφαιρική εικόνα του θέματος. Ειδικά στις Σημειώσεις δεν θα κάνει λόγο μόνο για το προκείμενο, αλλά θα αναπτύξει και το πέραν, μιλώντας επιστημονικά για θέματα της ψυχής και της καρδιάς, ανθρώπινες συμπεριφορές, με αναγκαίες ευαγγελικές περικοπές, λεξιλόγιο και λόγιες διατυπώσεις στο στόμα του λαού. Ο Γιώργος Μαρκόπουλος, γράφει ο Θεοδόσης Πυλαρινός, έχει «σθεναρή φωνή που καταξιώνει την πίστη των αδυνάτων, αναδεικνύοντας την αντοχή της στην οποία η Ελλάδα του 20ού αιώνα οφείλει εν πολλοίς την ύπαρξή της».
Στο εξώφυλλο, ο Ερμής Ψυχοπομπός του Προκόπη Μαρκόπουλου μας κοιτάζει από έναν κόσμο σοφά ταξινομημένο. Συγχαρητήρια διπλά, τριπλά και πολλαπλά.
Το πένθος και η ελληνική θρησκευτικότητα στην ποίηση και στα γραπτά του Γιώργου Μαρκόπουλου
Θεοδόσης Πυλαρινός
Εκάτη
σ. 66
ISBN: 978-960-408-298-8
Τιμή: 8,48€
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Γιάννης Πάριος: Δεν ήμουν καλός σύζυγος, ήμουν σπουδαίος πατέρας
- Η Γη της Ελιάς: Ο Κουράκος καλεί τον Ανέστη στο Τμήμα
- Θεοδόσης Πυλαρινός: «Το πένθος και η ελληνική θρησκευτικότητα στην ποίηση και στα γραπτά του Γιώργου Μαρκόπουλου»
- Χρύσα Κλούβα: Μέσα στον κόσμο της υποκριτικής νιώθω ολοκληρωμένη
- Γκότχολντ Εφραίμ Λέσινγκ
- Κερδίστε διπλές προσκλήσεις για τη θεατρική παράσταση «Ταξίδι στο κέντρο της γης» στις 20/2
- TV Guide: Τι θα δούμε στην τηλεόραση την Τρίτη 15 Φεβρουαρίου
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Diastixo
- Τελευταία Νέα Diastixo
- Θεοδόσης Πυλαρινός: «Το πένθος και η ελληνική θρησκευτικότητα στην ποίηση και στα γραπτά του Γιώργου Μαρκόπουλου»
- Ματαιώνεται η φετινή Έκθεση Βιβλίου της Λειψίας
- Γκότχολντ Εφραίμ Λέσινγκ
- Το ελληνικό κοσμοσύστημα – Τόμος ΣΤ’
- Προσφορά από την Alpha Bank της έκδοσης «Οικοδομικό τετράγωνο 19. Η παρουσία της Alpha Bank στο κέντρο της Αθήνας»
- Inner Vision Photography
- Andrea Camilleri: «Ρικκαρντίνο»
- Ελένη Κατσιώλη
- Τάκης Καμπύλης: «Γενικά συμπτώματα»
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Χρύσα Κλούβα: Μέσα στον κόσμο της υποκριτικής νιώθω ολοκληρωμένη
- TV Guide: Τι θα δούμε στην τηλεόραση την Τρίτη 15 Φεβρουαρίου
- Θέλουμε κι εμείς την ολόσωμη φόρμα της Dua Lipa! Η εμφάνιση που μας ξετρέλανε
- H νέα ταινία σε σκηνοθεσία George Clooney πάει… καρφί για τα επόμενα Oscar – Cineramen
- Κερδίστε διπλές προσκλήσεις για τη θεατρική παράσταση «Ταξίδι στο κέντρο της γης» στις 20/2
- Η Γη της Ελιάς: Ο Κουράκος καλεί τον Ανέστη στο Τμήμα
- Κορονοϊός – Εμβόλιο: Η 4η δόση διπλασιάζει την προστασία από τη μετάλλαξη Όμικρον
- Γιάννης Πάριος: Δεν ήμουν καλός σύζυγος, ήμουν σπουδαίος πατέρας