Γιατί το δολάριο είναι $; Ποιος σκέφτηκε να το κάνει $ και τι σχέση έχει ο Ηρακλής;

10:43 28/3/2025 - Πηγή: Sportime

Το σύμβολο του δολαρίου, το περίφημο $, είναι από τα πιο αναγνωρίσιμα γραφικά στοιχεία στον πλανήτη. Εμφανίζεται παντού – σε νομίσματα, σε πληκτρολόγια, σε καρτούν και ταινίες, σε οικονομικές αναλύσεις, ακόμα και ως συνώνυμο της επιτυχίας ή της απληστίας. Όμως λίγοι γνωρίζουν ότι η καταγωγή αυτού του συμβόλου δεν είναι αμερικανική. Αντιθέτως, ξεκινά από μια εποχή όπου η Ισπανία είχε το μονοπώλιο του παγκόσμιου αργύρου και οι ναυτικοί διέσχιζαν τον Ατλαντικό φέροντας στα αμπάρια τους μια νομισματική ιδέα που θα άλλαζε την Ιστορία.

Το σύμβολο πιθανότατα γεννήθηκε από το ισπανικό πέσο – ένα

ασημένιο νόμισμα που κυριαρχούσε στο παγκόσμιο εμπόριο του 17ου και 18ου αιώνα. Το πέσο, γνωστό και ως “piece of eight” λόγω της αξίας του σε 8 ρεάλ, ήταν τόσο διαδεδομένο που χρησίμευε ως κοινό νόμισμα ακόμα και στις πρώτες αγγλικές αποικίες. Η συντομογραφία “Ps” (Peso ή Pesos) χρησιμοποιούνταν ευρέως σε λογιστικά βιβλία. Με τον καιρό, οι γραφείς άρχισαν να συνδέουν το “S” πάνω ή μέσα στο “P”, δημιουργώντας έναν ενιαίο χαρακτήρα που, με τη σταδιακή απλοποίηση, κατέληξε να θυμίζει το σημερινό $.

Μια δεύτερη, περισσότερο συμβολική θεωρία, συνδέει το $ με τους Πυλώνες του Ηρακλή – δύο κατακόρυφες γραμμές που συχνά εμφανίζονταν σε ισπανικά νομίσματα, με μια κορδέλα να τις περιβάλλει, σχηματίζοντας το γράμμα S. Οι Πύλες του Ηρακλή, που αντιστοιχούν στο Γιβραλτάρ και το αντίστοιχο ακρωτήριο της Βόρειας Αφρικής, θεωρούνταν το όριο του τότε γνωστού κόσμου. Η φράση «non plus ultra» (τίποτα πέρα από εδώ) έγινε αργότερα «plus ultra» (πέρα από τα όρια), και το σύμβολο με τους δύο πυλώνες συμβόλιζε την επέκταση της Ισπανικής αυτοκρατορίας και την οικονομική της κυριαρχία. Από αυτά τα νομίσματα, λένε μερικοί, προέκυψε το $.

Το αμερικανικό δολάριο υιοθέτησε το σύμβολο στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες ήθελαν να καθιερώσουν ένα σταθερό, διεθνώς σεβαστό νόμισμα. Οι αποικίες χρησιμοποιούσαν ήδη τα ισπανικά πέσο για τις εμπορικές τους συναλλαγές και το σύμβολο $ υπήρχε στις καθημερινές εγγραφές εμπόρων και λογιστών. Το 1792, με την ίδρυση του Νομισματοκοπείου των ΗΠΑ, το δολάριο υιοθετήθηκε ως επίσημο νόμισμα, και το σύμβολο $ έγινε η φυσική του «υπογραφή». Αν και ποτέ δεν καθορίστηκε επίσημα από τη νομοθεσία, το $ επικράτησε σταδιακά ως το τυποποιημένο σύμβολο.

Ορισμένοι πιστεύουν πως το $ προέρχεται από το ίδιο το γράμμα U πάνω από ένα S, δηλαδή από την ένωση του “United States”, αλλά αυτή η θεωρία φαίνεται να έχει εμφανιστεί εκ των υστέρων, περισσότερο ως ερμηνευτικό “λάθος” παρά ως ιστορικό γεγονός. Η προέλευση από το ισπανικό πέσο και τα Πυλώνες του Ηρακλή διαθέτει ισχυρότερα ντοκουμέντα, τόσο από γραπτές πηγές όσο και από απεικονίσεις νομισμάτων της εποχής. Το $ είναι λοιπόν ένα σύμβολο που κουβαλάει μέσα του την αλχημεία της Ιστορίας: από το ισπανικό μονοπώλιο του αργύρου, στην αποικιακή Αμερική, και τελικά στο επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομίας.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords