Ακίνητα: Αλλαγή τάσης με «φρένο» στη ζήτηση για το κέντρο;

Νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων μπορεί να δημιουργήσει η πανδημία, ειδικά, εάν συνεχιστούν τα υγειονομικά απόνερα σε βάθος χρόνου, που αναιρούν βασικά σημεία της αξίας του να ζει κάποιος στον αστικό χώρο (εκδηλώσεις πολιτισμού, δικτύωση, κοινωνικότητα, κτλ). Παράλληλα, η ανάπτυξη της τηλε - εργασίας, η αναζήτηση χώρων κατοικίας με μεγαλύτερες επιφάνειες ώστε να στεγαστούν και εργασιακοί χώροι, η αναζήτηση «αναπνοής» μακριά από πυκνοκατοικημένες περιοχές, δημιουργούν νέα

δεδομένα. Αναμφισβήτητα είναι νωρίς, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς μιλώντας στο Reporter.gr, για να υπάρχει μια σαφής εικόνα ωστόσο το αύριο φαντάζει διαφορετικό με την περίοδο προ πανδημίας.

Ήδη κάποια συμπεράσματα αντλήθηκαν από το πώς επέλεξαν πολλοί να κάνουν διακοπές πολλοί το καλοκαίρι. Δηλαδή, περιοχές που δεν έχουν χαρακτηριστικά μαζικού τουρισμού «τράβηξαν» το ενδιαφέρον όπως και οι μικρές και οικογενειακές μονάδες. Όπως ανέφερε, δε, στο Reporter.gr κορυφαίος παράγων της αγοράς «οι τουρίστες υψηλού εισοδήματος επέλεξαν μικρές και μεσαίες μονάδες που προσφέρουν υπηρεσίες αναγνωρισμένα υψηλής στάθμης. Είτε επιλέγουν καταλύματα που έχουν ξαναπάει ή έχουν καλή σύσταση». Ουσιαστικά η μαζικότητα αποτελεί αντικίνητρο που οδηγεί σε άλλες επιλογές τόσο στις διακοπές όσο και στην καθημερινότητα. Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε αρκετές περιπτώσεις σε τουριστικές περιοχές, μεμονωμένα σπίτια και βίλες μισθώθηκαν για μεγάλα διαστήματα από όσους είχαν το βαλάντιο και μπορούσαν να διαθέσουν χρήματα για να συνδυάσουν την παραμονή σε ένα παραδοσιακό προορισμό διακοπών δουλεύοντας εξ αποστάσεως. Σε αυτό βέβαια «βοήθησε» και η πτώση τιμών για ενοικιάσεις βιλών και η αυξημένη διαθεσιμότητα που υπάρχει πλέον σε αυτού του είδους τα καταλύματα.

Πάντως η τάση για φυγή και ενδιαίτηση σε μεγάλης επιφάνειας κατοικίες ή που μπορούν να συνδυάσουν τη δουλειά με μια καθημερινότητα κοντά στη φύση επηρεάζει, (το πόσο πρόσκαιρα θα φανεί) και την αγορά ακινήτων.

Όπως αναφέρει έρευνα της PwC, με αφορμή τις τάσεις στη βρετανική κτηματαγορά, υπάρχει αναστροφή από τη κυρίαρχη διάθεση για αναζήτηση κατοικίας στο κέντρο των πόλεων. Όπως αναφέρεται λόγω Covid το 30% όσων σκόπευαν να μετακομίσουν στο κέντρο πόλης, πλέον κοιτάζουν στα προάστια, ενώ το 19% όσων εξέταζαν αγορά ακινήτου στα προάστια, αναζητούν κατοικία σε μικρότερη πόλη ή χωριό. Αντιθέτως, οι νέοι δείχνουν διατεθειμένοι να παραμείνουν στο κέντρο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη σε επίπεδο ερευνητικό σε πολλά πανεπιστήμια και σχολές αρχιτεκτονικές τρέχουν εργασίες για προσαρμογή των χώρων καθημερινής διαβίωσης σε πολυμορφικούς που μπορούν να φιλοξενήσουν και την ανάπτυξη της τηλε - εργασίας.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η εξέλιξη της πανδημίας θα καθορίσει τόσο τις μεσοπρόθεσμες όσο και τις μακροπρόθεσμες τάσεις της αγοράς. Προς το παρόν η αγορά δείχνει σταθεροποιητικές τάσεις, με τη ζήτηση να παραμένει ενεργή καθώς μάλιστα ήδη έχει ξεκινήσει και το πρόγραμμα για πρόγραμμα “Non Dom” που αφορά προ στην προνομιακή φορολογική μεταχείριση για όσους επιθυμούν να ζήσουν και να επενδύσουν στην Ελλάδα.

Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας στο β’ τρίμηνο, δηλαδή στους μήνες της καραντίνας, οι τιμές πανελλαδικά ανέβηκαν 4,1%, ενώ ειδικά όσον αφορά στα ακίνητα ηλικίας ως 5 ετών η άνοδος ήταν της τάξης του 5,4%. Τα στοιχεία από την αγορά δείχνουν ότι η άνοδος συνεχίστηκε και το επόμενο τρίμηνο, παρά το μούδιασμα και την αβεβαιότητα που έσπειρε ο κορονοϊός.

Τη συνολική εικόνα της τάσης των τιμών της αγοράς σε όλες τις περιοχές της χώρας αποτύπωσε μόλις για το δεύτερο τρίμηνο του 2020 ο SPI, ο δείκτης τιμών του Spitogatos (https://www.spitogatos.gr/deiktis-timon) που καταγράφει τη χρονική εξέλιξη των τιμών στην εγχώρια αγορά ακινήτων με βάση εκατομμύρια πραγματικά δεδομένα αγγελιών από τη Νο.1 ιστοσελίδα αγγελιών ακινήτων στην Ελλάδα.

Βάσει των δεδομένων που δημοσιοποιήθηκαν για το δεύτερο τρίμηνο του 2020, σε γενικές γραμμές διαφαίνονται σταθεροποιητικές τάσεις στις τιμές προσφοράς σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2020, ενώ σε σχέση με το ίδιο διάστημα της προηγούμενης χρονιάς, μεγάλες αυξήσεις τιμών παρατηρούνται μόνο σε περιορισμένες περιοχές της επικράτειας.

Όσον αφορά στις τιμές πώλησης κατοικιών, χαρακτηριστικό είναι πως σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, στη γενική εικόνα της ελληνικής επικράτειας διαφαίνονται ελάχιστες έως μηδαμινές μεταβολές. Σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2019, δηλαδή έναν χρόνο πριν, η τάση είναι σχεδόν αποκλειστικά αυξητική, με τη Θεσσαλονίκη να εμφανίζει τη μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές πώλησης κατοικιών (17,90%), τα Δυτικά Προάστια της Αθήνας να ακολουθούν (8,50%) και τη Χαλκιδική να συμπληρώνει την τριάδα (7,50%).

Αν εστιάσουμε στις περιοχές της Αττικής, η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές πώλησης, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, παρατηρείται στα ακίνητα που διατίθενται στο Νέο Ψυχικό (6,01%), τη Νέα Φιλαδέλφεια (5,99%), την Καισαριανή (5,89%), τους Αγίους Αναργύρους (4,67%) και το Γαλάτσι (3,92%).

Στον αντίποδα, η μεγαλύτερη πτώση στις τιμές πώλησης, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, παρατηρείται στα ακίνητα που διατίθενται στο Πολύγωνο-Τουρκοβούνια (-8,58%), τη Ροδόπολη (-4,76%), τα Σεπόλια-Σκουζέ (-4,51%), τη Λυκόβρυση (-4,30%) και τον Υμηττό (-3,23%).

Σταθερότητα τιμών διαφαίνεται και στις ενοικιάσεις κατοικιών, βάσει των μεταβολών που κατέγραψε ο SPI σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2020. Ενδεικτικά, από τη συνολική εικόνα που δίνει η ελληνική επικράτεια, οι τρεις νομοί που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη αύξηση ενοικίων είναι ο Νομός Αχαΐας (6,86%), ο Νομός Ιωαννίνων (6,72%) και ο Νομός Τρικάλων (6,16%). Όσον αφορά τη σύγκριση τιμών σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2019, η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές ενοικίου παρατηρείται στις Κυκλάδες (17,90%), τον Νομό Τρικάλων (14,70%) και τον Νομό Ιωαννίνων (11,20%).

Στην Αττική συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη αύξηση τιμών σε σχέση με τους τρεις πρώτους μήνες του 2020, παρατηρήθηκε στα ακίνητα που διατίθενται προς ενοικίαση στο Πολύγωνο-Τουρκοβούνια (13,2%), τη Δάφνη (12,61%), τα Μελίσσια (12,50%), την Παιανία (12,43%) και το Πέραμα (11,54%).

Αντιθέτως, πτώση τιμών σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο σημειώθηκε στις κατοικίες που διατίθενται προς ενοικίαση στην Νέα Ιωνία (-9,61%), τη Νέα Φιλαδέλφεια (-9,41%), το Μετς-Καλλιμάρμαρο (-7,15%), το Κέντρο της Αθήνας (-6,76%) και το Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας (-6,62%).

Γιώργος Αλεξάκης

PwCSpitogatosκτηματαγοράτηλεργασίαΤράπεζα της Ελλάδοςκέντρο Αθηνας