Ξηλώνουν τη διαθήκη του ευεργέτη Ζάππα χωρίς καμία ντροπή!

Ξηλώνουν τη διαθήκη του ευεργέτη Ζάππα χωρίς καμία ντροπή!30.09.2018Παρασκήνιο

Τα πολιτικά παιχνίδια της κυβέρνησης απειλούν το εθνικό μνημείο, το οποίο είναι υποψήφιο για ιδιωτικοποίηση, ενώ θεσμοθετείται θέση γενικού γραμματέα με αμοιβή 56.000 € ετησίως, που αντικαθιστά τον άμισθο πρόεδρο

Από τoν
Νίκο Σταυρουλάκη

Mέγα κίνδυνο διατρέχει το εθνικό μνημείο του Ζαππείου Μεγάρου, 130 χρόνια από την ανέγερσή του (τα εγκαίνια έγιναν στις 20 Οκτωβρίου 1888) από τις επινοήσεις και την εκσυγχρονιστική βαρβαρότητα των Μνημονίων. Με τον γνωστό νεοελληνικό

τρόπο, της επιβολής συνθηκών χάους ακόμα και σε ευρύθμως λειτουργούντα ιδρύματα και της καταστροφής της παραδοσιακής αρμονίας, επιχειρείται διοικητική κατακρεούργηση του λειτουργικού οργανισμού του Ζαππείου.

Οι καταγγελίες προέρχονται από το σύνολο των φορέων του κληροδοτήματος του μεγάλου Ελληνα Βορειοηπειρώτη ευεργέτη Ευαγγέλη Ζάππα. Τόσο η διοίκηση (το διοικητικό συμβούλιο) σε έγγραφη διαμαρτυρία της όσο και ο σύλλογος των εργαζομένων σε επιστολή που υπέβαλε στα τέλη Ιουλίου (μέσω του Δ.Σ.) στην υφυπουργό Οικονομικών Αικ. Παπανάτσιου παραθέτουν «ανατριχιαστικές» λεπτομέρειες του εκσυγχρονιστικού κακουργήματος που επιχειρείται από το υπουργείο της. H διοίκηση του Ζαππείου καταγγέλλει ουσιαστικά την κυβέρνηση για αλλοίωση της διαθήκης του Ευαγγέλη Ζάππα.

Οπως αναφέρουν σύσσωμοι οι φορείς του συγκροτήματος (το Δ.Σ. της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων - ΕΟΚ, ο Σύλλογος Εργαζομένων, η Ζάππειος Επιτροπή και οι Φίλοι του Ζαππείου), επιχειρείται αλλαγή της φυσιογνωμίας του εθνικού κληροδοτήματος του Ζάππα. Το συγκρότημα του Ζαππείου Μεγάρου και του περιβάλλοντος χώρου, που ξελασπώνει αισθητικά την άσχημη Αθήνα -τη φτωχότερη αρχιτεκτονικά πρωτεύουσα της Ευρώπης- κινδυνεύει να ιδιωτικοποιηθεί, αλλά και να καταστεί «όργανο» ενός ανδρός, του νέου γ.γ. του Δ.Σ., η θέση του οποίου θεσμοθετήθηκε «στα μουλωχτά» το καλοκαίρι, με τροπολογία στο νομοσχέδιο «περί πρόληψης και καταστολής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας»! Ντροπή!

Με λιγότερα λόγια, το Ζάππειο, που λειτουργεί για 130 χρόνια εύρυθμα, χωρίς να επιβαρύνει το Ελληνικό Δημόσιο (η ανέγερσή του χρηματοδοτήθηκε ολοκληρωτικά από τον Ευαγγέλη Ζάππα), φέρεται ότι εντάσσεται στο περίφημο ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) και, απ' ό,τι αποκαλύπτεται τώρα, παίρνει τον δρόμο «εκποίησης» της παρακαταθήκης του ευεργέτη.

Το γενικότερο χάος που επικρατεί με το ΤΑΙΠΕΔ και τα κρατικά ακίνητα που περνούν στη δικαιοδοσία του «μνημονιακού» Ταμείου πλήττει και το κόσμημα της Αθήνας (το νεοκλασικό μέγαρο σήμερα λειτουργεί ως συνεδριακό και εκθεσιακό κέντρο και είναι συνυφασμένο με την Ιστορία της νεότερης Ελλάδας), καθώς ουδείς γνωρίζει τελικά ποια κειμήλια της κρατικής περιουσίας, δηλαδή της περιουσίας του ελληνικού λαού, βρίσκονται στα «δόντια» του. Οπως καταγγέλλεται σχετικά, μέσα στο καλοκαίρι και με πραξικοπηματικό τρόπο, μέσω νομοθετήματος για οικονομικά εγκλήματα-δραστηριότητες, η κυβέρνηση πέρασε σκανδαλιστικές αλλαγές στον τρόπο διοίκησης του Ζαππείου Μεγάρου, προλειαίνοντας το έδαφος για χείριστες εξελίξεις. Παραγκώνισε τις αντιδράσεις ακόμα και της διορισμένης (από την ίδια) διοίκησης, υιοθετώντας μοντέλα marketing που αλλοιώνουν το πνεύμα της διαθήκης του Βορειοηπειρώτη δωρητή. Παρότι το Ζάππειο είναι αυτοδιοικούμενο και κερδοφόρο (παράδοξο για δημόσιο ίδρυμα), αυξάνοντας διαρκώς τα έσοδά του έως και κατά 70% ετησίως, φαίνεται να υποκύπτει στη σαρωτική επέλαση των μνημονιακών δεσμεύσεων.

