Το «ξέσπασμα» Σκρέκα και η επιλεκτική ευαισθησία της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Με αφορμή το «καυτό» κοινωνικό θέμα της ακρίβειας, ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας εξαπέλυσε επίθεση στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, τονίζοντας πως «ζητάμε ελέγχους και ένα πρόστιμο δεν έχει μπει από την Επιτροπή Ανταγωνισμού σε εταιρεία τροφίμων ή καταναλωτικών προϊόντων, το τελευταίο διάστημα, για τις τιμές».

Ο κ. Σκρέκας σημείωσε εμφατικά την Τρίτη (31/10) στο Athens Investment Forum πως αν η Επιτροπή

Ανταγωνισμού δεν μπορεί να κάνει ελέγχους, τότε να μην κάνει ρεπορτάζ και να λέει ότι είμαστε οι πιο ακριβοί. «Ή υπάρχει πρόβλημα ή δεν υπάρχει πρόβλημα και δεν χρειάζεται να λέει τίποτε. Άρα, αν έχουμε πρόβλημα και είμαστε οι πιο ακριβοί, κάτι συμβαίνει, γιατί δεν το ελέγχει;» διερωτήθηκε.

Είπε ακόμα πως η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι Ανεξάρτητη Αρχή και μπορεί να πάει και να ελέγξει αν υπάρχουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, αν υπάρχουν εναρμονισμένες πρακτικές και γιατί η Ελλάδα είναι πιο ακριβή. «Το ίδιο συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη; Ή εδώ όλοι πάνε και συμφωνούν και έχουν τα προϊόντα των πολυεθνικών πιο υψηλά; Το έχει κάνει αυτό;» σημείωσε ο υπουργός.

«Κενά» και ερωτηματικά

Οι αναφορές αυτές προκαλούν ιδιαίτερη εντύπωση, καθώς ο κ. Σκρέκας καταγγέλλει την αδράνεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού στο κομμάτι της ακρίβειας, που αφορά τον πολύ κόσμο. Την ίδια ώρα, όμως, δείχνει «ακραία» ευαισθησία σε άλλα θέματα. Για παράδειγμα, το πρόστιμο που επέβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στον ΟΠΑΠ, το οποίο έχει προκαλέσει αντιδράσεις συνολικά, καθώς η απόφαση της φαίνεται να έχει «κενά» και να γεννά πολλά ερωτηματικά.

Θυμίζουμε πως η Επιτροπή Ανταγωνισμού αποφάσισε την επιβολή προστίμου 24,562 εκατ. ευρώ στον ΟΠΑΠ σε σχέση με τις δευτερεύουσες υπηρεσίες εξόφλησης λογαριασμών και χρόνου ομιλίας για κινητά, που παρέχουν οι θυγατρικές εταιρείες του ΟΠΑΠ, Tora Wallet και Tora Direct.

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού ξεκίνησε την έρευνα της δεχόμενη τις καταγγελίες κάποιων πρώην πρακτόρων που οι συμβάσεις τους με τον ΟΠΑΠ δεν ανανεώθηκαν, αλλά και ενός συνεταιρισμού (ΣΕΠΠΠ) που δραστηριοποιείται στις υπηρεσίες εξόφλησης λογαριασμών, χωρίς καν να είναι αδειοδοτημένος από την ΤτΕ.

Συνόλικά, το πρόστιμο που επιβλήθηκε μοιάζει υπέρογκο και «άστοχο». Για να γίνουμε πιο σαφείς, σύμφωνα με την απόφαση, η Επιτροπή Ανταγωνισμού κρίνει ότι το μερίδιο αγοράς της Tora Wallet στις υπηρεσίες εξόφλησης λογαριασμών εκτιμάται σε 35%-45% σε όρους αξίας.

Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΠΑΠ, ο τζίρος της Torra Wallet ήταν 4,6 εκατ. ευρώ το 2021. Αν αποδεχθούμε τo σκεπτικό της απόφασης, τότε το σύνολο της αγοράς εξόφλησης λογαριασμών σε όλη τη χώρα είναι 14 εκατ. ευρώ, την ώρα που όλοι πληρώνουμε λογαριασμούς ηλεκτρονικά, μέσω τραπεζών, καρτών κλπ… Προφανώς εδώ εγείρονται ζητήματα για τη μεθοδολογία της Επιτροπής…

Επίσης, το πρόστιμο των 24,5 εκατ. ευρώ υπολογίστηκε επί του συνόλου του κύκλου εργασιών του ΟΠΑΠ και όχι επί του μικρού τζίρου των θυγατρικών του. Όχι δηλαδή στον κύκλο εργασιών που αντιστοιχεί στις αγορές εξόφλησης λογαριασμών και χρόνου ομιλίας κινητής, αλλά στις υπηρεσίες τυχερών παιγνίων, που δεν επηρεάζονται καθόλου.

Το Reporter απευθύνθηκε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και τον πρόεδρό της, κ. Ιωάννη Λιανό, για να λάβει απαντήσεις στα ερωτήματα που προκύπτουν από τα παραπάνω. Η Επιτροπή μας παρέπεμψε για το θέμα αυτό στο ΦΕΚ της απόφασης, αλλά και σε ανακοίνωση που έστειλε σε άλλο site!

Σε σχέση με το γεγονός ότι δέχθηκε την καταγγελία ενός μη αδειοδοτημένου συνδέσουμε, η απάντηση της Επιτροπής ήταν ότι ο συνεταιρισμός δεν έχει άδεια, αλλά δεν έχει και απαγόρευση λειτουργίας… Δεν έχει σημασία δηλαδή να έχεις άδεια, αρκεί να μην έχεις απαγόρευση. Μάλιστα…

Υπάρχουν όμως κι άλλα παράδοξα. Στη σ. 147 του ΦΕΚ της απόφασης, αναφέρεται ότι «3 στα 6 ερωτηθέντα πιστωτικά ιδρύματα θεωρούν ότι η είσοδος και δραστηριοποίηση στις υπηρεσίες πληρωμών και ιδιαίτερα στις υπηρεσίες εξόφλησης λογαριασμών και εκτέλεσης εμβασμάτων είναι εύκολη και δεν υπάρχουν ιδιαίτερα εμπόδια. Ακόμη, στη σ.150 του ΦΕΚ, σημειώνεται ότι 6 στα 8 ιδρύματα πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος που απευθύνθηκε η Ε.Α. δηλώνουν ότι εφαρμόζουν ρήτρες αποκλειστικότητας στις συνεργασίες τους.

Γιατί λοιπόν θεωρεί τελικά ότι οι θυγατρικές του ΟΠΑΠ παρακωλύουν τον ανταγωνισμό; Γιατί τιμωρεί τις θυγατρικές του ΟΠΑΠ για παγιωμένες πρακτικές της αγοράς;

Στα ερωτήματα αυτά η ΕΑ απάντησε πως «είναι πάγια νομολογία τόσο του ενωσιακού όσο και του εθνικού δικαίου ανταγωνισμού ότι επιχείρηση με δεσπόζουσα θέση (εδώ στην αγορά επίγειας διανομής παιγνίων) φέρει ιδιαίτερη ευθύνη να μη βλάπτει με τη συμπεριφορά της την ύπαρξη πραγματικού και ανόθευτου ανταγωνισμού εντός της κοινής αγοράς. Συνεπώς, μία συμπεριφορά δύναται να κριθεί παραβατική εάν εφαρμόζεται από επιχείρηση με δεσπόζουσα θέση ενώ μη παραβατική εάν εφαρμόζεται από επιχείρηση χωρίς δεσπόζουσα θέση».

Βέβαια, ο ΟΠΑΠ έχει «δεσπόζουσα» θέση στην αγορά τυχερών παιγνίων και όχι στην αγορά εξόφλησης λογαριασμών. Αναλύσαμε μάλιστα παραπάνω πως ο τζίρος του από αυτή την υπηρεσία είναι πολύ μικρός. Συνεπώς, τα ερωτηματικά που θέσαμε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού (αν και μπήκε στον κόπο να τα σχολιάσει) παραμένουν επί της ουσίας αναπάντητα.

Όπως και οι εκκλήσεις Σκρέκα για πρόστιμα σε κλάδους που "πονάνε" την τσέπη των πολιτών.

Σπύρος Πολυχρονόπουλος

Επιτροπή ΑνταγωνισμούΣκρέκαςΕΛΛΑΔΑπρόστιμαΟΠΑΠ