Ευάγγελος Βενιζέλος: Η Ελλάδα πρέπει να έχει αυτή την πρωτοβουλία των κινήσεων για την επανεκκίνηση του διαλόγου

«Ελληνικής πρωτοβουλίας πρέπει να είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με όλες τις χώρες, όχι μόνο με Ιταλία, με Αίγυπτο ή Αλβανία, αλλά βεβαίως και με την Τουρκία και με τη Λιβύη», τόνισε σε εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών ο επικεφαλής του, Ευάγγελος Βενιζέλος. Στην εκδήλωση συμμετείχαν ως ομιλητές οι Ιωάννης Αλέξιος Ζέππος, Θρασύβουλος Σταματόπουλος, Κατερίνα Σώκου και Γιώργος Τζογόπουλος.

Το iEidiseis.gr δημοσιεύει ολόκληρη την ομιλία του επικεφαλής του Κύκλου Ιδεών, πρώην αντιπροέδρου της

«Θα μου επιτρέψετε να κλείσω την πάρα πολύ ωραία αυτή συζήτηση που θέτει ζητήματα, δεν δίνει απαντήσεις και πολύ περισσότερο πλήρεις και οριστικές απαντήσεις, κάνει νύξεις, ανοίγει θέματα, προκαλεί έναν στοχασμό ή έναν αναστοχασμό.

Θα πιεστεί η Τουρκία, θα πιεστεί και η Ελλάδα να μετάσχει σε ένα διάλογο; Πιστεύω ότι η Ελλάδα πρέπει να έχει αυτή την πρωτοβουλία των κινήσεων για την επανεκκίνηση του διαλόγου, ο οποίος πρέπει να έχει ως αντικείμενο αυτό που έχουμε προσδιορίσει.

Πρέπει να ξεκινήσουμε από αυτό που είναι θεσμοθετημένο, τυποποιημένο κατά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, από αυτό δηλαδή στο οποίο δεν μπορούμε να προχωρήσουμε χωρίς διάλογο, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και πιο συγκεκριμένα η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, κατά προτίμηση από κοινού, για να έχουμε πλήρη εικόνα των συνολικών ακτογραμμών όλων των συμμετεχουσών χωρών.

Ο διάλογος αυτός είναι αναγκαίος κατά το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, που δεσμεύει και τις χώρες που δεν μετέχουν στη Διεθνή Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Δεν μετέχει η Τουρκία, δε μετέχει το Ισραήλ, αλλά δεσμεύονται από τους γενικώς παραδεδεγμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου, από το διεθνές εθιμικό Δίκαιο της Θάλασσας, αυτό απηχεί η Σύμβαση του MontegoBay -η ισχύουσα- και η νομολογία των διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων.

Αν θέλουμε να πάμε σε οριοθέτηση πρέπει να πάμε σε διάλογο, πρέπει να πάμε σε συμφωνία επί της ουσίας ή σε κάποια από τις διαδικασίες συνδιαλλαγής ή δικαιοδοτικής κρίσης, που προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Εμείς έχουμε δηλώσει την προτίμηση μας για το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αυτό όμως σε κάθε περίπτωση προϋποθέτει διάλογο. Χωρίς συμφωνία ή χωρίς απόφαση δικαιοδοτική, δεν έχεις οριοθέτηση οριστική, άρα δεν μπορείς να έχεις οριστική και πλήρη αξιοποίηση, κατ΄έκταση και κατ΄ένταση, των κυριαρχικών σου δικαιωμάτων επί της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ και ο χρόνος περνάει. Και καθώς περνάει ο χρόνος, -ήδη έχουν περάσει 46 χρόνια- μειώνεται το αντικείμενο το οικονομικό γιατί χάνει την αξία του το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Μιλάμε πια για απολιγνιτοποίηση, σε λίγο θα μιλάμε για κατάργηση του πετρελαίου, σε λίγο θα μιλάμε για κατάργηση και του φυσικού αερίου. Μετά από 25-30 χρόνια, θα μιλάμε μόνο για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Άρα αν θέλουμε να μην εξαντλήσει ο χρόνος το φυσικό αντικείμενο πρέπει να κινηθούμε γρήγορα, πρέπει να κινηθούμε, όπως λέμε ότι για εμάς είναι προτεραιότητα, με βάση το διεθνές δίκαιο, γιατί αυτό επικαλούμαστε και αυτός είναι ο άξονας της πολιτικής μας.

