Οι πρώτοι χιονοδρόμοι του στρατού το 1940 με εκπαιδευτή Γερμανό αξιωματικό

Γραφει ο Δημητρης Σταυροπουλος

Ηταν ολοι τους νεοι και ειχαν ως χόμπι την ορειβασια.

Σκαρφαλωναν στα βουνα και περιπλανιόντουσαν στις χιονισμένες χαραδρες και κορυφες.

Όταν κηρυχθηκε ο πολεμος το 40, ετρεξαν να καταταγουν και αποδειχθησαν ιδανικοι μαχητες στους παγωμενους ορεινους ογκους της Πινδου και της Βορειου Ηπειρου.

Περασαν στην ιστορια

Υπηρξαν οι σκαπανεις των Ειδικων Δυναμεων!

Η ΦΛΟΓΕΡΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ

Πάνω στις βάσεις του Ομίλου Εκδρομέων Βόλου (ίδρυση 1902) και με προτροπή του αρχηγού του ελληνικού Στόλου Ιωάννη Δεμέστιχα, κατά την διάρκεια μιας ανάβασης στο χιονισμένο Πήλιο τον Μάρτη του 1930 ιδρύθηκε ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Βόλου.

Το 1933 ο Γερμανος με αυστριακη καταγωγη μηχανικός Ρόμπερτ Κνάππε, με σύσταση του γερμανού προξένου στο Βόλο, προσλαμβάνεται στο εργοστάσιο Γκλαβάνη.  

Εκεί εργάζεται στη παραγωγή μεταλλικών κατασκευών (ανάμεσα στις οποίες οβίδες αλλά και γέφυρες για τον Ελληνικό Στρατό). Δεινός φυσιολάτρης και εξαίρετος χιονοδρόμος δικτυώνεται με  τους ανθρώπους του Ορειβατικού. 

Σύντομα έγινε η πρώτη πίστα και αγοράστηκε χιονοδρομικός εξοπλισμός για το χιονοδρομικό τμήμα του ΕΟΣ Βόλου.

Στο μεταξύ ο Κνάππε γίνεται ο προπονητής της αγωνιστικής ομάδας. η οποία μεγαλώνει και αναδεικνύονται αθλητές αξιώσεων που κατακτούν πανελλήνιες νίκες.  

 Στους αγώνες στο Βέρμιο (1937) ο Παππάς κέρδισε την δεύτερη θέση στην τεχνική κατάβαση, και την τρίτη στην ελεύθερη.

 Στο ομαδικό ο Βόλος θα πάρει την πρώτη θέση. 

Οι εφημερίδες της εποχής γράφουν “Ο Βόλος παρέταξε μια ομοιογενή ομάδα, καλά γυμνασμένη από τον Ρόμπερτ Κνάππε, με επικεφαλής το Γιώργο Παππά.

Σε λίγο τα σύννεφα πυκνώνουν στον ορίζοντα.  Ο Κνάππε θα γυρίσει στην πατριδα του για να καταταγεί στον γερμανικό στρατό το 1938 μετά την προσάρτηση της Αυστρίας στην Γερμανία (Anschluss), για να σταλεί αργότερα στο Ρωσικό μέτωπο και τελικά στην Ελλάδα.

Στο μεταξύ στους πρώτους μήνες των πολεμικών επιχειρήσεων του 1940, με αποφαση του Μεταξα εκδίδεται Διαταγή του αρχιστρατηγου Παπαγου, με την οποία ανακοινώνεται για πρώτη φορά η ίδρυση του Τάγματος Χιονοδρόμων στα τέλη του έτους, η οποία κοινοποιείται αμέσως και στον Ε.Ο.Σ. Το Τάγμα Χιονοδρόμων, όπως ορίζει η Διαταγή, να στελεχωθεί με τρεις Λόχους, από τους οποίους ο πρώτος θα επανδρωθεί από χιονοδρόμους που θα υποδείξει ο Ε.Ο.Σ. και οι άλλοι δύο από 200 στρατιώτες που θα επιλεγούν από 5 εμπειροπόλεμους σε ορεινές επιχειρήσεις Ευζωνικούς Λόχους, που θα έχουν ήδη πολεμήσει στο μέτωπο. 

