Τα τουρκικά UAV και οι προκλήσεις για την Ελλάδα -Γιώργος Μαριάς

Του Γιώργου Μαριά

Διδάκτορα Γεωπολιτικής – Τμήμα Τουρκικών Σπουδών & Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών, ΕΚΠΑ 

Οι συνεχείς παράνομες υπερπτήσεις των τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) σε μια φάση που η Άγκυρα απαιτεί την πλήρη αποστρατικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου αμφισβητώντας ταυτόχρονα την ελληνική κυριαρχία, θέτει επί τάπητος για άλλη μια φορά την ανάγκη διαμόρφωσης μιας πιο αποτελεσματικής αμυντικής πολιτικής προσαρμοσμένης στις σύγχρονες προσκλήσεις.     

Όπως πολλοί αναλυτές και πανεπιστημιακοί έχουν επισημάνει, η δυνατότητα της Τουρκίας να κατασκευάζει

ίδια μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) έχει προσδώσει ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην γείτονα έναντι της χώρας μας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Ένα πλεονέκτημα, το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στη δυνατότητα της Άγκυρας να μπορεί να προβαίνει σε κατασκοπευτικές πτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, αλλά την καθιστά ταυτοχρόνως και το μοναδικό μέλος του ΝΑΤΟ στην Νοτιοανατολική πτέρυγά του που μπορεί να υποστηρίζει αποστολές της Συμμαχίας όπως είναι η επιχείρηση SEA GUARDIAN (Militaire.gr, 16/02/2022). 

Εν προκειμένω, να αναφέρουμε ότι η παραγωγή και πώληση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) μπόρεσε να προσδώσει ρόλο στην Άγκυρα στο πλαίσιο της Ουκρανικής Κρίσης, με το Κίεβο να έχει αγοράσει από το 2019 αρκετές δεκάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) τύπου Bayraktar, τα οποία και χρησιμοποίησε στην περιοχή του Donbas τον Οκτώβριο του 2021, γεγονός που οδήγησε στην τηλεφωνική διαμαρτυρία του Ρώσου ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ στον Τούρκο ομόλογό του στις 19/11/21 για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας εκ μέρους της Τουρκίας (Bloomberg, 03/12/2021).       

Από το 2018, η χώρα μας έχει επιλέξει να χρησιμοποιεί για αναχαιτίσεις των τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) τα ελληνικά μαχητικά με υψηλό, εντούτοις, πτητικό κόστος, αλλά και σοβαρά ζητήματα ασφαλείας για τους Έλληνες ικάρους. 

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της χώρας, τόσο στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής (11&14/02/2022) όσο και στην Ολομέλεια (15/02/2022), αρκετοί βουλευτές αναφέρθηκαν στις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου ιδίως από τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV). 

Έτσι, ένα πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι πως θα μπορούσε η Ελλάδα να αντιμετωπίσει το εν λόγω τουρκικό πλεονέκτημα, δεδομένου ότι η Άγκυρα διαθέτει περισσότερα από: 75 μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) τύπου Bayraktar, 40 μίνι UAV παλαιότερων τύπου και 100 UAV τύπου Anka (Τα ΝΕΑ, 19/10/2020).    

Μια πρώτη επιλογή θα μπορούσε να είναι η συνέχιση της αγοράς μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) από κατασκευάστριες χώρες όπως η Γαλλία, η οποία διαθέτει εταιρίες με σημαντική τεχνογνωσία και εξειδίκευση. Ειδικότερα, όπως αναπαράχθηκε από μερίδα του Τύπου, υπάρχουν σκέψεις τα γαλλικά UAV Sperwer της SAGEM των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων να αντικατασταθούν από τα UAV Patroller εξίσου της SAGEM. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας θα έπρεπε να καταβάλει περίπου 20 με 30 εκατ. ευρώ για κάθε καινούργιο μη επανδρωμένο αεροσκάφος Patroller (iNewsgr, 28/11/2020), με το συνολικό κόστος να φτάνει τα 160 με 240 εκατ. ευρώ σε περίπτωση αντικατάστασης και των 8 UAV Sperwer που διαθέτουμε σήμερα.      

Μια δεύτερη επιλογή θα μπορούσε να είναι η επέκταση της ήδη υπάρχουσας συμφωνίας ύψους 49 εκατ. δολαρίων με το Ισραήλ (η οποία ως γνωστόν αφορά τα 2 μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) Heron τα οποία και διαθέτουμε με leasing για περίοδο τριών ετών με προοπτική αγοράς), ούτως ώστε να αποκτήσουμε μεγαλύτερο αριθμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV), γεγονός όμως που θα αύξανε το σχετικό κόστος. 

Με βάση τα παραπάνω, διαπιστώνουμε ότι το κόστος κτήσης για μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) είναι ιδιαίτερα υψηλό, καθώς επίσης και ότι η προοπτική αγοράς νέων δεν αποφέρει καμία προστιθέμενη αξία στην ελληνική οικονομία. Επομένως, είτε πρέπει να επενδύσουμε ξανά στην παραγωγή ίδιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV), όπως κάναμε από τη δεκαετία του ’80, με την υποστήριξη και των ελληνικών Πολυτεχνείων, Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Ινστιτούτων, είτε με κάποιο τρόπο να προβούμε σε κάποια συμπαραγωγή.  Έτσι, το επόμενο ερώτημα που γεννάται είναι με ποια χώρα και πως μπορούμε να κάνουμε συμπαραγωγή.  

Μετά την κύρωση της Ελληνογαλλικής Αμυντικής Συμφωνίας, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα συμπαραγωγής με τη Γαλλία. Ειδικότερα, το άρθρο 24 της Συμφωνίας ορίζει ότι: «τα Μέρη συνεργάζονται στον τομέα των εξοπλιστικών προγραμμάτων για τις Ένοπλες Δυνάμεις τους…», ενώ το άρθρο 25 επισημαίνει ότι: «τα Μέρη επιδιώκουν, κατά το δυνατόν, να αναπτύξουν μια βιομηχανική εταιρική σχέση που θα συμπεριλαμβάνει ελληνικές και γαλλικές αμυντικές εταιρίες…». Έτσι, με αυτόν τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί η παραπάνω συμπαραγωγή για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και άλλα βεβαίως οπλικά συστήματα, η οποία αφενός θα αποφέρει σημαντικά οικονομικά και στρατιωτικά οφέλη και αφετέρου θα οδηγήσει στη μεταφορά τεχνολογίας με απώτερο στόχο την ανασύσταση της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας.  

Επίσης, ένα αντίστοιχο μοντέλο συνεργασίας θα μπορούσε να διαμορφωθεί και με το Ισραήλ στη βάση μιας αμοιβαίας επωφελούς στρατιωτικής συνεργασίας. Να επισημάνουμε ότι αν και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) Heron παρέχουν μέχρι στιγμής σημαντική βοήθεια στη φύλαξη των ελληνικών συνόρων, παρόλα αυτά ο αριθμός τους δεν κρίνεται ικανοποιητικός. Εν προκειμένω, θα μπορούσαμε να διαπραγματευτούμε με το Ισραήλ την απόκτηση του αντιαεροπορικού συστήματος Dome C-UAS της ισραηλινής εταιρείας Rafael, το οποίο διαθέτει 100% επιτυχία στην αντιμετώπιση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV), ακόμα και μικρών σε μέγεθος, μέσω της χρήσης λέιζερ και το οποίο παράλληλα φέρει εξελιγμένα ηλεκτρονικά συστήματα που επιτρέπουν στους χειριστές του να παρεμβαίνουν στα σήματα ενός εχθρικού μη επανδρωμένου και να παίρνουν ακόμη και τον έλεγχό του, καταρρίπτοντάς το με ήπια αναχαίτιση, παρέχοντάς μας κατά αυτόν τον τρόπο στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας (The Times of Israel, 12/02/2020).                           

The post Τα τουρκικά UAV και οι προκλήσεις για την Ελλάδα -Γιώργος Μαριάς appeared first on Militaire.gr.