Μία νέα δομική πρόκληση

Αρθρο του Ηλία Σπυρτούνια, Γενικός Διευθυντής Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου

Μέσα στο γενικότερο κλίμα συγκρατημένης εφορίας που δειλά-δειλά κάνει την εμφάνιση του στη χώρα μας, όσο κι αν δεν θέλουμε να το πιστέψουμε, έρχεται η φετινή Διεθνής Εκθεση Θεσσαλονίκης όπου τιμώμενη χώρα είναι η Αμερική. Το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο

που διοργανώνει διαχρονικά την παρουσία των ΗΠΑ στη ΔΕΘ, έχει συγκεντρώσει τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις από κάθε πεδίο της Αμερικανικής οικονομίας που πρωταγωνιστούν όχι μόνο στη διεθνή σκήνη αλλά και στον αγώνα για την αξιοποίηση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας. Στόχος του αμερικανικού περιπτέρου είναι να αποτελέσει ένα παράθυρο σε όσα πρέπει και μπορούμε να κάνουμε ώστε η χώρας μας, οι επιχειρήσεις μας, εμείς οι ίδιοι να βρούμε τον τρόπο να χτίσουμε την ανάπτυξη που τόσο θέλουμε.
Δυστυχώς κάθε φορά που συζητούσαμε σε αυτή τη χώρα, για την πολυπόθητη ανάπτυξη, επικεντρωνόμασταν κυρίως στην προσέλκυση κεφαλαίων, στην αναζήτηση επενδυτών-σωτήρων και επιδοτήσεων. Μολονότι στο παρελθόν η πρόσβαση στο κεφάλαιο ήταν καθοριστική, σήμερα δεν είναι αρκετή. Πλέον, όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται ο πρωταγωνιστικός ρόλος του ανθρώπινου κεφαλαίου, στη δημιουργία, σύνθεση και υλοποίηση καινοτόμων ιδεών και μεθόδων που τελικά θα αποτελέσουν το θεμέλιο λίθο της όποιας ανάπτυξης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που παρουσιάστηκαν στο World Economic Forum, μέχρι το 2025 σχεδόν τα μισά από τα σημερινά επαγγέλματα ενδέχεται να είναι σε μεγάλο βαθμό αυτοματοποιημένα. Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα με ιδιαίτερα μικρό πλέον ποσοστό βιομηχανικής παραγωγής το παραπάνω μπορεί να φαίνεται σε κάποιους ότι δεν μας αφορά. Στην πραγματικότητα όμως η συγκεκριμένη τάση δεν περιορίζεται μόνο στη βιομηχανία αλλά σε κάθε κλάδο, ενώ δεν πρέπει να λησμονούμε ότι στην απόλυτα παγκοσμιοποιημένη οικονομία μας, τεκτονικές αλλαγές όπως η συγκεκριμένη δεν περιορίζονται από σύνορα ή αντιλήψεις.
Τα πρώτα σημάδια αυτής της τεράστιας αλλαγής είναι ήδη φανερά ακόμα και στη χώρα μας βλέποντας νέα επαγγέλματα να δημιουργούνται και άλλα, ουσιαστικά να καταργούνται. Για την αντιμετώπιση αυτής της νέας δομικής πρόκλησης, κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά και εκπαιδευτικά ιδρύματα, αλλά και οι πολίτες, οφείλουν να σταματήσουν να βλέπουν κοντόφθαλμα μόνο τα όποια περιοριστικά συμφέροντα τους και να αρχίσουν να σχεδιάζουν και να συνεργάζονται με άξονα ένα ρευστό αύριο στο οποίο το μόνο σίγουρο θα είναι η διαρκής ανάγκη για ευελιξία και προσαρμοστικότητα.
Σε αυτή την προσπάθεια, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, πρέπει να επανασχεδιάσουν τις μεθόδους τους ώστε να εκπαιδεύουν τους νέους να μπορούν να μαθαίνουν διαρκώς, να ακούνε κριτικά και όχι επικριτικά και να αξιοποιούν ό,τι μαθαίνουν συνθετικά, μέσα από συλλογικές προσπάθειες και συνεργασίες. Μοναδικές ανθρώπινες ικανότητες όπως το να δουλεύουμε σε ομάδες, να διαχειριζόμαστε σχέσεις, να αντιλαμβανόμαστε και να κατανοούμε πολιτισμικές διαφορές αποκτούν όλο και περισσότερο ζωτικό ρόλο για την συνεργασία, την καινοτομία και την επίλυση προβλημάτων σε όλους τους κλάδους και πρέπει να αποτελέσουν θεμελιώδη πυλώνα τόσο στην εκπαίδευση των επόμενων γενεών, όσο και στην αξιοποίηση του υφιστάμενου ανθρώπινου ταλέντου.
Τα επόμενα βήματα μετά τις 20 Αυγούστου όπου έστω τυπικά η χώρα μας ολοκλήρωσε τα μνημόνια μας φέρνουν σε μία νέα πραγματικότητα όπου η σύγχρονη εκπαίδευση, η συνεργασία, ο δημιουργικός τρόπος σκέψης και ο καινοτόμος τρόπος δράσης θα αποτελούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις ώστε να μπορέσουμε επιτέλους να προχωρήσουμε μπροστά.