 Πάνω από 25 Βολιώτες χιονοδρόμοι κατατάσσονται στο 1ο τάγμα χιονοδρόμων.  Οι Bολιώτες είναι στον πρώτο λόχο.  Μερικά από τα ονόματα:

Αξιωματικοί: Γεώργιος Παρασκευόπουλος, Ορέστης Χατζηβασίλης, Αθανάσιος Βλαχάκης

Υπαξιωματικοί: Λοχίες: Γιώργος Παππάς, Καλυν Μπεσουσάν. Δεκανείς: Πλούτων Λογγίδης, Νίκος Γραμματικός, Άθως Τριγκώνης

Οπλίτες: Γιώργος Νικολούτσος, Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος, Χαράλαμπος Σοφιάδης, Γιάννης Καλής, Ανδρέας Μπάρτσος, Αγαμέμνων Χατζηγεωργίου, Σωκράτης Διαννέλος (αδελφός του γνωστού ηθοποιού Λαυρέντη Διανέλλου), Στάθης Κυρίτσης, Αιμίλιος Χατζηνικολάου, Ευάγγελος Μπασματζίδης, Ιωάννης Παπαγεωργίου, Δημήτριος Δούρτσας, Κατσαντώνης, Νικόλαος Περράκης, Σαλώμ Αβδελάς, και Γεώργιος Σταμούλης.

Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΑΣ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ ΣΤΟ ΜΕΤΩΠΟ

Στις 4 Απριλίου 1941, οι Βολιώτες χιονοδρόμοι και το Τάγμα τους επιχειρούν στην περιοχή της Κορυτσάς στο ορεινό συγκρότημα της Κάμιας, συγκεκριμένα στην κορυφή το Μνήμα της Γριάς.

 Σε κάποια στιγμή έρχεται μήνυμα ότι πρέπει να παραλάβουν μερικούς Ιταλούς αιχμαλώτους. 

Ο επικεφαλής πετάει την ατάκα: 

 «Δεν στέλνουμε αυτούς με τα σανίδια να τους πάρουν;» – εννοούσε προφανώς τα σκι! Στέλνονται ο Πλούτων Λογγίδης, ο Γιώργος Παπάς και ένας πειραιώτης χιονοδρόμος ο Κώστας Καρατζάς. 

Η ακριβής αλληλουχία των γεγονότων δεν έχει σημασία. 

Πιθανότατα οι αιχμάλωτοι στάλθηκαν στα μετόπισθεν, αλλά οι Λογγίδης και Παππάς προσχωρήσαν και ενεπλάκησαν σε περαιτέρω συμπλοκή. 

Ο Ν. Στουρνάρας  λέει ότι μετά από ανταλλαγές πυρών με ιταλική μονάδα, ο Λογγίδης που μιλούσε ιταλικά (είχε γεννηθεί στην Τεργέστη) έπεισε τους Ιταλούς να παραδοθούν. 

Αλλά η επιτυχία ήταν πρόσκαιρη γιατί εκδηλώθηκε μεγάλη ιταλική αντεπίθεση με βολές πυροβολικού και όλμων.

 Οι δύο Βολιώτες είναι καθηλωμένοι.

 Σε άλλη θέση σχετικά κοντά τους βρίσκεται ο Γιώργος Νικολούτσος. 

Μια από τις βολές εξερράγη ακριβώς ανάμεσα στους δύο φίλους. 

«Μας τίναξε ψηλά», θα πει ο Λογγίδης σε συνέντευξη του στην «Θεσσαλία» αρκετά χρόνια αργότερα. 

«Τον Παππά τον βρήκε ένα βλήμα στον λαιμό. Το γενναίο παλικάρι κατάλαβε το τέλος του και κρατώντας με το ένα χέρι τον λαιμό του, σήκωσε το χέρι για να μας χαιρετήσει».

ΓΙΑ ΣΤΑΥΡΟ ΤΑ ΠΕΔΙΛΑ ΤΟΥ ΣΚΙ

O Λογγίδης βαριά τραυματισμένος δεν μπορεί να μετακινηθεί.

 Ένας άλλος στρατιώτης – μάλλον ο Ανδρεάς Μπάρτσιος, τον σκεπάζει με ένα κομμάτι από ιταλικό αντίσκηνο και γυρίζει για να στείλει τραυματιοφορείς να τον παραλάβουν.

 Οι τραυματιοφορείς βρίσκουν τον βαριά τραυματισμένο Λογγίδη, αλλά όχι τον Παππά. 

Την άλλη μέρα και αφού τα πυρά έχουν κοπάσει, φεύγει ακόμα μια αποστολή να περισυλλέξει τον Παππά. 

Μετά από λίγες ώρες – ο Μπάμπης Σοφιάδης μεταφέρει τα νέα στον Γιώργο Νικολούτσο που ήταν αδελφικός φίλος του Παππά. «Βρήκαμε τον Παππά στην θέση Κάμια νεκρό και τον θάψαμε. 

Βάλαμε για σταυρό ένα ζευγάρι σπασμένα σκι.»

Συγκλονισμένος από το χαμό του φίλου ο Νικολούτσος παίρνει διαταγή να μεταφέρει με την βοήθεια τραυματιοφορέων τον Λογγίδη στην Θεσσαλονίκη. 

Ο Λογγίδης είχε δεχθεί συνολικά 17 θραύσματα – επτά από τα οποία έμειναν για πάντα στο σώμα του. 

Τον μεταφέρουν πρώτα σε ένα ορεινό χειρουργείο.

 Λέει ο ίδιος ο Λογγίδης στην συνέντευξη του στην «Θεσσαλία».

  «Την νύχτα προσπαθήσαμε να κοιμηθούμε πλάτη-πλάτη και το πρωί ξημερωθήκαμε ευτυχώς ζωντανοί, ενώ από τους άλλους οι περισσότεροι τραυματίες είχαν κατά την διάρκεια της νύχτας ξεψυχήσει.

 Οι βαριά τραυματισμένοι τόσο πολλοί και οι γιατροί λίγοι.

 Το δικό μου πόδι ετοιμάστηκε ώστε το πρωί να το κόψουν με το πριόνι».

 Ο Λογγίδης αρνούνταν πεισματικά να του κόψουν το πόδι, και ο Νικολούτσος συνεπικουρούσε. 

Οι γιατροί υπαναχωρούν και έτσι τον στέλνουν στην Κορυτσά (με τεράστιο κίνδυνο φυσικά). 

Συνεχίζει ο Λογγίδης: 

«Ακολουθεί η μεταφορά μου στην Κορυτσά όπου διανυκτερεύσαμε με τον Γιώργο Νικολούτσο.

 Εκεί βρήκα τον φίλο γιατρό Λάζαρο Σκούφο (χιονοδρόμος κι’ αυτός) που μου έβαλε επιτέλους το πόδι στο γύψο». 

Τελικά και ο Πλούτων Λογγίδης σώθηκε και το πόδι του.

 Σε λίγο μεταφέρεται στο νοσοκομείο της Φλώρινας.

 Από εκεί μαζί με 400 άλλους τραυματίες φορτώνονται σε ένα τραίνο για να μεταφερθούν στην Αθήνα.

 Όμως το μέτωπο καταρρέει και οι Γερμανοί προελαύνουν.

 Έλληνες και Εγγλέζοι ανατινάζουν πολλές γέφυρες για να δυσκολεύσουν την προέλαση των Γερμανών. 

Έτσι το τρένο δεν φτάνει ποτέ στο προορισμό του. 

Οι τραυματίες και ο Λογγίδης μεταφέρονται στην Σκύδρα του νομού Πέλλης.

 Εκεί οι ντόπιοι τους περιθάλπουν και σώζουν πολλούς από τους τραυματίες… 

Στο μεταξύ η Ελλάδα έπεσε. 

Αρκετά μετά την συμφωνία με τους Γερμανούς, οι τραυματίες μεταφέρονται στην Θεσσαλονίκη. 

Ο Λογγίδης θα γυρίσει στο Βόλο αργότερα, αφού ανάρρωσε, αλλά με πολλά βλήματα στο σώμα του.

Ο Νικολούτσος ακολούθησε την δραματική πορεία της επιστροφής όπως και άλλοι ήρωες της Αλβανίας. Περπατώντας για μέρες κατάφερε να γυρίσει στον Βόλο.

Η βολιώτικη παρέα θα ξανανταμώσει και κάποιοι από «αυτούς με τα σανίδια» θα ξαναχαρούν τα βουνά όπως πριν. Όμως κομμάτι από την καρδιά τους έμεινε στα βουνά της Αλβανίας, θαμμένο κάτω από το σταυρό με τα σκι…

Πληροφοριες

Η Μαγνησια στο Περασμα του Χρονου

The post Οι πρώτοι χιονοδρόμοι του στρατού το 1940 με εκπαιδευτή Γερμανό αξιωματικό appeared first on Militaire.gr.