Στο «ψυγείο» η επιβολή ελάχιστων εισφορών σε όλα τα μέλη των ΙΚΕ

Όπισθεν ολοταχώς κάνει, όπως όλα δείχνουν, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ότι αφορά την αρχική της πρόθεση να επιβάλει ασφαλιστικές εισφορές σε όλους τους εταίρους και όχι μόνο στον διαχειριστή των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιριών (ΙΚΕ), όπως είχε αποκαλύψει το «mononews». Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, η δημοσίευση της είδησης προκάλεσε έντονες αντιδράσεις επιχειρηματιών, αλλά και υψηλόβαθμων στελεχών στο Μέγαρο Μαξίμου, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει διάψευση σύμφωνα με την οποία δεν εξετάζεται το συγκεκριμένο

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να διαγραφεί τελικά η σχετική διάταξη που είχε αρχικά ενταχθεί στο ασφαλιστικό νομοσχεδίο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή εντός Ιανουαρίου. Η διάταξη προέβλεπε ότι τις ελάχιστες ασφαλιστικές εισφορές υποχρεούται να καταβάλλουν «οι υγειονομικοί που αμείβονται κατά πράξη και περίπτωση, οι δικηγόροι που βρίσκονται σε αναστολή άσκησης δικηγορίας, οι διαχειριστές των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (ΙΚΕ), ο μοναδικός εταίρος Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας, ε) οι εταίροι των Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών  Εταιρειών ( ΙΚΕ), οι οποίοι υπάγονται υποχρεωτικά από 1-1-2020 στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ και ο χρόνος ασφάλισης τους θεωρείται ως χρόνος ασφάλισης του πρώην ΟΑΕΕ ή,  του πρώην  ΤΣΜΕΔΕ ή του πρώην ΤΣΑΥ αναλόγως αν η ΙΚΕ έχει αντικείμενο βιοτεχνικό και εμπορικό ή αντικείμενο τεχνικό ή υγειονομικό αντιστοίχως».

Ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης είχε εντοπίσει ότι δεκάδες χιλιάδες επιχειρηματίες για να αποφύγουν την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών έκλειναν τις εταιρείες τους μετά την εφαρμογή του Ν. 4387/16, προκειμένου να ανοίξουν ΙΚΕ, στις οποίες εισφορές καταβάλλει μόνο ο διαχειριστής. Από τον Μάιο του 2016, λόγω των χαμηλότερων ασφαλιστικών εισφορών, πολλοί επιχειρηματίες αναζητώντας μικρότερο λειτουργικό κόστος έκλεισαν τις εταιρικές δομές που είχαν όπως ατομικές (μπλοκάκι), ΕΠΕ, ΕΕ και ΟΕ, ανοίγοντας ΙΚΕ.

Ο αριθμός των ΙΚΕ στην χώρα έχει αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, καθώς σύμφωνα με στοιχεία του ΓΕΜΗ από 4.419 το 2016, αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται περισσότερες από 40.400 Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες με τζίρους εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Η έκρηξη στη δημιουργία ΙΚΕ οφείλεται στις μικρότερες ασφαλιστικές, αλλά και φορολογικές επιβαρύνσεις  που έχουν συγκριτικά με τους άλλους  τύπους εταιρειών.

Η ίδρυση ΙΚΕ συστήνεται σε 13 λεπτά από την οθόνη του υπολογιστή, γεγονός που θα συμβάλει στην εξάπλωση της συγκεκριμένης εταιρικής μορφής. Όσον αφορά το είδος των  εταιριών που συστήνονται καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Από λογιστικά γραφεία, κομμωτήρια, καφετέριες ,φροντιστήρια έως εμπορικά καταστήματα, τουριστικές επιχειρήσεις ,ακόμα και γραφεία τελετών. Πολλοί συνταξιούχοι για να μη χάσουν το 70% της σύνταξης τους έγιναν εταίροι σε ΙΚΕ για να έχουν επιπλέον εισόδημα.

«Οι σκέψεις για θέσπιση εισφοράς στους απλούς εταίρους προήλθαν από την επισήμανση ότι από το 2016 και μετά διογκώθηκε υπέρμετρα ο αριθμός των Ι.Κ.Ε. και αυτό βεβαίως σχετίζονταν με την μη υποχρέωση ασφάλισης των απλών εταίρων.  Αποτελούσε δηλαδή η Ι.Κ.Ε. μια καθ’ όλα νόμιμη διέξοδο εξαίρεσης από κοινωνικοασφαλιστικές υποχρεώσεις, ιδίως μετά το 2016 που η σύνδεση εισφορών με το ύψος του εισοδήματος δημιουργούσε υπέρμετρη υποχρέωση καταβολής εισφορών, όταν δηλώνονταν υψηλό εισόδημα», αναφέρει στο «Mononews» ο δικηγόρος – τ. εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ» Δημήτρης Μπούρλος.

Βεβαίως δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η Ι.Κ.Ε. είναι μορφή κεφαλαιουχικής εταιρείας, κατ΄ επέκταση ο απλός εταίρος που συμμετέχει «επενδυτικά» εξομοιώνεται με έναν μέτοχο Ανώνυμης Εταιρείας που και αυτός, αν δεν είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, δεν έχει υποχρέωση ασφάλισης, ανεξαρτήτως ποσοστού συμμετοχής.

