Τουρκία: Συμφωνία με τη Λιβύη για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στην Αν. Μεσόγειο

Η Τουρκία και η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης υπέγραψαν συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο καθώς και μια άλλη για την επέκταση της συνεργασίας τους στην ασφάλεια και τον στρατιωτικό τομέα, ανακοίνωσε σήμερα η τουρκική κυβέρνηση.

 

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για τη συμφωνία. Το Ρόιτερ επισημαίνει πως μπορεί να περιπλέξει περαιτέρω διενέξεις σχετικά με την εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο.

Οι

υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν πριν από δύο εβδομάδες οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας επειδή παραβιάζει την αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου πραγματοποιώντας γεωτρήσεις στα ανοικτά των κυπριακών ακτών.

Το Ρόιτερ σημειώνει πως η διένεξη αντιπαραθέτει την Τουρκία με διάφορες χώρες της ανατολικής Μεσογείου που έχουν συμφωνήσει στην οριοθέτηση των θαλάσσιων και των οικονομικών ζωνών τους με την Ελλάδα και την Κύπρο, με αποτέλεσμα η Άγκυρα να αναζητεί συμμάχους στην περιοχή.

Οι νέες συμφωνίες υπογράφηκαν στη διάρκεια συνάντησης χθες, Τετάρτη, στην Κωνσταντινούπολη ανάμεσα στον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τον Φάγεζ αλ-Σάρατζ, τον επικεφαλής της κυβέρνησης με έδρα την Τρίπολη την οποία υποστηρίζει η Άγκυρα εναντίον μιας αντίπαλης στρατιωτικής δύναμης που έχει τη βάση της στην ανατολική Λιβύη.

«Η συμφωνία (ασφαλείας) καθιερώνει εκπαιδευτική συνεργασία, διαρθρώνει το νομικό πλαίσιο και ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας», ανέφερε σε μήνυμά του στο Twitter o διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν.

«Θα συνεχίσουμε επίσης να υποστηρίζουμε μια πολιτική λύση για την οικοδόμηση μιας δημοκρατικής, σταθερής και ευημερούσας Λιβύης», πρόσθεσε.

Σε δήλωση που εκδόθηκε από το γραφείο του Αλτούν αναφέρεται πως οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο συνεννόησης για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών», που αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων των δύο χωρών βάσει του διεθνούς δικαίου.

Η Λιβύη είναι από το 2014 διαιρεμένη σε αντίπαλα στρατιωτικά και πολιτικά στρατόπεδα τα οποία έχουν την έδρα τους στην πρωτεύουσα Τρίπολη και στην ανατολική Λιβύη. Η κυβέρνηση Σάρατζ βρίσκεται σε σύγκρουση με τις δυνάμεις με επικεφαλής τον Χαλίφα Χάφταρ που έχουν την έδρα τους στην ανατολική Λιβύη.

Ο Χάφταρ ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος των λιβυκών πετρελαιοπηγών και πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, όμως τα πετρελαϊκά έσοδα ελέγχονται από την κεντρική τράπεζα στην Τρίπολη. Οι δύο αντίπαλες στρατιωτικές συμμαχίες αντιπαρατίθενται επίσης στα περίχωρα της πρωτεύουσας.

Τον Ιούνιο, ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός (LNA) του Χάφταρ ανακοίνωσε πως διέκοψε όλες τις σχέσεις με την Τουρκία και πως όλες οι τουρκικές εμπορικές πτήσεις ή τα τουρκικά πλοία που προσπαθούν να φθάσουν στη Λιβύη θα αντιμετωπίζονται ως εχθρικά.

Σύμφωνα με διπλωμάτες, η Άγκυρα έχει προμηθεύσει τον Σάρατζ με μη επανδρωμένα αεροπλάνα και με φορτηγά, ενώ ο LNA δέχεται υποστήριξη από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αίγυπτο.

Η αντίδραση της Ελλάδας

«Τελείως αδόκιμη» χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κάθε συζήτηση για καθορισμό τουρκικής αποκλειστικής ζώνης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. «Μια τέτοια προσπάθεια είναι παντελώς αγεωγράφητη, γιατί αντιβαίνει κάτι το οποίο ο καθένας μπορεί να διαπιστώσει ότι ανάμεσα στις δυο χώρες υπάρχει ο μεγάλος όγκος της Κρήτης» ανέφερε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά τη συνάντηση που είχε με τον Ολλανδό ομόλογό του Στεφ Μπλοκ.

Να θυμίσουμε ότι πριν από δύο εβδομάδες οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. αποφάσισαν την επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τις παράνομες ενέργειες στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Εν τω μεταξύ σε επιστολή του Τούρκου Μονίμου Αντιπροσώπου στον ΟΗΕ, Φεριντούν Σινιρλίογλου, για τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο η γειτονική χώρα προβάλλει τις πάγιες θέσεις της για το ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, ισχυριζόμενη ότι διαθέτει θαλάσσια σύνορα στην Ανατολική Μεσόγειο με την Αίγυπτο, παραβλέποντας τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία δεν αναγνωρίζει.

Κάνει επίσης λόγο για νομικά και κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου που βρίσκονται δυτικά του μεσημβρινού 32 ° 16’18 “E, ενώ απορρίπτει τον χάρτη με συντεταγμένες που κατέθεσε η Κυπριακή Κυβέρνηση στις 25 Απριλίου 2019 και τονίζει ότι η οριοθέτηση με το «δυτικό τμήμα της ελληνοκυπριακής Διοίκησης», όπως αποκαλεί την Κυπριακή Δημοκρατία, θα ήταν δυνατή μόνο μετά από μια συνολική πολιτική διευθέτηση του Κυπριακού.

Όπως τονίζει το ελληνικό ΥΠΕΞ, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη. «Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μεταξύ κρατών με παρακείμενες ή έναντι ακτές (είτε ηπειρωτικές είτε νησιωτικές) θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με βάση τις αρχές της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής», προσθέτει.

Παράλληλα, χαρακτηρίζει τους τουρκικούς ισχυρισμούς και τις αναφορές σε συγκεκριμένες συντεταγμένες ως νομικά αβάσιμους, εσφαλμένους και αυθαίρετους, στο βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην περιοχή.