Οι 25 μεταρρυθμίσεις που χρειαζόμαστε σήμερα, με ή χωρίς μνημόνιο

Αρθρο του Γιώργου Στασινού, Πρόεδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος

Μετά από οκτώ χρόνια κρίσης, δυστυχώς πολλά ακόμη πρέπει να γίνουν. Η χώρα μας χρειάζεται ένα αναπτυξιακό σοκ που να σχετίζεται με πραγματικά παραγωγικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Μόνο με ένα τέτοιο σοκ θα μπορέσουμε να υπερβούμε το σοκ που ζούμε ολοένα και περισσότερο από τις απίστευτες, πρωτόγνωρες και αναποτελεσματικές φορολογικές και ασφαλιστικές

επιβαρύνσεις που μας επιβλήθηκαν με το «έτσι θέλω». Διότι μπορεί η περίοδος των Μνημονίων τυπικά να «τελείωσε» αλλά παραμένει η δέσμευση της χώρας σε αλλαγές και δημοσιονομικούς στόχους, για πολλά ακόμη χρόνια. Αυτό όμως που κυρίως παραμένει ζητούμενο, είναι οι ανάγκες της χώρας και της πραγματικής οικονομίας. Για να γίνει το επόμενο διάστημα καλύτερο από όσα ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης, υπάρχει μόνο ένας δρόμος: Αληθινή, Πραγματική Ανάπτυξη. Διότι πρέπει να δημιουργηθεί νέος πλούτος για όλους και όχι να τσακωνόμαστε πως θα μοιράζουμε μια ολοένα και μικρότερη «πίτα». Και αν στα παραπάνω όλοι συμφωνούν, δεν φαίνεται το πολιτικό προσωπικό – και ιδίως η κυβέρνηση – να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να φέρνει πραγματικά αποτελέσματα που να τα νιώθουν στις τσέπη τους οι πολίτες. Και όμως υπάρχουν λύσεις και προτάσεις άμεσης απόδοσης, οι περισσότερες με μικρό ή ελάχιστο δημοσιονομικό κόστος. Που μπορούν να ξεκινήσουν αύριο και να ολοκληρωθούν σε λίγες εβδομάδες ή το πολύ μέσα σε ένα με δύο χρόνια – οι πιο σύνθετες από αυτές. Αυτές οι θεσμικές αλλαγές, οι «μεταρρυθμίσεις» όπως έχει επικρατήσει να λέγονται, μπορούν να κινητοποιήσουν την αγορά, να προσελκύσουν επενδυτές κάθε μεγέθους, να προκαλέσουν το αναγκαίο αναπτυξιακό σοκ και να δημιουργήσουν τις αναγκαίες για την κοινωνία νέες θέσεις εργασίας. Προτείνω συγκεκριμένα:
Φορολογικές και ασφαλιστικές προτάσεις
1. Θεσμοθέτηση ανώτατου ορίου για το σύνολο των επιβαρύνσεων, φορολογικών και ασφαλιστικών, σε ένα ποσοστό ίσο με το 50% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα.
2. Μείωση της φορολογίας των εταιριών στο 20% με μηδενικό φόρο στα μερίσματα.
3. Προστασία από κατασχέσεις τουλάχιστον όσων έχουν οφειλές κάτω από 5.000 ευρώ.
4. Εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για έκδοση οριστικής σύνταξης, καταβολή προσωρινής σύνταξης εντός μηνός ποσοστού 70% της πιθανής οριστικής σύνταξης και για τις κύριες συντάξεις και για Επικουρικό και το ΕΦΑΠΑΞ.
5. Θεσμοθέτηση 48 δόσεων για ασφαλιστικές οφειλές για όλους και χωρίς προϋποθέσεις, ώστε να παραμείνουν στο ασφαλιστικό σύστημα κατά το δυνατόν περισσότεροι και ταυτόχρονα να αυξηθεί η εισπραξιμότητα του ΕΦΚΑ.
Αναπτυξιακές Προτάσεις
6. Φορολογικά κίνητρα για νέες επενδύσεις και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ανάλογα με τις νέες θέσεις εργασίας θα πρέπει να είναι και τα κίνητρα.
7. Δημιουργία Ειδικών Αναπτυξιακών Ζωνών, με βασικό στόχο τη δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας για το ελληνικό έμψυχο δυναμικό.
8. Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των ΣΔΙΤ, με έμφαση στην ευελιξία της διαδικασίας και κυρίως την ταχύτητα.
9. Νομοθέτηση ειδικής διαδικασίας ανα-χρέωσης υποθέσεων στον δημόσιο τομέα για τη μείωση των καθυστερήσεων και της γραφειοκρατίας για θέματα επενδύσεων.
10. Η ταχύτητα πρέπει να γίνει συστατικό στοιχείο του σχεδιασμού των έργων. Με συγκεκριμένο στόχο: ωρίμανση μέσα σε έναν – το πολύ ενάμιση χρόνο. Η πρόταση αφορά κάθε έργο – αλλά πρώτα χρονικά τα έργα ΣΔΙΤ – και με την εμπειρία που θα εξαχθεί εφαρμογή νέων διαδικασιών σε όλα τα δημόσια έργα.
11. Συγκρότηση διεπιστημονικής ομάδας υψηλού προφίλ για σύνταξη σχεδίου Προοπτικής Διερεύνησης των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της χώρας, σε μορφή σεναρίων – εναλλακτικών και σε βάθος 10ετίας και 20ετίας, ώστε να αποτελέσει τη βάση ενός πραγματικού και άρτιου τεχνικά Στρατηγικού Εθνικού Αναπτυξιακού Σχεδίου.