Η ιδέα

Το Ζάππειο χτίστηκε για να στεγάσει μία πρωτοποριακή ιδέα του Βορειοηπειρώτη ευπατρίδη: τη δημιουργία χώρου εκθέσεων με θεματικές προεκτάσεις σε τομείς όπως παιδεία - πολιτισμός - αθλητισμός, που ακόμα και σήμερα θα συνιστούσε πρόκληση για ένα παρόμοιο εθνικής εμβέλειας εγχείρημα. Η διαθήκη του Ευαγγέλη Ζάππα (γράφτηκε το 1860) οδήγησε στην εντυπωσιακή διοργάνωση των πρώτων «Ολυμπίων», μιας θεματικής εμποροβιομηχανικής έκθεσης που καθιστούσε την Αθήνα οικονομικοπολιτιστικό κέντρο της εποχής. Σύμφωνα με το «όραμα», επρόκειτο να χτισθεί «το κατάστημα των Ολυμπίων μετά του σταδίου αυτού αξιοπρεπές και ευρύχωρον», κατά το υπόμνημα που έστειλε τότε (αρχές 1856) στην κυβέρνηση ο ευεργέτης.

Τα έξοδα

Ο Ζάππας αναλάμβανε τα συνολικά έξοδα καθώς και την ανέγερση του «ολυμπιακού» κτιρίου για τις δραστηριότητες. Εστειλε, μάλιστα, και 2.000 αυστριακά φλορίνια για τα έξοδα των πρώτων Ολυμπίων. Από τη σύστασή του και σύμφωνα προς τις επιθυμίες των δωρητών διοικείται από την Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων (ΕΟΚ) και αποτελεί ΝΠΔΔ. Τα μέλη του Δ.Σ. είναι άμισθα. Το «βάρος» του κληροδοτήματος και οι υψηλοί συμβολισμοί «κάθισαν» στις θέσεις του Δ.Σ. σημαντικές προσωπικότητες (Θρ. Ζαΐμης, Χαρ. Τρικούπης, Στ. Δραγούμης κ.ά.).

Σύμφωνα με τη διαθήκη του Ευαγγέλη Ζάππα, το λείψανο της κεφαλής του εθνικού ευεργέτη, «εγκλεισμένον εντός αργυράς θήκης εν σχήματι ναΐσκου», εντοιχίστηκε στον αριστερό τοίχο του κυκλικού Περιστυλίου την ημέρα των εγκαινίων, καθώς εγνώριζε ότι δεν θα προλάβει την ολοκλήρωσή του (πέθανε το 1865). Μια αναμνηστική πλάκα παραμένει για να θυμίζει τον χώρο όπου βρίσκεται έως σήμερα η κεφαλή του Ευαγγέλη Ζάππα.

Η τροπολογία που πέρασε εν κρυπτώ στη Βουλή μέσα στο καλοκαίρι

Και ενώ ουδείς στην πορεία των χρόνων (ούτε οι Γερμανοί ναζί) τόλμησε να θίξει το κληροδότημα ή να επιφέρει έστω αλλαγή στο λειτουργικό πλαίσιο, η σύγχρονη Ελλάδα της εξόδου από τα Μνημόνια το... τολμά, παρότι στην οικονομική κρίση το Ζάππειο όχι μόνο επιβίωσε, αλλά έγινε ακόμα περισσότερο κερδοφόρο.
Μια νύχτα του καλοκαιριού, χωρίς να προηγηθεί διαβούλευση με τους «Ζάππειους» φορείς ούτε να εισαχθεί προς συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, και με την αντιπολίτευση να κοιμάται, ψηφίστηκε από το Θερινό Τμήμα η επίμαχη τροπολογία.

Το νομοθέτημα (άρθρο 63) θεσμοθετεί θέση γενικού γραμματέα ως μοναδικού εκτελεστικού οργάνου της ΕΟΚ, προβλέποντας θητεία 4+4 χρόνια, με αποδοχές 56.000 ευρώ ετησίως (224.000 ευρώ/τετραετία), οι οποίες μάλιστα θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό του Ζαππείου. Ο γ.γ. καλείται να ασκήσει καθήκοντα που μέχρι σήμερα ασκούσαν ο πρόεδρος και το Δ.Σ. αμισθί! Υπάρχει και πρόβλεψη προσλήψεων εργαζομένων που θα πέσουν βορά στις εκάστοτε πολιτικές εξουσίες. Η διοίκηση καλεί τους Ελληνες «να αξιοποιήσουμε και να διαφυλάξουμε τα δικαιώματα της Κληρονομίας του Εθνικού μας ευεργέτη, που έδινε την εντολή “πας Ελλην, χωρίς εξαίρεσιν, έχει το δικαίωμα να επαγρυπνήση εις την εκτέλεσιν των διατάξεων της παρούσης διαθήκης μου και τους εναντίους αυτής να τους υποχρεώση διά του νόμου προς αποζημίωσιν και αποκατάστασιν των ειρημένων διατάξεων”». Αλλά πού; Στην Ελλάδα του «GNTM»;