«Η Λ.Δ. της Κίνας, οι Η.Π.Α. και η Νότιος Σινική Θάλασσα»-Η.Ηλιόπουλος

  Γράφει ο

Ηλίας Ηλιόπουλος*

Ένα ακόμη ναυτικόν επεισόδιον μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας εσημειώθη, την παρελθούσαν Τρίτην, 29ην Νοεμβρίου, εις την Νότιον Σινικήν Θάλασσαν (South China Sea). Ο Εκπρόσωπος Τύπου της Διοικήσεως Νοτίου Θεάτρου Επιχειρήσεων του ούτω καλουμένου «Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού» (People’s Liberation Army/PLA, ως είναι η επίσημος ονομασία των Ενόπλων Δυνάμεων της

κομμουνιστικής Ηπειρωτικής Κίνας) Σμήναρχος Tian Junli ανεκοίνωσε ότι το «Λαϊκόν Απελευθερωτικόν Ναυτικόν» (PLAN) εξεδίωξε ένα πυραυλοφόρον καταδρομικόν του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, το οποίον είχε «παρανόμως εισέλθει» εις τα ύδατα της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης, πλησίον των Νήσων Σπράτλυ (Spratly Islands). Ο Αξιωματικός του Σινικού «Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού» προσέθεσε ότι «οι ενέργειες των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων παρεβίασαν σοβαρώς την σινικήν εθνικήν κυριαρχίαν και ασφάλειαν». Είναι δε ιδιαιτέρας σημασίας το γεγονός ότι, προηγουμένως, το περί ου ο λόγος αμερικανικόν πολεμικόν σκάφος (USS Chancellorsville) είχε πλεύσει διά μέσου του Στενού της Ταϊβάν (Taiwan Strait).

Από αμερικανικής πλευράς εξ άλλου, εις μίαν κίνησιν, την οποίαν έγκριτοι παρατηρητές των γεωπολιτικών εξελίξεων της μείζονος περιοχής Ασίας-Ειρηνικού θεωρούν ασυνήθη (όρα, π.χ., The Diplomat, 30/11/2022), η Διοίκησις του Αμερικανικού Εβδόμου Στόλου (του πάλαι ποτέ Στόλου Ειρηνικού και, εν τω μεταξύ, καλουμένου Στόλου Ινδο-Ειρηνικού) εξέδωσε μίαν γραπτήν αντίκρουσιν των ισχυρισμών των Σινικών Ενόπλων Δυνάμεων, χαρακτηρίζουσα αυτούς ως «ψευδείς» και αναφέρουσα ότι «το USS Chancellorsville (CG 62) διενήργησε την συγκεκριμένην FONOP [Επιχείρησιν Ελευθέρας Ναυσιπλοΐας] συμφώνως προς το Διεθνές Δίκαιον και προέβη εις την διεξαγωγήν συνήθων επιχειρήσεων εντός υδάτων, εις τα οποία ισχύουν οι Ελευθερίες της Ανοικτής Θαλάσσης». Το Αμερικανικόν Πολεμικόν Ναυτικόν εδήλωσε, τέλος, ότι «οι Η.Π.Α. υπερασπίζονται το δικαίωμα εκάστου έθνους να ίπταται, να πλέει και να επιχειρεί οπουδήποτε τούτο επιτρέπεται υπό του Διεθνούς Δικαίου».

Υπενθυμίζεται ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας προχωρεί βαθμηδόν, από δεκαετιών, στην επίτευξιν των αντικειμενικών σκοπών της όσον αφορά τις διεκδικήσεις της επί της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης. Κάθε νέα δεκαετία σηματοδοτεί και νέαν διεύρυνσιν του πεδίου διεκδικήσεων της. Κατά την δεκαετία του 1970, φερ’ειπείν, το Πεκίνον ήγειρε περιορισμένες αξιώσεις επί των Νήσων Paracel (Paracel Islands), γνωστών και ως Shisha Islands, κειμένων επί της βορείου πλευράς της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης, εγγύς της Ηπειρωτικής Κίνας. Μεταγενεστέρως, διαρκούσης της δεκαετίας του 1990 και προκειμένου να επωφεληθεί εκ των νεωτέρων εξελίξεων του Δικαίου της Θαλάσσης, η Ηπειρωτική Κίνα εκινήθη νοτιώτερα και έθεσε εις εφαρμογήν σχέδιον αργής αλλά σταθεράς υφαρπαγής μέρους του νησιωτικού συμπλέγματος Spratly ή Nansha (Spratly Islands/Nansha Islands) της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης, κατασκευάζουσα προχείρως ατόλλες επί υφάλων, ως η τεχνητή «πλατφόρμα» επί του Mischief Reef. Από του έτους 1999 και εντεύθεν, το Πεκίνον άρχισε να αποπειράται να επιβάλει απαγόρευσιν της αλιευτικής δραστηριότητος ξένων σκαφών εις την Νότιον Σινικήν Θάλασσαν, ισχυριζόμενον ότι αυτό ενομιμοποιείτο να ασκεί τον έλεγχον του αρχιπελάγους.