12. Στη βάση των συμπερασμάτων του Στρατηγικού Εθνικού Αναπτυξιακού Σχεδίου να υπάρξει ειδικό Σχέδιο Αναγκαίων Εργων Υποδομής για την υπηρέτηση των αναπτυξιακών στόχων σε βάθος 10ετίας και 20ετίας, με ταυτόχρονη διερεύνηση πιθανών χρηματοδοτικών λύσεων. Τα δύο αυτά αναπτυξιακά σχέδια θα πρέπει να έχουν ενσωματωμένες τις δυνατότητες αναθεώρησης και προσαρμογής – όπου και όταν χρειάζεται – και θα πρέπει να αποκτήσουν κοινή πολιτική αποδοχή, ανεξαρτήτως κόμματος που κυβερνά ή βρίσκεται στην εξουσία.
Χρηματοδότηση
13. Χρήση μελλοντικών εσόδων από οδικούς άξονες για να χρηματοδοτήσουν άμεσα, μέσω νέου χρηματοδοτικού εργαλείου, αναγκαία έργα οδοποιίας και υποδομών.
14. Περιβαλλοντικές επενδύσεις με εμπροσθοβαρή χρήση 4,5 δισ. ευρώ του Πράσινου Ταμείου, μέσω προεξόφλησης ταμειακών ροών και μόχλευση δεσμευμένων (από το Μεσοπρόθεσμο) πόρων.
Χωροταξία – χωρικός σχεδιασμός
15. Μεταφορά όλων των δεδομένων δόμησης, χρήσεων γης και θεσμικών γραμμών (δασικά, natura, αρχαιολογικοί χώροι, αιγιαλός κλπ) σε ένα ηλεκτρονικό σύστημα, σε έναν ενιαίο ψηφιακό χάρτη, κοινό για τη δημόσια διοίκηση, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, βασισμένο στο ψηφιακό υπόβαθρο του Κτηματολογίου.
16. Διασύνδεση των χρήσεων γης της πολεοδομικής νομοθεσίας με την κωδικοποίηση δραστηριοτήτων των ΔΟΥ και του Υπουργείου Οικονομικών και πλήρης αντιστοίχισή τους, ώστε να μην υπάρχει περιθώριο «ερμηνειών» από τις υπηρεσίες.
17. Αμεση θεσμοθέτηση νέου χωροταξικού για τον Τουρισμό, στη βάση αυτού που καταργήθηκε από το ΣτΕ για τυπικούς λόγους. Είναι έτοιμο και δεν χρειάζονται άλλες καθυστερήσεις.
18. Δυναμική προώθηση με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα της αναθεώρησης των Περιφερειακών και των Ειδικών Χωροταξικών Σχεδίων.
19. Οργάνωση και υλοποίηση ενός συνεκτικού μηχανισμού, επιτελικού και χρηματοδοτικού, για τη μελέτη και έγκριση, μέσα σε τρία χρόνια, των Τοπικών Χωρικών Σχεδίων, δηλαδή των νέων ΓΠΣ, που θα καλύπτουν όλη την έκταση κάθε δήμου, σε όλη τη χώρα, ώστε με αυτά τα 325 Σχέδια να ολοκληρωθεί επιτέλους ο σχεδιασμός του χώρου, στο βασικό του επίπεδο.
20. Σύστημα monitoring χωρικού σχεδιασμού και εισαγωγή της έννοιας της ευελιξίας. Δημιουργία και λειτουργία σε σύντομο χρόνο ενός ηλεκτρονικού συστήματος επίβλεψης (monitoring), για τη διαρκή τεκμηρίωση και καταγραφή κάθε αξιόλογης μεταβολής στην κλίμακα του περιφερειακού χωροταξικού σχεδιασμού.
Επίκαιρες προτάσεις και πολιτικές άμεσης εφαρμογής
21. Προώθηση της Ηλεκτρονικής Εκδοσης Οικοδομικών Αδειών, που μόλις ξεκίνησε την πιλοτική λειτουργία, ενός ηλεκτρονικού συστήματος, που είναι εδώ και τρία χρόνια έτοιμο από το ΤΕΕ και δοκιμασμένο, το οποίο μειώνει τη γραφειοκρατία, καταπολεμά τη διαφθορά, χωρίς κανένα κόστος.
22. Αμεση λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου που είναι η ηλεκτρονική καταγραφή του κτιριακού πλούτου της Χώρας ώστε ο σχεδιασμός για τη βιώσιμη ανάπτυξη να βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία.
23. Ηλεκτρονική αδειοδότηση του συνόλου των επιχειρήσεων σε μία μόνο φάση, με ευθύνη ελεύθερου επαγγελματία μηχανικού κατά περίπτωση.
24. Εκχώρηση ρόλου ελεγκτή σε ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς για αδειοδοτήσεις όπως περιβαλλοντικές και άλλες, κατά το πετυχημένο πρότυπο των ελεγκτών δόμησης.
25. Ανάθεση ρόλου ελεγκτή σε ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς για θέματα ασφάλειας της εργασίας, μέσω δημιουργίας μηχανισμού πιστοποιημένων ελεγκτών και αξιόπιστου μητρώου, για τον έλεγχο της εφαρμογής της νομοθεσίας ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Ο δημόσιος τομέας μπορεί να αναλάβει τον ρόλο του ελεγκτή των ελεγκτών, παράλληλα με αυτόν των εκτάκτων και ειδικών ελέγχων.