Susan Wise Bauer: «Η ιστορία της Δυτικής επιστήμης»

Ένα διαφορετικό βιβλίο σχετικά με την ιστορία της Δυτικής επιστήμης καταθέτει η συγγραφέας, εκπαιδευτικός και ιστορικός Susan Wise Bauer με τίτλο Η ιστορία της Δυτικής επιστήμης: Από τα γραπτά του Αριστοτέλη ως τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Το πόνημά της θεωρείται διαφορετικό από όσα έχουν εκδοθεί έως τώρα επειδή δεν αφηγείται μία γραμμική ιστορία της Δυτικής επιστήμης αυτής καθαυτήν, αλλά περισσότερο μία ιστορία της μέσω της παράθεσης και της μελέτης των σημαντικότερων έργων που έχουν γραφτεί έως τώρα σε διάφορους

τομείς της, όπως η αστρονομία, η ιατρική, τα μαθηματικά, η βιολογία και η γεωλογία. Επίσης, το έργο της συμπεριλαμβάνει την παρουσίαση πονημάτων που γράφτηκαν σχετικά με την ίδια την επιστημονική μέθοδο και την εξέλιξή της από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα βιβλία που εξετάζονται θεωρούνται πλέον κλασικά στην ιστορία της επιστήμης.

Το βιβλίο χωρίζεται σε πέντε μεγάλες ενότητες και είκοσι οκτώ σύντομα κεφάλαια, αφιερωμένα σε ένα ή και τρία κάθε φορά βιβλία, τα οποία υπήρξαν σημεία-σταθμοί στην ιστορία της επιστήμης.

Στο πρώτο μέρος η συγγραφέας παραθέτει τα σημαντικότερα κείμενα των απαρχών της επιστήμης, τα οποία γράφτηκαν στην περίοδο της αρχαίας Ελλάδας, τότε που η επιστήμη ήταν αδιαχώριστη ακόμη από τη φιλοσοφία και οι φιλόσοφοι ήταν συγχρόνως και επιστήμονες. Ονόματα όπως ο Θαλής ο Μιλήσιος, ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας, ο Πυθαγόρας, ο Αρίσταρχος, ο Επίκουρος και ο Ιπποκράτης έχουν τη θέση τους εδώ.

Περνώντας στον Μεσαίωνα, η συγγραφέας θα ασχοληθεί με το έργο που άσκησε –πλην του Αριστοτέλη– τη μέγιστη επίδραση στους μεσαιωνικούς κύκλους των διανοουμένων αλλά και στους Άραβες λογίους, την Αλμαγέστη του Πτολεμαίου. Το πρώτο κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του έργου του Κοπέρνικου Περί των Περιστροφών των Ουρανίων Σφαιρών, ένα έργο που πρωτοεκδόθηκε το 1543 και αποτέλεσε την απαρχή της αποκαθήλωσης της γεωκεντρικής θεωρίας.

{jb_quote}Το σίγουρο είναι ότι όταν φτάσουμε στο τέλος, θα έχουμε γίνει σοφότεροι σε ό,τι αφορά την ιστορία της Δυτικής σκέψης και επιστήμης.{/jb_quote}

Το δεύτερο κεφάλαιο ασχολείται καθαρά με τα έργα-σταθμούς στη γένεση της επιστημονικής μεθόδου και του πειράματος στη δύση του Μεσαίωνα και την αυγή των Νεότερων Χρόνων. Εδώ έχουν θέση επιστήμονες όπως ο Φράνσιν Μπέικον, ο Ουίλιαμ Χάρβεϊ, ο οποίος τεκμηρίωσε την ανακάλυψη της κυκλοφορίας του αίματος, ο Γαλιλαίος, ο Νεύτων και τα πιο άγνωστα για το ευρύ κοινό ονόματα των Μπόιλ και Χουκ.

Σε μονοπάτια πιο άγνωστα για τους περισσότερους από εμάς –αλλά και γι’ αυτό ακόμη πιο ενδιαφέροντα– κινείται το τρίτο κεφάλαιο, σχετικά με τους επιστήμονες που ασχολήθηκαν με τη γεωλογία κυρίως κατά τον 18ο αιώνα, δηλαδή τον Λεκλέρκ, τον Χάτον, τον Κουβιέ, τον Λάιελ, τον Χολμς, τον Αλβάρεζ και τον Βέγκενερ, που θεμελίωσε τη θεωρία σχετικά με την ύπαρξη της Παγγαίας, της μίας και μοναδικής ηπείρου που υπήρχε κάποτε στον πλανήτη και έδωσε τη θέση της όταν κομματιάστηκε στις ηπείρους που αντικρίζουμε σήμερα.

Το επόμενο κεφάλαιο ασχολείται με την επιστήμη της βιολογίας, ξεκινώντας από τον Λαμάρκ και τον Δαρβίνο με την Καταγωγή των ειδών και προχωρώντας στη γενετική του Μέντελ, τον Χάξλεϊ, τον Ουότσον, που ανακάλυψε τη διπλή έλικα του DNA, και τους Ουίλσον, Ντόκινς και Γκουλντ.

Το τελευταίο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στη σύγχρονη επιστήμη του 20ού και του 21ου αιώνα. Ξεκινάει, επομένως, από τη Θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν και τη θεωρία των κβάντων του Μαξ Πλανκ και καταλήγει στη θεωρία του Big Bang και το Φαινόμενο της Πεταλούδας μέσα από το έργο Χάος του Γκλάικ.

Εν κατακλείδι, πρόκειται στο σύνολό του για ένα θαυμάσιο εισαγωγικό βιβλίο για την επιστήμη, που απευθύνεται στους μη ειδήμονες και διαβάζεται ευχάριστα και εύκολα. Το σίγουρο είναι ότι όταν φτάσουμε στο τέλος, θα έχουμε γίνει σοφότεροι σε ό,τι αφορά την ιστορία της Δυτικής σκέψης και επιστήμης.

Η ιστορία της Δυτικής επιστήμης
Από τα γραπτά του Αριστοτέλη ως τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης
Susan Wise Bauer
μετάφραση: Κωνσταντίνος Τάκης
Ροπή
σ. 360
ISBN: 978-618-5289-66-9
Τιμή: 19,08€