Η Επιχειρούμενη κατάργηση των μετρητών

Γράφει οΙωάννης ΙντζέςΑντγος ε.α.Υποψήφιος Ευρωβουλευτής με την ΝΙΚΗ

Οι ψηφιακές συναλλαγές έχουν φέρει σημαντικές αλλαγές στην οικονομική ζωή των ανθρώπων με όλα τα πλεονεκτήματα αλλά και τα μειονεκτήματα της χρήσης των. Συχνά ακούγεται και η πρόθεση να μεταβούμε σε μία αχρήματη κοινωνία, χωρίς μετρητά, προκειμένου να διευκολυνθούν οι πολίτες και να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή, το λαθρεμπόριο, κλπ.

Σχετικές συζητήσεις έγιναν στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 2023, στην ετήσια σύσκεψη των μελών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής

Τράπεζας για το ψηφιακό ευρώ. Η κα Λαγγάρντ όμως, την επόμενη ημέρα αναχώρησης της από την Αθήνα προέβη σε ανακοινώσεις λέγοντας καθαρά ότι «τα μετρητά είναι εδώ για να παραμείνουν» («cash is here to stay”) και ότι ο πολίτης θα έχει πάντα την επιλογή ανάμεσα σε μετρητά και το ψηφιακό Ευρώ.

Τι ισχύει όμως στην Ευρώπη;

Στη Συνθήκη Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (άρθρο 128) και στον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθορίζεται ότι τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα ευρώ, είναι νόμιμο χρήμα. Επίσης με σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και όπως αυτή επιβεβαιώθηκε από σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου τον Ιανουάριο του 2021, το νόμιμο χρήμα συνεπάγεται την υποχρεωτική αποδοχή μετρητών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 23 Ιουνίου 23 πρότεινε τρόπους για τη διατήρηση των μετρητών στην ευρωπαϊκή αγορά, με κύριο στόχο τη διαφύλαξη τους ως μέσο πληρωμής, έτσι ώστε οι άνθρωποι να συνεχίσουν να τα χρησιμοποιούν για τις πληρωμές τους, εάν το επιθυμούν. Ενώ στις 28 Ιουνίου 2023, ενέκρινε νομοθετική πρόταση για τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα ευρώ, προκειμένου να διαφυλαχθεί ο ρόλος των μετρητών, να είναι αποδεκτά ως μέσο πληρωμής παντού στην ΕΕ και προσβάσιμα από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΕ (2022 ECB SPACE) η χρήση μετρητών εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 59% του αριθμού των συναλλαγών, ενώ το 60% των ευρωπαίων καταναλωτών θεωρεί σημαντικό να διατηρηθεί η δυνατότητα πληρωμής με μετρητά.

Στην Αυστρία και την Ελβετία εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες υπέβαλλαν αιτήματα στην κυβέρνησή τους για την κατοχύρωση του δικαιώματος πληρωμών με μετρητά, ενώ η Σλοβακία τον Ιούνιο του 2023 τροποποίησε το Σύνταγμά της, εντάσσοντας το δικαίωμα χρήσης των μετρητών ως τρόπο πληρωμής.

Ακόμη και στην Ιαπωνία, τον Ιούλιο του 2022 η Κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε ότι τελικά δεν θα προχωρήσει τους σχεδιασμούς της για την προώθηση του ψηφιακού νομίσματος, διότι η ιαπωνική κοινωνία, παρά την τεχνολογική πρόοδο της, προτιμά να συναλλάσσεται με μετρητά.

Συνεπώς δεν υπάρχει καμία απαίτηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ούτε αποτελεί επιθυμία των πολιτών η κατάργηση των μετρητών. Στην πράξη όμως διαφαίνεται ότι υπάρχει μία κρυφή ατζέντα με σκοπό την κατάργηση των μετρητών και οι όποιες νομοθετικές αλλαγές στο επίπεδο της ΕΕ θα επέλθουν στο μέλλον. Ως εκ τούτου δεν ήταν έκπληξη όταν ο Δήμος Θέρμης αποφάσισε αυθαίρετα από 1 Νοεμβρίου 2023 να σταματήσουν οι πληρωμές οφειλών με χρήση μετρητών στο Ταμείο και κάθε πληρωμή που πραγματοποιείται με φυσική παρουσία, να γίνεται μόνο με χρήση χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας. Και φυσικά εδώ γεννιόνται εύλογα και συγκεκριμένα ερωτήματα.

1) Πως θα μπορέσει να πληρώσει μία οφειλή ένας ηλικιωμένος, ή κάποιος που δεν γνωρίζει από υπολογιστές, ή κάποιος που για τους δικούς του λόγους δεν επιθυμεί να έχει πιστωτική ή χρεωστική κάρτα; Γιατί δεν δίνεται στο κάθε δημότη η δυνατότητα να πληρώνει όπως τον εξυπηρετεί.

2) Είναι σύννομη η πολιτική των Δήμων να μην δέχονται πληρωμές σε μετρητά; Μπορεί ο κάθε Δήμος να εφαρμόζει την δική του πολιτική στον τρόπο είσπραξης των οφειλών, ή είναι κάτι που πρέπει να αποφασίζεται κεντρικά από την Κυβέρνηση για να μην υπάρχουν προβλήματα;

Δηλαδή έχουμε μία κατάσταση όπου από την μία η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δείχνουν να προστατεύουν τα μετρητά και από την άλλη η Κυβέρνηση όχι, επιτρέποντας μάλιστα Οργανισμούς όπως τον Δήμο Θέρμης να καταργούν αυθαίρετα τη χρήση των μετρητών.

Και φυσικά η σχετική επιχειρηματολογία είναι μάλλον αστεία. Δεν μπορεί το Κράτος να είναι άτεγκτο με τους πολίτες στην προσπάθεια πάταξης της φοροδιαφυγής και από την άλλη να υποστηρίζει πολυεθνικές, τράπεζες και κόμματα, σε βάρος του Εθνικού Προϋπολογισμού.

Δεν φταίει η χρήση των μετρητών, όταν δίδονται ενισχύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ως “διαφυγόντα κέρδη” στην FRAPORT, την AEGEAN και τον ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑ Αθηνών. Όταν μέσω δανείων και επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2.0 ενισχύονται μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες και πολυεθνικές, όπως η ΤΕΡΝΑ (250 εκατ) ο γερμανικός όμιλος του ΟΤΕ (91 εκατ) η Avis (200 εκατ) ο όμιλος AutoHellas (150 εκατ). Αυτό είναι το φιλελεύθερο μοντέλο οικονομίας;

Δεν φταίει η χρήση μετρητών, που δύο κόμματα (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) χρωστούν 850 εκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες, τις οποίες όμως η Κυβέρνηση ανακεφαλαίωσε με 46 δις, αφού υπάρχει ο μόνιμος αποπληρωτής, δηλαδή ο Έλληνας φορολογούμενος.

Η χρήση του πλαστικού χρήματος παρέχει στις τράπεζες πρόσθετο κύκλο εργασιών και επιπλέον κέρδη μέσω προμηθειών και λοιπών εξόδων τα οποία χρεώνεται ο Έλληνας πολίτης. Μόνο από τις τραπεζικές προμήθειες, τα καθαρά έσοδα για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες στο 9μηνο του 2023 ανήλθαν στα 1,372 δισ. ευρώ. Αυτά ήταν χρήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ιδιωτών καταθετών.

Διάφοροι οικονομολόγοι έχουν επισημαίνει ότι τα χαρτονομίσματα είναι «κομμάτια τυπωμένης ελευθερίας» και προβλέπουν ότι ο αγώνας για την υπεράσπιση των μετρητών θα αποτελέσει την μεγάλη κοινωνική μάχη στον 21ο αιώνα. Εμείς ας μην βιαστούμε να φανούμε δήθεν εκσυγχρονιστές και προοδευτικοί για μια αχρήματη κοινωνία, στην οποία όμως η ελευθερία μας θα περιορισθεί ακόμη περισσότερο.

The post Η Επιχειρούμενη κατάργηση των μετρητών appeared first on Militaire.gr.