Γιατί αλλού το λένε Ποπάρα και εμείς το λέμε Παπάρα;

23:32 3/3/2025 - Πηγή: Sportime

Η παπάρα είναι ένα από τα πιο απλά και ταυτόχρονα πιο χαρακτηριστικά φαγητά της ελληνικής κουζίνας. Είναι το φτωχικό γεύμα που όλοι έχουν δοκιμάσει κάποια στιγμή στη ζωή τους – ένα κομμάτι ψωμί, βουτηγμένο σε ζωμό, γάλα, σάλτσα ή λάδι. Για άλλους, είναι μια ανάμνηση παιδικών χρόνων. Για άλλους, μια λύση ανάγκης όταν το φαγητό ήταν λίγο και έπρεπε να χορτάσουν με ό,τι υπήρχε. Και όμως, η ίδια αυτή συνήθεια υπάρχει και σε άλλες χώρες, με διαφορετικό όνομα.

Στην Ιταλία, τη λένε “popara” ή “zuppa di pane”. Στη Σερβία

και τη Βουλγαρία, είναι γνωστή ως “попара” (popara) και αποτελεί βασικό πρωινό, ειδικά για τα παιδιά. Στην Ισπανία, υπάρχει η “sopa de pan”, ενώ στη Γαλλία, κάτι παρόμοιο γίνεται με το “panade”, έναν παχύρρευστο χυλό από ψωμί και ζωμό.

Αλλά γιατί στην Ελλάδα τη λέμε “παπάρα” και όχι “ποπάρα”, όπως συμβαίνει σε γειτονικές χώρες;

Η απάντηση κρύβεται στην ετυμολογία. Ο όρος “popara” προέρχεται από τις σλαβικές γλώσσες και σημαίνει “μουλιασμένο ψωμί”. Οι Σλάβοι χρησιμοποιούσαν αυτή τη λέξη για να περιγράψουν το απλό φαγητό που έφτιαχναν όταν είχαν λίγο ξερό ψωμί και ζεστό υγρό – είτε ήταν γάλα, είτε τσάι, είτε ζωμός. Όταν η λέξη πέρασε στην ελληνική γλώσσα, υπέστη μια μικρή αλλά σημαντική αλλαγή: το “ο” έγινε “α”, πιθανώς λόγω του τρόπου που οι Έλληνες πρόφεραν τη λέξη ή απλά για να μοιάζει πιο φυσική στη δική μας γλωσσική δομή.

Ωστόσο, η λέξη “παπάρα” στα ελληνικά απέκτησε και μια δεύτερη, πιο… ελεύθερη σημασία, που όλοι γνωρίζουμε. Στην αργκό, χρησιμοποιείται για να περιγράψει χαζομάρες, ανοησίες ή ακόμα και ειρωνικές ατάκες. Το πώς και γιατί η λέξη πήρε αυτή τη δεύτερη σημασία δεν είναι απολύτως σαφές, αλλά πιθανώς προήλθε από την ιδέα ότι κάτι που μουλιάζει και χάνει τη στέρεη μορφή του μπορεί να θεωρηθεί “άχρηστο” ή “χωρίς αξία”.

Παρά τις διαφορετικές εκδοχές και τα ονόματα, η ουσία παραμένει η ίδια: η παπάρα είναι ένα φαγητό επιβίωσης, μια πανάρχαια τεχνική που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για να μην πάει χαμένο ούτε το τελευταίο κομμάτι ψωμί. Είτε είναι ψωμί βουτηγμένο σε ελαιόλαδο και ντομάτα, είτε σε μια ζεστή σούπα, η γεύση της κουβαλάει μέσα της ιστορία, μνήμες και μια απλή αλλά βαθιά ικανοποίηση.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords