Ήταν ξένος και σκλάβος. Έγινε τραπεζίτης με δικό του εργοστάσιο στην Αρχαία Αθήνα

01:04 3/4/2025 - Πηγή: Sportime

Στην Αρχαία Αθήνα, εκεί όπου η ελευθερία και η δημοκρατία συνυπήρχαν με τη σκληρή δουλεία, ένας ξένος δούλος κατάφερε να ανατρέψει κάθε πιθανότητα. Το όνομά του ήταν Πασίων, και η ιστορία του μοιάζει πιο πολύ με παραμύθι παρά με καταγραφή του 4ου αιώνα π.Χ. Ήταν ιδιοκτησία δύο Αθηναίων τραπεζιτών, και ξεκίνησε τη ζωή του με την ταπεινή ιδιότητα του υπαλλήλου σε τραπεζικό κατάστημα του Πειραιά.

Ο Πασίων δεν ήταν ένας απλός δούλος. Είχε εξυπνάδα,

διορατικότητα και γνώριζε αριθμητική όσο λίγοι. Οι εργοδότες του τού εμπιστεύονταν τις καταθέσεις των πελατών, τα δάνεια και τα λογιστικά. Εν μέσω πολιτικών αναταράξεων και εμπορικών ρίσκων, εκείνος διαχειριζόταν το χρήμα με τέτοια ακρίβεια, ώστε άρχισε να ξεχωρίζει. Κέρδιζε εμπιστοσύνη, φήμη και –παραδόξως για δούλο– δική του περιουσία.

Κάποια στιγμή, πιθανόν ως επιβράβευση για την πιστή του υπηρεσία, απελευθερώθηκε. Αλλά δεν έμεινε απλώς ελεύθερος. Ανέλαβε το ίδιο το τραπεζικό κατάστημα που διαχειριζόταν ως δούλος. Έγινε ο νέος τραπεζίτης της περιοχής και, με τα χρόνια, εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο ισχυρούς οικονομικούς παίκτες του Πειραιά. Το όνομα του ακουγόταν σε εμπορικούς κύκλους από την Αθήνα μέχρι τη Χίο και τη Ρόδο.

Με τα κέρδη του, ο Πασίων επένδυσε στην πολεμική βιομηχανία: αγόρασε ένα εργοστάσιο που παρήγαγε ασπίδες. Δεν ήταν απλώς επιχείρηση, ήταν συμβολική επένδυση – ένας ξένος που κάποτε δεν είχε δικαιώματα, παρήγαγε πλέον τα όπλα των πολιτών που τον είχαν αγοράσει. Το εργοστάσιο απέδιδε χιλιάδες δραχμές ετησίως, σε μια εποχή που οι περισσότεροι ζούσαν με λίγες.

Κάποια στιγμή, η Αθήνα του έδωσε αυτό που κανένας δούλος δεν ονειρευόταν: την πολιτεία. Ο Πασίων έγινε Αθηναίος πολίτης. Το όνομά του γράφτηκε στα μητρώα, η φωνή του ακούστηκε στην Εκκλησία του Δήμου και ο γιος του, ο Απολλόδωρος, υπηρέτησε ως τριήραρχος – αρχηγός πολεμικού πλοίου. Από δούλος, έγινε γενάρχης.

Ο Πασίων δεν ήταν μυθικό πρόσωπο. Οι πληροφορίες για τη ζωή του έρχονται από ρητορικά κείμενα, συμβόλαια και οικονομικές μαρτυρίες της εποχής. Το όνομά του σώθηκε όχι γιατί ήταν στρατηγός ή φιλόσοφος, αλλά γιατί διαχειρίστηκε χρήματα με τόση ευφυΐα, ώστε κατέκτησε το ακατόρθωτο. Σε μια κοινωνία που γενικά δεν συγχωρούσε την προέλευση, εκείνος κατάφερε να την ξεχάσει.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords