Οι Ιταλοί που πρώτα έκαψαν το Δομένικο και μετά συνεργάστηκαν με τους αντάρτες

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Πρόκειται για μια πρωτοφανή στρατιωτική πράξη, πρωτόγνωρη τουλάχιστον στην Ελλάδα.

Τα γεγονότα-όχι ευρέως γνωστά- διαδραματίστηκαν την περίοδο της κατοχής στην Ελλάδα, με πρωταγωνιστές Ιταλούς αξιωματικούς και στρατιώτες, που αφού προέβηκαν σε απάνθρωπες πράξεις εκδίκησης εις βάρος άμαχου πληθυσμού, μετά ύψωσαν… λευκή σημαία και συνεργάστηκαν με τις αντιστασιακές ομάδες εναντίον των συμμάχων τους Γερμανούς!

Η

Στην πραγματικότητα η δύναμή της ήταν της τάξεως ταξιαρχίας, υπό τον στρατηγό Α. Ινφάντε.

Μετά την παράδοση της Ιταλίας στη Γερμανία, η Μεραρχία Πινερόλο διαπραγματεύθηκε την παράδοση των οπλών της στον ΕΔΕΣ και ΕΛΑΣ.

Η Πινερόλο ήταν η μόνη μεγάλη ιταλική μονάδα, τμήματα της οποίας συμφώνησαν να συνεργαστούν με την ελληνική αντίσταση.

Η συνεργασία επικυρώθηκε με το πρωτόκολλο που υπογράφηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1943.

Η 24η Μεραρχία Πεζικού «Πινερόλο» συγκροτήθηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και έλαβε το όνομα της ομώνυμης πόλης όπου και ξεκίνησε η συγκρότησή της.

Αρχικά ενεπλάκη στην εισβολή της Ιταλίας στη Γαλλία που επιχείρησε ο Μουσολίνι καιροσκοπικά, όταν η Γαλλία άρχισε να καταρρέει από τα πλήγματα των γερμανικών στρατιών, στις 10 Ιουνίου του 1940.

Μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα (1941) και την κατάρρευση του ελληνικού μετώπου μεταφέρθηκε στην Ελλάδα επίσης ως μονάδα κατοχής, με βάση τη Λάρισα στη Θεσσαλία.

Η ΣΦΑΓΗ ΣΤΟ ΔΟΜΕΝΙΚΟ

Ήταν Φεβρουάριος του 1943 όταν έφθασε η πληροφορία στο αρχηγείο των ανταρτών του ΕΛΑΣ -που είχαν έδρα την ΟΞΙΑ- ότι οι Ιταλοί κατακτητές, ορμώμενοι από Λάρισα και Ελασσόνα, θα έκαναν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στον Όλυμπο.

Έτσι οι αντάρτες αποφάσισαν να τοποθετήσουν στον δημόσιο δρόμο (Λάρισας-Ελασσόνας) ενέδρα και να τους χτυπήσουν!

Τρία τμήματα ανταρτών συγκεντρώθηκαν στην θέση ΜΑΥΡΙΤΣΑ (μεταξύ Δομένικου και Μυλόγουστας).

Στις 10 το πρωί κάνει την εμφάνισή της η ιταλική φάλαγγα 6 αυτοκινήτων, με 130 Ιταλούς στρατιώτες περίπου και δύο προπορευόμενους μοτοσικλετιστές, κινούμενη προς Ελασσόνα.

Η μάχη άρχισε και με τα πρώτα πυρά ο ένας μοτοσικλετιστής σκοτώθηκε επιτόπου, ενώ ο άλλος κατόρθωσε να διαφύγει προς τον Τύρναβο όπου και ειδοποίησε για ενισχύσεις. Σε λίγο εμφανίστηκαν ιταλικά αεροπλάνα, που είχαν απογειωθεί από το αεροδρόμιο της Λάρισας και πετώντας χαμηλά βομβάρδιζαν θέσεις των ανταρτών, αναγκάζοντάς τους να υποχωρήσουν προς τα ορεινά.

Οι απώλειες των Ιταλών ανήλθαν στους 9 νεκρούς -μεταξύ των οποίων ένας αξιωματικός που υπέκυψε στα τραύματά του στη Λάρισα- ενώ των ανταρτών μόνο στους 2 τραυματίες.

Ορισμένοι κάτοικοι του Δομένικου έφυγαν αλλά οι περισσότεροι έμειναν.

Όπως ήταν φυσικό, το χωριό κυκλώθηκε από πολλές ιταλικές φάλαγγες, που κατέφθασαν με 40 αυτοκίνητα ειδοποιημένες από τον διασωθέντα μοτοσικλετιστή, και άρχισαν να εκτελούν αδιακρίτως οποιονδήποτε έβρισκαν μπροστά τους.

Η Κωνσταντινίδου Βαρβάρα και η Μπαράκου Κατερίνα μη μπορώντας να διαφύγουν, λόγω ασθενείας, εκτελέσθηκαν μέσα στα σπίτια τους!

Ο διοικητής της Μεραρχίας ΠΙΝΟΡΕΛΟ (που στάθμευε στην Λάρισα) Αντιστράτηγος Μπενέλι, αφού λήστευσε κυριολεκτικά τις αποθήκες τροφίμων, διέταξε να βάλουν φωτιά σε όλη τη κατοικημένη περιοχή!

ΕΝ ΨΥΧΡΩ

Στην πλατεία του χωριού συγκεντρώθηκαν οι Δομενικιώτες και με την απειλή των πολυβόλων οδηγήθηκαν στον τόπο της συμπλοκής, στην θέση ΜΑΥΡΙΤΣΑ.

Εκεί άρχισαν να ξεχωρίζουν τους άνδρες (14 ετών και άνω) από τα γυναικόπαιδα και τους πολύ ηλικιωμένους.

Στην συνέχεια διέταξαν τα γυναικόπαιδα να βαδίσουν προς το διπλανό χωριό ΑΜΟΥΡΙ για διανυκτέρευση.

Αμέσως μετά, με ονομαστική κατάσταση που τους είχε παραδώσει ο διορισμένος πρόεδρος του χωριού Νικόλαος Χώτος, έβγαλαν από τη γραμμή τους αδελφούς Ζάγκα και εκτέλεσαν πρώτα τον Γεώργιο με στιλέτο, κόβοντάς του την καρωτίδα.

Ο δεύτερος -ο Βαγγέλης- πιάνοντας το χέρι του Ιταλού, ζήτησε και εκτελέστηκε με τουφέκι.

Στην συνέχεια, αφού θανάτωσαν άλλους 20 περίπου, τους υπόλοιπους, με το πρόσχημα πως τους πάνε για ανάκριση στα κεντρικά της Λάρισας, τους φόρτωσαν σαν ζώα στα στρατιωτικά καμιόνια.

Καθ’ οδόν πετούσαν κάτω 2-3 αιχμαλώτους, τους οποίους πυροβολούσαν εκείνοι που ακολουθούσαν.

Σταμάτησαν στην Μυλόγουστα (σημερινό Μεσοχώρι), έκαψαν εκεί περίπου 80 σπίτια και σκότωσαν ανύποπτους περαστικούς ή εργαζόμενους στα κτήματά τους.

Ευτυχώς που οι περισσότεροι κάτοικοί του ενημερώθηκαν εγκαίρως και εγκαταλείποντας τα σπίτια τους γλίτωσαν.

Πλησίαζε το σούρουπο όταν οι «αιχμάλωτοι» του Δομένικου κατάκοποι από την αγωνία, την ταλαιπωρία και την θλίψη, πορεύονταν προς το άγνωστο, ώσπου στις 10.30 το βράδυ, έφθασαν στην θέση ΚΑΥΚΑΚΙ (εκεί που σήμερα βρίσκεται το μνημείο).

Τότε ήρθε η διαταγή από τον εγκληματία πολέμου και αιμοβόρο ΜΠΕΝΕΛΙ για την εκτέλεσή τους.

Και χωρίς χρονοτριβή, στις 12 τα μεσάνυχτα, οι εντολές άρχισαν να πραγματοποιούνται.

Ανά επτά (7) άτομα οδηγήθηκαν σε παρακείμενο ανάχωμα και δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ χωρίς να ξεχάσει ο επικεφαλής να δώσει την χαριστική βολή.

Τραγικότερη φιγούρα του χωριού υπήρξε ο παπα-Δημήτρης που επέμενε και πάσχιζε να αποδείξει την αθωότητα του ποιμνίου του, με σκοπό να το ελευθερώσει.

Κάποιος Ιταλός, «γενναίος άντρας», προσπάθησε να του ξεριζώσει τα γένια και στην συνέχεια του τα έβαλε φωτιά, κρατώντας τον μάλιστα από τα χέρια για να νιώσει περισσότερο πόνο.

Φωνάζοντάς τον δε «Ρήγκα Φεραίο-Ρήγκα Φεραίο» τον πέταξε κάτω αδειάζοντας το πολυβόλο του πάνω στον μισοπεθαμένο ιερέα.

Λίγο πριν τα χαράματα και μετά την ολοκλήρωση του απάνθρωπου έργου του, οι Ιταλοί κατευθυνόμενοι προς τον Τύρναβο, εκτελούσαν αδιακρίτως όποιον συναντούσαν. Έτσι μετά τους 117 εκτελεσθέντες Δομενικιώτες, προστέθηκαν άλλοι 50 περίπου.

Πολλά πτώματα των θυμάτων παρέμειναν άταφα για 3-4 ημέρες!

ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ!

Κατά την περίοδο 8 Σεπ – 11 Σεπτεμβρίου 1943, οι ιταλικές φρουρές στην περιοχή της Μαγνησίας, καθώς και 1.500 στρατιώτες στο νησί της Εύβοιας, που δεν ανήκαν στην Πινερόλο, παραδόθηκαν μαζικά ή αφοπλίστηκαν από τους αντάρτες.

Η Πινερόλο ήταν η μόνη μεγάλη ιταλική μονάδα, τμήματα της οποίας συμφώνησαν να συνεργαστούν με την ελληνική αντίσταση. Αυτό επιβεβαιώθηκε με το πρωτόκολλο που υπογράφηκε στις 11 Σεπτεμβρίου στην Πύλη Τρικάλων από την Πινερόλο από τον στρατηγό Ινφάντε, από τον ΕΛΑΣ από τους Σαράφη, Βελουχιώτη και Σαμαρινιώτη, από τον ΕΔΕΣ.

Η προσπάθεια των Βρετανών να υπαχθούν οι Ιταλοί απευθείας στο Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής συνάντησε την αντίσταση του Σαράφη και απέτυχε.

Στον κεντρικό τομέα το ιταλικό πυροβολικό στις 21 – 22 Σεπτεμβρίου πήρε μέρος στην αναχαίτιση της προσπάθειες των Γερμανών να εισχωρήσουν στην Πίνδο, ενώ 100 ιππείς της Αόστα έλαβαν μέρος στην επιδρομή στο αεροδρόμιο της Λάρισας που κατέληξε σε αποτυχία.

Κατά την εκτίμηση του ΕΛΑΣ, ο αφοπλισμός της Πινερόλο ανέβασε το πνεύμα του πληθυσμού και έδωσε στον Απελευθερωτικό Στρατό, ένα απίστευτο πριν από λίγες εβδομάδες οπλοστάσιο.

Μόνο με ένα μέρος από τα όπλα της ιταλικής μεραρχίας έχει δημιουργηθεί στο Πήλιο η 16η Μεραρχία.

Ο στρατηγός Ινφάντε έγινε αργότερα Αναπληρωτής Αρχηγός του Επιτελείου της Ιταλίας, και στη συνέχεια βοηθός του πρίγκιπα Ουμπέρτο II μέχρι την πτώση της μοναρχίας.

Ο στρατηγός Ντζούντιτσε εκτελέστηκε από τους Γερμανούς για την παθητικότητα κατά τον αφοπλισμό της φρουράς του Βόλου.

Η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε το 1953 να συγκεντρώσει τα λείψανα των νεκρών της Μεραρχίας Πινερόλο .

Μιά ξεχωριστή αναφορά έγινε για τους ιταλούς αντι-φασίστες οι οποίοι παρέμειναν μέχρι το τέλος του πολέμου στις τάξεις των Ελλήνων ανταρτών.

Πληροφορίες

Εθνική Αντίσταση

Χαράλαμπος Κ. Αλεξάνδρου, Μεραρχία Πινερόλο, σελ.89, Groupo d’Arte, Αθήνα 2008

The post Οι Ιταλοί που πρώτα έκαψαν το Δομένικο και μετά συνεργάστηκαν με τους αντάρτες appeared first on Militaire.gr.