Αυτό είναι άσχετο από όλα τα άλλα θέματα που τα ονομάζουμε μονομερείς διεκδικήσεις ή παραβάσεις του διεθνούς δικαίου με βάση την τουρκική ρητορική. Δεν θα μιλήσουμε ούτε για τις «γκρίζες ζώνες», ούτε για την αποστρατικοποίηση, μπορούμε όμως να μιλήσουμε για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, για μέτρα στρατιωτικής εμπιστοσύνης αεροναυτικής εμπιστοσύνης ώστε να μειώσουμε την ένταση και να αποφύγουμε τυχόν ατυχήματα. Αυτό δημιουργεί ένα περιβάλλον. Όπως καθοριστική είναι και η εξέλιξη στο Κυπριακό. Έστω το να λυθεί το ζήτημα των λεγομένων δικαιωμάτων της τουρκοκυπριακής κοινότητας, που είναι οντότητα του Συντάγματος της κυπριακής δημοκρατίας του 1960 επί των πιθανών πόρων από τους υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Άρα σημασία έχει εμείς να λέμε κάτι το οποίο είναι συγκεκριμένο, συγκροτημένο, σαφές, ολοκληρωμένο, που απευθύνεται Urbietorbi, προς τη διεθνή κοινότητα, προς τον ΟΗΕ, προς την ΕΕ, φυσικά προς την Τουρκία, προς τις άλλες χώρες της Μεσογείου που είναι αντικείμενες ή παρακείμενες και μετέχουν στην οριοθέτηση. Kαι αν ξεκινήσουμε από αυτά πιστεύω ότι μπορεί να αλλάξει

το κλίμα, χωρίς να κάνουμε καμία έκπτωση σε αυτό που ονομάζεται εθνική κυριαρχία, αυτό που διεθνώς νομικά και πολιτικά και ιστορικά είναι η κυριαρχία μας. Αλλά στην υφαλοκρηπίδα και στην ΑΟΖ δεν έχουμε κυριαρχία, δεν έχουμε επικράτεια, έχουμε συγκεκριμένα κυριαρχικά δικαιώματα, τα οποία ασκούνται πλήρως, όταν έχουμε οριοθέτηση. Χωρίς οριοθέτηση έχουμε προσδοκία, έχουμε ρητορεία, αλλά δεν έχουμε πρακτικό αποτέλεσμα ή το πολύ πολύ έχουμε προκαταρκτικού χαρακτήρα πράξεις.

Άρα νομίζω η συζήτηση για το ΝΑΤΟ και τις προκλήσεις ασφάλειας στον Νότο μπορεί να μας βοηθήσει να δούμε και θέματα, τα οποία αφορούν εμμέσως το ΝΑΤΟ, αφορούν πιο ευθέως την ΕΕ, αφορούν τη διεθνή κοινότητα, αλλά εμάς μας αφορούν ζωτικά, γιατί αφορούν συμφέροντα μας εθνικά και οικονομικά, πρωτίστως εθνικά, αρχής γενομένης πάντα από το πρώτο θέμα που είναι το Κυπριακό, αλλά το Κυπριακό είναι διεθνές θέμα εισβολής και κατοχής δεν είναι ζήτημα ελληνικής πρωτοβουλίας. Ελληνικής πρωτοβουλίας πρέπει να είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με όλες τις χώρες, όχι μόνο με Ιταλία, με Αίγυπτο ή Αλβανία, αλλά βεβαίως και με την Τουρκία και με τη Λιβύη».