Η τάσις διευρύνσεως των διεκδικήσεων της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας εκορυφώθη διαρκούσης της περιόδου διακυβερνήσεως του νυν Προέδρου κ. Xi Jinping, οπότε η εν λόγω χώρα προέβαλλε και προβάλλει ως Μεγάλη Δύναμις, και δη πλανητικού βεληνεκούς. Κατά την ως άνω περίοδον κατέστη κοινή πρακτική των Σινικών Αρχών η παρενόχλησις – ενίοτε και δι’ εμβολισμού – οιουδήποτε ξένου σκάφους αλιεύοντος εις την Νότιον Σινικήν Θάλασσαν ή άλλως πως δραστηριοποιουμένου εις την εκμετάλλευσιν των υδατίνων και υποθαλασσίων πόρων. Προς τον σκοπόν αυτόν, το καθεστώς της κομμουνιστικής Κίνας χρησιμοποιεί την Ακτοφυλακήν αλλά και τον επιτεταγμένον «ιδιωτικόν» αλιευτικόν στόλον του. Συγχρόνως, οι άλλοτε προχείρως ανεγερθείσες και ετοιμόρροπες ατόλλες και «πλατφόρμες» έδωσαν την θέσιν των εις ευμεγέθεις βάσεις του «Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού», κατασκευασθείσες επί τεχνητών νήσων. Οι βάσεις αυτές εξασφαλίζουν την στρατιωτικήν παρουσίαν του Πεκίνου επί της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης. Οι επανειλημμένες διαμαρτυρίες των γειτονικών κρατών έπεσαν εις το κενόν, όπως, άλλως τε, και η από έτους 2016 εκδοθείσα εις βάρος της Λ.Δ. της Κίνας Απόφασις του Διαρκούς Διαιτητικού Δικαστηρίου.

Το καθεστώς των Νήσων Spratly και των λοιπών νησιωτικών συμπλεγμάτων της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης

Η Νότιος Σινική Θάλασσα αποτελεί, επί δεκαετίες, το μήλον της Έριδος μεταξύ πολλών κρατών της περιοχής. Τα νησιωτικά συμπλέγματα Nansha (Spratly Islands), Shisha (Paracel Islands), Chungsha (Macclesfield Bank) και Tungsha (Pratas Islands) καθώς και τα χωρικά ύδατά των είναι, από γεωγραφικής, ιστορικής και διεθνοδικαϊκής απόψεως, αναπόσπαστον μέρος (inherent part) του εδάφους και των χωρικών υδάτων της Δημοκρατίας της Κίνας, ήτοι της Ταϊβάν (Republic of China [Taiwan]).

Η υπό τον Στρατάρχην Chiang Kai-shek Δημοκρατία της Κίνας (η Εθνικιστική Κίνα, όπως την γνωρίζαμε οι παλαιότεροι) επανεβεβαίωσε τα κυριαρχικά δικαιώματά της επί των νήσων εις πλείστες όσες περιπτώσεις. Ομοίως και μετά την λήξιν του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και τον συνεπακόλουθον τερματισμόν της ιαπωνικής κατοχής (1947). Τόσον η Συνθήκη Ειρήνης του Αγίου Φραγκίσκου (San Francisco Peace Treaty), τεθείσα εν ισχύϊ από 28ης Απριλίου 1952, όσον και η Συνθήκη Ειρήνης η υπογραφείσα μεταξύ της Δημοκρατίας της Κίνας και της Ιαπωνίας (ROC – Japan Peace Treaty) επανεβεβαίωσαν ότι τα νησιωτικά συμπλέγματα Nansha, Shisha, Chungsha και Tungsha ώφειλαν να επιστραφούν στην Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν).

Εξ άλλου, στα χρόνια που επηκολούθησαν, η Δημοκρατία της Κίνας ήσκησε πραγματικόν έλεγχον επί των ανωτέρω νήσων.  Εν τούτοις, η [Ηπειρωτική] Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας αλλά και άλλοι περιφερειακοί δρώντες απεπειράθησαν να επωφεληθούν της ιδιαζούσης καταστάσεως, την οποίαν αντιμετωπίζει η Ταϊβάν από της δεκαετίας του 1970 και εντεύθεν, και ήγειραν αξιώσεις επί της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης.

Ο Αντικειμενικός Σκοπός της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας

Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας επαναλαμβάνει επιμόνως τα περί «αδιαφιλονικήτου κυριαρχίας [της] επί των νήσων της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης μετά των παρακειμένων υδάτων». Ήγουν, το Πεκίνον δεν θεωρεί, έστω, την περί ης ο λόγος θαλασσία περιοχή ως τμήμα της ιδικής του Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης αλλ’ ως μέρος των εθνικών χωρικών υδάτων του και, επομένως, ως τμήμα της κυριάρχου επικρατείας του, όπως ακριβώς και το έδαφος της Ηπειρωτικής Κίνας. Οι όλες ενέργειές του δηλούν δε την πεποίθησίν του ότι είναι ο μόνος ιδιοκτήτης των θαλασσίων και υποθαλασσίων πόρων της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης και ότι δικαιούται να απαγορεύει τον διάπλου οιουδήποτε πολεμικού σκάφους άλλης χώρας. Εξ ου και οι παγίως επαναλαμβανόμενες, από πλευράς Πεκίνου, φραστικές καταδίκες της «αβλαβούς διελεύσεως» σκαφών του αμερικανικού Εβδόμου Στόλου.

Κατά τον παρελθόντα Μάρτιον, ο τέως Διοικητής του Αμερικανικού Στόλου Ινδο-Ειρηνικού Ναύαρχος John C. Aquilino εδήλωσε προς το πρακτορείον ειδήσεων «Associated Press» ότι η [Ηπειρωτική] Κίνα «έχει πλήρως στρατιωτικοποιήσει τρεις, τουλάχιστον, εκ των τεχνητών νήσων, τις οποίες κατεσκεύασε εις τα διαφιλονικούμενα ύδατα, εξοπλίζουσα αυτές με συστήματα βλημάτων εδάφους-θαλάσσης και εδάφους-αέρος καθώς και με συστήματα laser και παρεμβολών/παρακωλύσεως επικοινωνιών. Κατά τον Αμερικανόν Ναύαρχον, οι ενέργειες του Πεκίνου δηλούν «αυξανομένην επιθετικότηταν», η οποία «απειλεί άπαντα τα έθνη τα επιχειρούντα εγγύς της περιοχής».

Τελεία επίτευξις των αντικειμενικών σκοπών της επί της Νοτίου Σινικής Θαλάσσης συνεπάγεται σοβαρά οικονομικά, πολιτικά και στρατηγικά κέρδη για την Λ.Δ. της Κίνας. Η τελευταία θα αποκτήσει πλήρη και απόλυτον έλεγχον και θα ασκήσει πλήρη και αποκλειστικήν εκμετάλλευσιν του αλιευτικού και ενεργειακού πλούτου, συμπεριλαμβανομένων των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η εξέλιξις αυτή θα ενισχύσει την οιονεί ιδεολογικήν νομιμοποίησιν του κρατούντος Σινικού Κομμουνιστικού Κόμματος (CCP), το οποίον θα εκμεταλλευθεί ασφαλώς την ευκαιρία να προπαγανδίσει εις την εσωτερικήν κοινήν γνώμην το πώς κατόρθωσε να ακυρώσει τις απόπειρες «υφαρπαγής εθνικού εδάφους» παρά του ξένου παράγοντος.

Κυρίως όμως, μία τοιαύτη εξέλιξις θα σημάνει εντυπωσιακήν αναβάθμισιν της γεωστρατηγικής θέσεως της Ηπειρωτικής Δυνάμεως εις την μείζονα γεωπολιτική περιοχή Ινδο-Ειρηνικού.

*Ο Καθηγητής κ. Ηλίας Ηλιόπουλος διδάσκει σήμερα στο Τμήμα Τουρκικών και Συγχρόνων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε επί σειράν ετών Καθηγητής της Ναυτικής Σχολής Πολέμου και του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος.

         

The post «Η Λ.Δ. της Κίνας, οι Η.Π.Α. και η Νότιος Σινική Θάλασσα»-Η.Ηλιόπουλος appeared first on Militaire.gr.