Πρέπει πάντως να υπενθυμίσουμε ότι για τους απλούς εταίρους που παρέχουν προσωπική εργασία στην Ι.Κ.Ε. η άποψη που έχει εκφραστεί από πλευράς Ε.Φ.Κ.Α. (εσφαλμένη κατά την άποψή μου) είναι ότι εάν δεν ασφαλίζονται από άλλη αιτία, θα πρέπει να ασφαλίζονται ως μισθωτοί σύμφωνα με παλαιά διάταξη (νόμος 1759/1988).

Σε κάθε περίπτωση πάντως θα πρέπει, αν το Υπουργείο καταλήξει στο να νομοθετήσει υποχρέωση καταβολής εισφοράς για τους απλούς εταίρους Ι.Κ.Ε., α) να μην αιφνιδιάσει, δηλαδή να προβλέψει εκτεταμένη μεταβατική χρονική περίοδο, δηλαδή η υποχρέωση να αρχίζει μετά πάροδο τουλάχιστον έτους, β) η υπαγωγή στην ασφάλιση να αφορά μόνο όσους δεν έχουν ασφάλιση από άλλη αιτία και γ) η ασφάλισή τους αυτή να απαλλάσσει από υποχρέωση ασφάλισης ως μισθωτών αν παρέχουν προσωπική εργασίας (εξαρτημένη ή μη).  Πριν όμως καταλήξει στην θέσπιση της υποχρέωσης αυτής καλό είναι να σταθμίσει την φύση της Ι.Κ.Ε., τον ρόλο που διαδραματίζει στην ελληνική οικονομία και τον σκοπό που επιτελεί σε σχέση με τις λοιπές εταιρικές μορφές.

Από 1/6/2018 επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές και οι αμοιβές διαχείρισης και εκπροσώπησης. Οι εισφορές καταβάλλονται μέσω Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων και εξομοιώνονται με τις αμοιβές μελών διοικητικού συμβουλίου σε Ανώνυμες Εταιρείες, όπου το συνολικό ποσοστό εισφορών ανέρχεται σε 34,10%.  Μόνο για τις ΙΚΕ δεν προβλέπεται καταλογισμός ασφαλιστικών εισφορών σε καμία άλλη περίπτωση πέραν των αμοιβών του διαχειριστή, δηλαδή 26,95%.

Για παράδειγμα μέτοχος με συμμετοχή 30% σε Ανώνυμη Εταιρεία που παράλληλα είναι και μέλος του Δ.Σ., αν λάβει μερίσματα της τάξεως των 20.000 ευρώ, καταβάλλει εισφορές ως ελεύθερος επαγγελματίας, 26,95% + 120 ευρώ ανά έτος, υπέρ ΟΑΕΔ. Αν, παράλληλα, λαμβάνει αμοιβές για τη συμμετοχή του στο Δ.Σ. τότε καταβάλλει εισφορές και ως μισθωτός (μέσω ΑΠΔ), δηλαδή πληρώνει συνολικές εισφορές 34,10% επιμεριζόμενες 12,72% στον εργαζόμενο και 21,38% στον εργοδότη.

Αν ο συγκεκριμένος είναι εταίρος σε ΕΠΕ και λαμβάνει το ίδιο μέρισμα, τότε καταβάλλει εισφορές ως ελεύθερος επαγγελματίας 26,95% + 120 ευρώ ανά έτος, υπέρ ΟΑΕΔ. Στην περίπτωση που παράλληλα λαμβάνει και αμοιβές διαχείρισης, από 1/6/2018 και μετά, καταβάλλει και εισφορές μέσω ΑΠΔ ως μισθωτός.

Αν είναι μέλος σε Ο.Ε. ή Ε.Ε. τότε για τη συμμετοχή του στα κέρδη της εταιρείας καταβάλλει εισφορές ως ελεύθερος επαγγελματίας, ήτοι 26,95% + 120 ευρώ/έτος υπέρ ΟΑΕΔ. Αν παράλληλα, λαμβάνει και αμοιβές διαχείρισης από 1/6/2018 και μετά, καταβάλλει εισφορές και ως μισθωτός, μέσω ΑΠΔ.

Αν είναι διαχειριστής σε ΙΚΕ καταβάλλει εισφορές μόνο ως ελεύθερος επαγγελματίας για τις αμοιβές διαχείρισης και όχι για τα μερίσματα. Αν, για παράδειγμα, δεν λαμβάνει αμοιβές για τη διαχείριση και λάβει μέρισμα 20.000 ευρώ, τότε καταβάλλει εισφορές, ως ελεύθερος επαγγελματίας, ήτοι 26,95% + 120 ευρώ/έτος, αλλά στην κατώτατη βάση υπολογισμού. Δηλαδή, καταβάλλει μόλις 167,95 ευρώ το μήνα.

Επίσης φορολογικά, οι διαχειριστές των ΙΚΕ συνήθως σπάνε τα κέρδη τους σε περισσότερα από ένα ΑΦΜ, καταφέρνοντας με αυτόν τον τρόπο να περιορίσουν τη μεγάλη φορολογική επιβάρυνση.