Ποιός, πώς και πότε έφτιαξε το πρώτο ψωμί. Είχε καμία σχέση με το ψωμί που τρώμε σήμερα; Τι γεύση είχε;
Αν γυρίζαμε πίσω δεκάδες χιλιάδες χρόνια, θα βρίσκαμε έναν άνθρωπο καθισμένο πάνω σε βράχια, να τρίβει με πέτρες κάτι σπόρους που μάζεψε από τη γη. Δεν ήξερε ακόμα ούτε πώς να καλλιεργεί ούτε πώς να ζυμώνει. Αλλά ήξερε ότι αν κοπάνησε αυτούς τους σπόρους και τους ανακατέψει με λίγο νερό, μπορούσε να φτιάξει έναν χυλό. Κι αν τον άπλωνε πάνω σε μια καυτή πέτρα, μπορούσε να τον ψήσει. Αυτό ήταν το πρώτο ψωμί της ιστορίας – ένας ξερός, λεπτός δίσκος από αλεσμένα δημητριακά και νερό. Δεν είχε γεύση, δεν είχε φούσκωμα, δεν είχε αλάτι, δεν είχε τίποτα. Είχε όμως θρεπτική αξία. Και ήταν επανάσταση.
Οι αρχαιότερες ενδείξεις για τέτοιο άζυμο ψωμί έχουν βρεθεί σε περιοχές όπως η Ιορδανία και η Αυστραλία και χρονολογούνται ακόμα και 30.000 χρόνια πριν. Οι άνθρωποι τότε δεν είχαν ακόμα εξημερώσει το σιτάρι. Μάζευαν άγριους σπόρους από βρώμη, κριθάρι ή άλλα δημητριακά και τους άλεθαν με αυτοσχέδια εργαλεία – ένα επίπεδο λιθάρι και ένα άλλο, μικρότερο, στρογγυλό που το έσπρωχναν μπρος-πίσω. Αυτό ήταν το πρώτο μύλο της ιστορίας.
Το ψωμί που έφτιαχναν δεν έμοιαζε καθόλου με το σημερινό. Δεν είχε φουσκώσει, δεν είχε τραγανή κόρα, δεν είχε απαλή ψίχα. Ήταν πιο κοντά σε πίτα ή ροτί, όπως αυτές που φτιάχνουν ακόμα οι νομαδικοί λαοί – σκληρό, λεπτό και άνοστο. Και όμως, μέσα σε αυτό τον απλό δίσκο από νερό και αλεύρι, βρισκόταν η αρχή ενός πολιτισμού. Γιατί το ψωμί, σε αντίθεση με το κρέας, μπορούσε να διατηρηθεί. Ήταν τροφή αποθήκευσης.
Η επόμενη επανάσταση έγινε… κατά λάθος. Κάποιος άφησε λίγη ζύμη από την προηγούμενη μέρα, και αυτή άρχισε να ζυμώνεται μόνη της από φυσικές ζύμες του αέρα ή του δοχείου. Όταν την έψησε, το ψωμί δεν ήταν πια επίπεδο και ξερό. Ήταν φουσκωτό, μαλακό και ελαφρώς ξινό. Το πρώτο προζυμένιο ψωμί γεννήθηκε, και μαζί του γεννήθηκε και η έννοια της γεύσης.
Στην Αίγυπτο των Φαραώ, γύρω στο 1500 π.Χ., το ψωμί είχε γίνει ήδη επιστήμη. Οι Αιγύπτιοι καλλιεργούσαν σιτάρι, το άλεθαν συστηματικά και ζύμωναν με ζύμες που φρόντιζαν να διατηρούν. Έφτιαχναν ψωμιά σε διάφορα σχήματα, κάποια τα έψηναν στον ήλιο, άλλα σε πήλινους φούρνους. Οι Ρωμαίοι αργότερα έκαναν το ψωμί κοινωνικό σύμβολο. Ο φούρναρης έγινε επάγγελμα. Ο φούρνος έγινε γειτονιά.
Το σημερινό ψωμί είναι απόγονος αυτών των πρακτικών, αλλά με πολλές στρώσεις εξέλιξης. Στο βιομηχανικό ψωμί, η γεύση πολλές φορές χάνεται πίσω από τα διογκωτικά και τα συντηρητικά. Το προζυμένιο ψωμί, όμως – αυτό το αρχέγονο, που ξεκίνησε από ένα λάθος– επιστρέφει πάλι στις κουζίνες και τα φούρνια.
Το πρώτο ψωμί ήταν σκληρό, άγευστο, και ίσως λίγο καμένο. Αλλά ήταν ζωντανό, φτιαγμένο από χέρια που μόλις είχαν αρχίσει να ανακαλύπτουν τη μαγειρική. Και μέσα σε αυτό το λεπτό, σκονισμένο ψωμάκι, κρύβεται η ιστορία μας.
Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Αθλητικά
- ΣΟΚ στο Βελιγράδι! Άγριος καβγάς με παίκτες της Παρτίζαν έξω από νυχτερινό κέντρο
- Δυνατό όνομα! Ο πρώην παίκτης του Ολυμπιακού που θέλει ο Λουτσέσκου
- Προβάδισμα παραμονής ο Πανσερραϊκός, έχασε ευκαιρία η Athens Kallithea: Η βαθμολογία των playouts
- Ολυμπιακός : Η σκέψη Μεντιλίμπαρ για Πασχαλάκη
- Γιαζίτζι: "Το πρωτάθλημα είναι το πρώτο βήμα ενός μακρινού ταξιδιού"
- Ολυμπιακός: Ποιοι παίκτες λένε… όχι στο ρεπό του Μεντιλίμπαρ!
- Τέλος! Φεύγει από τον Ολυμπιακό μετά από 5 χρόνια - Πολύ δυνατά για Γουόρντ
- Λίβερπουλ: Ο Κιέζα έπαιξε 8 λεπτά στο ματς με την Τσέλσι και "κλείδωσε" το μετάλλιο του πρωταθλητή
- Μία Mercedes-AMG GT στα χρώματα της ομάδας F1 του... Πιτ και του Ίντρις
- Κάραχερ για Άρνολντ: «Ο κόσμος αγαπάει όσους τιμούν τα λόγια τους, διάλεξε τον δρόμο των Όουεν και Μπέκαμ»
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Sportime
- Ολυμπιακός : Η σκέψη Μεντιλίμπαρ για Πασχαλάκη
- Ελληνίδα έδωσε δώρα στους Έλληνες και τους Τούρκους στρατιώτες στον Έβρο και έγινε θέμα στην Τουρκία
- Ο Νικολακόπουλος ήθελε pasillo από τον ΠΑΟΚ στον Ολυμπιακό
- Το Ιράν του σήμερα δεν θα υπήρχε χωρίς μια Ελληνίδα. Η ιστορία που αγνοούν και οι ίδιοι οι Ιρανοί.
- Στην αρχαία Ελλάδα δεν είχαν δικηγόρους. Αν ήθελες να γλιτώσεις την καταδίκη, έπρεπε να πείσεις μόνος σου το δικαστήριο.
- Ήξεραν να διαβάζουν οι αρχαίοι Έλληνες;
- Λαμία – Λεβαδειακός 2-3: Για «θάνατο» η Λαμία, την… σκότωσε ο Ζίνι!
- Super League play out – Βαθμολογία: Μάχη για δύο η παραμονή – Εκτός «κάδρου» ο Πανσερραϊκός!
- Η πανέμορφη Τελέσιλλα που νίκησε τους αήττητους Σπαρτιάτες μαζί με άλλες νεαρές γυναίκες – Πώς τα κατάφεραν
- Πώς ήταν όταν ήρθε το ρεύμα στην Ελλάδα. Πώς το υποδέχτηκαν οι Έλληνες;
- Τελευταία Νέα Sportime
- Ποιός, πώς και πότε έφτιαξε το πρώτο ψωμί. Είχε καμία σχέση με το ψωμί που τρώμε σήμερα; Τι γεύση είχε;
- Στην αρχαία Ελλάδα δεν είχαν δικηγόρους. Αν ήθελες να γλιτώσεις την καταδίκη, έπρεπε να πείσεις μόνος σου το δικαστήριο.
- Πείτε στον βασιλιά οτι έσβησε η φωνή του Απόλλωνα. Το τέλος του Μαντείου των Δελφών όπως το προφήτευσε η ίδια η Πυθία
- Ο Νικολακόπουλος ήθελε pasillo από τον ΠΑΟΚ στον Ολυμπιακό
- Ήξεραν να διαβάζουν οι αρχαίοι Έλληνες;
- Ρωξάνη – H βάρβαρη που παντρεύτηκε ο Μέγας Αλέξανδρος έκοβε την ανάσα με την ομορφιά της
- Το μπουμπούνισε ο Κετσετζόγλου! Ξεκίνησαν τα όργανα στην ΑΕΚ
- Πώς ήταν όταν ήρθε το ρεύμα στην Ελλάδα. Πώς το υποδέχτηκαν οι Έλληνες;
- Υπάρχει ασθένεια που λέγεται Σύνδρομο του Γάτου του Τσεσάιρ και έχει σχέση με τον εγκέφαλο
- Το Ιράν του σήμερα δεν θα υπήρχε χωρίς μια Ελληνίδα. Η ιστορία που αγνοούν και οι ίδιοι οι Ιρανοί.
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Αθλητικά
- Ο Τραμπ απαντά για τη φωτογραφία με τα ρούχα του Πάπα: «Ήταν αστείο»
- Τζένγκο: Έβαλε τη σφραγίδα της στα πρώτα Diamond League
- Με το πόδι στο... γκάζι ο Ζίβκοβιτς! Συνεχίζει να γράφει ιστορία με ΠΑΟΚ
- Πόποβιτς: «Τώρα είμαι το αφεντικό! Το... χρίσμα στον Τζόνσον» (vid)
- Τζένοα - Μίλαν 1-2: Ανατροπή μέσα σε δευτερόλεπτα και "διπλό" για τους ροσονέρι
- Παίκτες της Παρτίζαν ενεπλάκησαν σε άγριο καβγά, ο Κάρλικ Τζόουνς έσπασε μπουκάλι σε κεφάλι νεαρού άνδρα
- Ανατροπή σε δύο λεπτά για τη Μίλαν κόντρα στην Τζένοα
- Επική ανατροπή της Μίλαν με Τζένοα μέσα σε λίγα... δευτερόλεπτα