Η μεγάλη εξαφάνιση των ειδών

Ο πλανήτης Γη, με το πέρασμα του χρόνου και εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, γίνεται ολοένα και φτωχότερος περιβαλλοντικά. Η απίστευτη βιοποικιλότητά του απειλείται. Σύμφωνα με εκτιμήσεις περιβαλλοντολόγων και ειδικών σχεδόν το 70% των μορφών ζωής, που ζουν αυτή τη στιγμή στον πλανήτη μας, βρίσκονται υπό άμεση ή έμμεση απειλή εξαιτίας ανθρωπογενών παραγόντων. Πολλά ζωντανά πλάσματα, αν και επιβίωσαν εκατομμύρια σ' έναν πλανήτη που άλλαζε συνεχώς, έχουν χαθεί οριστικά από προσώπου γης κατά τη λεγόμενη “ανθρωπόκαινο περίοδο”. Πολλά ακόμη έχουν μπει στη μαύρη λίστα των υπό εξαφάνιση ειδών.

Το

αρχείο των απολιθωμάτων μας πληροφορεί ότι οι εξαφανίσεις των ειδών συνέβαιναν σε κάθε γεωλογική εποχή και συνήθως ήταν μαζικές και απότομες, ώστε τα είδη να μην έχουν τον απαραίτητο χρόνο να προσαρμοστούν στις αλλαγές. Μαζικές και σχεδόν ακαριαίες εξαφανίσεις ειδών και ολόκληρων κλάδων του ζωϊκού βασιλείου, έδωσαν την ευκαιρία, έπειτα όμως από μια περίοδο που η Γη έμοιαζε μ' ένα “απέραντο νεκροταφείο”, σε νέα είδη, που είχαν επιβιώσει, να εξελιχθούν και να γίνουν έτσι οι νέοι πρωταγωνιστές. Και οι τριλοβίτες και οι δεινόσαυροι δεν είναι πια μαζί μας. Και δεν θα μπορούσαν να είναι καθώς υπάρχουμε εμείς στη θέση τους. Τα θηλαστικά είναι πλέον το κυρίαρχο είδος στον πλανήτη μας, αλλά και αυτά βρίσκονται πλέον υπό την απειλή μαζικής εξαφάνισης.

Προϊστορικές εξαφανίσεις εξ αιτίας των ανθρώπων

H εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, που ανήκει στην οικογένεια των πρωτευόντων θηλαστικών, ακολούθησε την ίδια πορεία. Κλάδοι του ανθρώπινου είδους, όπως ο άνθρωπος του Νεάντερταλ και του Κρο Μανιόν, ανήκουν πλέον στο αρχείο της προϊστορίας. Πριν από τον άνθρωπο όλες οι εξαφανίσεις ήταν αποτέλεσμα φυσικών καταστροφικών φαινομένων ή μακροχρόνιων διαδικασιών κλιματικής μεταβολής και η ζωή είχε συνήθως τα χρονικά περιθώρια να προετοιμάσει τους αντικαταστάτες των εκλιπόντων ειδών. Οι εξαφανίσεις όμως, που προκάλεσαν και προκαλούν οι ανθρώπινες παρεμβάσεις, είναι οριστικές, με την έννοια ότι η φύση δεν προλαβαίνει να εμπλουτίσει τα οικοσυστήματά της με νέα είδη στη θέση εκείνων που χάθηκαν. Ως αποτέλεσμα η βιοποικιλότητα μειώνεται συνεχώς.

Ήδη από την προϊστορική εποχή ο άνθρωπος ανέτρεπε τη φυσική ισορροπία για δικούς του λόγους. Κυνηγούσε ανελέητα τα γιγαντιαία μαμούθ, προκαλώντας τελικά την εξαφάνιση τους πριν από 10.000 χρόνια περίπου, όπως αποφαίνονται πλέον οι παλαιοντολόγοι. Κατόπιν, κατά τη λεγόμενη ιστορική εποχή, οι άνθρωποι προκάλεσαν πολλές αμετάκλητες εξαφανίσεις πολλών ζώων.

Ο κατάλογος της ντροπής: η περίπτωση του Ντόντο

Το πιο διάσημο παράδειγμα μεγάλου ζώου, που εξαφανίστηκε στην κλασική αρχαιότητα, αποτελεί το ευρωπαϊκό υποείδος του ασιατικού λιονταριού. Τα λιοντάρια, που κατασπάραζαν τις καμήλες της στρατιάς του Ξέρξη (5ος π.Χ. αιώνας), όταν αυτή διέσχισε τα παρόχθια δάση της Μακεδονίας εκστρατεύοντας κατά της Ελλάδας, ήταν παρελθόν περίπου το 200 μ.Χ.

Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr