Τα ANFAs-SMPs και το παζάρι της Αθήνας με το Βερολίνο

Μια επίπονη προσπάθεια για να πάρει η Ελλάδα «πράσινο» φως για την «αλλαγή» χρήσης των κερδών, που έχουν οι κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών της ευρωζώνης από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων ξεκίνησε. Επόμενος σταθμός, μετά το επίσημο άνοιγμα του θέματος στο χτεσινό Eurogroup, είναι η συνάντηση που θα έχει ο Πρωθυπουργός με την επικεφαλής της ΕΚΤ,

Κριστίν Λανγκάρντ, στις 17/12, αλλά και τα επόμενα EWG, καθώς εκεί θα φανεί εάν υπάρχει από όλες της πλευρές των κρατών μελών διάθεση για ολοκλήρωση του «by pass» του μνημονίου ή απλά για λόγους τακτικής καθυστερήσεων από πλευράς των «σκληρών» έγινε δεκτό το αίτημα της Αθήνας.

Σημειώνεται ότι δεν έχει τεθεί όριο ολοκλήρωσης διαπραγματεύσεων. Βέβαια πρέπει να σημειώσει κανείς έστω και εάν μια Κεντρική Τράπεζα δεν είναι και τόσο ηθικό να αποκομίζει κέρδη από ομόλογα ενός άλλου κράτους μέλους, που μάλιστα βρίσκεται σε δυσκολία, η απόδοση τους για άλλη χρήση πέρα από το «σβήσιμο» δανεικών μπορεί να πυροδοτήσει νέο κύκλο Ακροδεξιάς ρητορικής περί «δώρων» στους «ακαμάτηδες» του Νότου ειδικά στη Γερμανία που αντιμετωπίζει σοβαρά πολιτικά ζητήματα αυτήν την περίοδο.

Κεντρικό επιχείρημα, πάντως, της ελληνικής πλευράς είναι ότι η διάθεση πρόσθετων κονδυλίων για επενδύσεις θα τονώσει την ανάπτυξη και θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη και με βιώσιμο τρόπο μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Κι αυτό ώστε να αποκρουστούν οι ενστάσεις κυρίως του Γερμανικού άξονα για την πιθανή αλλαγή χρήσης των πόρων αυτών σε σχέση με τωρινή, που είναι για την κάλυψη χρηματοδοτικών υποχρεώσεων της χώρας σε σχέση κυρίως με το χρέος.

Αξίζει να σημειωθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης έχουν ποσά, που εμπίπτουν στην παραπάνω κατηγορία, που ανέρχονται στα 1,3 δισ. ευρώ ετησίως.

Ήδη πάντως ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας πέτυχε χθες να συμφωνηθεί επισήμως η έναρξη των τεχνικών συζητήσεις, ωστόσο υπήρξε ένα «σφιχτό» πλαίσιο που ετέθη για να διασκεδάσουν οι ενστάσεις των «σκληρών» του βορρά κα να μην ερμηνευτεί το αίτημα για αλλαγή χρήσης από τα ελληνικά ομόλογα ως χαλάρωση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα.

Έτσι στο χθεσινό ανακοινωθέν καταγράφηκε ότι η πιθανή χρήση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα σε επενδύσεις θα γίνει «με βάση τους συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους και τη δήλωση του Eurogroup του Ιουνίου του 2018».

Ουσιαστικά για να αξιοποιηθούν τα ANFAs και SMPs σε επενδύσεις, πρέπει να λυθούν λογιστικά και τεχνικά ζητήματα. Μεταξύ άλλων, όπως αναφέρεται, οι προς χρηματοδότηση επενδύσεις θα πρέπει να έχουν συμφωνηθεί από κοινού μεταξύ Ευρωπαίων και κυβέρνησης. Θα πρέπει να καθοριστεί επίσης εάν τα χρήματα θα χρησιμοποιούνται στο σύνολό τους για επενδύσεις ή εν μέρει θα εξακολουθήσουν να καλύπτουν τις ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα (μοντέλο Υπερταμείου ή ΤΑΙΠΕΔ με άλλα λόγια ).

Επιπλέον αναφέρεται ότι αλλαγή χρήσης των κερδών των ομολόγων δε σημαίνει αλλαγή πλεύσης από το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, καθώς τα ANFAs και τα SMPs θα εξακολουθήσουν να μην προσμετρώνται στον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος με βάση τους κανόνες της μεταμνημονιακής εποπτείας. Κομβικό όμως για την όλη προσπάθεια είναι η γρήγορη και με θετικό τρόπο ολοκλήρωση της επόμενης αξιολόγησης μέχρι το Φεβρουάριο.

Γιώργος Αλεξάκης

Επενδύσειςκέρδη ομολόγωνEurogroupΧρήστος Σταίκούρας