Το Σερβικό βασίλειο που έφτασε μέχρι την Ελλάδα και μετά χάθηκε σαν να μην υπήρξε ποτέ

11:22 4/6/2025 - Πηγή: Sportime

Το 1217, στα βουνά της σημερινής Σερβίας, ένας άντρας στεφόταν βασιλιάς από τον ίδιο του τον αδελφό. Ο Στέφανος ο Πρωτόστεπτος έγινε έτσι ο πρώτος μονάρχης ενός νέου βασιλείου, που σύντομα θα μεταμορφωνόταν σε αυτοκρατορία. Κι όμως, μόλις έναν αιώνα μετά, όλη αυτή η ισχύς θα εξαφανιζόταν σαν ατμός. Οι Σέρβοι, που έφτασαν να ελέγχουν πόλεις όπως οι Σέρρες, η Νις, μέχρι και τα περίχωρα της Αθήνας, άφησαν

πίσω τους μια σκιά. Ένα βασίλειο που είχε απορροφήσει Βυζαντινά εδάφη, αλλά δεν κατάφερε να επιβιώσει στην ιστορική μνήμη.

Πίσω από την ίδρυση του Βασιλείου της Σερβίας κρυβόταν ο Στέφανος Νεμάνια, ένας ανώτατος αξιωματούχος που κατάφερε να απελευθερώσει τη Ράσκα από τη βυζαντινή κυριαρχία και να ιδρύσει δυναστεία. Ο μικρότερος γιος του, ο Ράστκο, έγινε ο Άγιος Σάββας, πρώτος αρχιεπίσκοπος των Σέρβων και θεμελιωτής της εκκλησιαστικής τους ανεξαρτησίας. Με την υποστήριξη της Ορθοδοξίας και τη στέψη από τον Πάπα, η νέα κρατική οντότητα στεκόταν σε δύο πόδια – Ανατολή και Δύση.

Στο διάστημα 1282–1355, η δυναστεία των Νεμάνια μεγάλωσε, με πολέμους και γάμους. Ο Μιλούτιν παντρεύτηκε πέντε φορές, χτίζοντας μοναστήρια όπως η Γκρατσάνιτσα και το Καθολικό της Μονής Χιλανδαρίου. Ο γιος του, ο Στέφανος Ντέτσανι, προσάρτησε την Νις και νίκησε τους Βούλγαρους στη μάχη του Βελμπούζντ. Αλλά η μεγαλύτερη μορφή ήταν ο γιος του, Στέφανος Δουσάν.

Το 1346, ο Δουσάν στέφθηκε Αυτοκράτορας των Σέρβων και των Ελλήνων. Είχε ήδη καταλάβει σχεδόν όλη τη Μακεδονία, τη Θεσσαλία και μεγάλο μέρος της Ηπείρου. Στο απόγειο της δύναμής του, ο Δουσάν ήλεγχε εδάφη από τον Δούναβη μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο. Ήθελε να διαδεχθεί τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες και να ηγηθεί σταυροφορίας κατά των Οθωμανών. Ο “Κώδικας του Δουσάν”, ένα εντυπωσιακό νομικό κείμενο βασισμένο στο Βυζαντινό Δίκαιο, επέβαλε αυστηρότερες ποινές και οργάνωσε δικαστικό σύστημα σε μια αυτοκρατορία-χίμαιρα.

Όμως ο Δουσάν πέθανε αιφνιδίως το 1355. Ο γιος του, αδύναμος και χωρίς τη λάμψη του πατέρα του, δεν κατάφερε να διατηρήσει την αυτοκρατορία ενωμένη. Μέσα σε μερικά χρόνια, όλα όσα είχε χτίσει διαλύθηκαν. Οι τοπικοί άρχοντες αποσχίστηκαν, οι Οθωμανοί εκμεταλλεύτηκαν την αστάθεια και οι παλιές δόξες βυθίστηκαν στη λήθη.

Η ιστορία αυτού του βασιλείου, που λίγο έλειψε να κυριαρχήσει σε όλη τη Βαλκανική, παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη. Ίσως γιατί έμοιαζε πολύ με το Βυζάντιο για να θεωρηθεί ξεχωριστό, ή ίσως γιατί κατέρρευσε τόσο απότομα, χωρίς συνέχεια. Οι Σέρβοι βασιλιάδες που έθαψαν τους δικούς τους σε μαρμάρινους ναούς, που έφτιαξαν συντάγματα και οραματίστηκαν ενωμένες Ορθόδοξες αυτοκρατορίες, τελικά νικήθηκαν από τις ίδιες τους τις φιλοδοξίες. Και από μια δύναμη που μόλις τότε έμπαινε στη σκηνή: την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords