Θρήνος στο ελληνικό θέατρο

Θρήνος στο ελληνικό θέατρο03.03.2018Πρόσωπα

«Εσβησε» στα 74 του από σπάνια ασθένεια ο «μάγος» των σκηνικών και των κοστουμιών Γιώργος Πάτσας

Από τη
Γιώτα Βαζούρα

Η κατασκευή των σκηνικών δεν ήταν για εκείνον απλά μια δουλειά, αλλά πραγματική τέχνη. Βάζοντας την «υπογραφή» του σε περισσότερες από 500 παραστάσεις και «στήνοντας» μαγικούς, φανταστικούς κόσμους, ο σκηνογράφος-ενδυματολόγος Γιώργος Πάτσας, που άφησε την τελευταία του πνοή προχθές, σε ηλικία 74 ετών, χτυπημένος από μια σπάνια ασθένεια, απέδειξε ότι ήταν ένας ακάματος εργάτης του θεάτρου, απόλυτα και

απαρέγκλιτα αφοσιωμένος σε αυτό. Η σκηνογραφία ήταν το πραγματικό πάθος του και θεωρούσε τον εαυτό του τυχερό που συνέχιζε να την αγαπά, αν και μισό αιώνα σε αυτήν, με το ίδιο σφρίγος.

Ο γεννημένος στη Θεσσαλονίκη εν έτει 1944 Γιώργος Πάτσας σπούδασε στη Σχολή Βακαλό, έχοντας ως καθηγητές τον ίδιο τον Γιώργο Βακαλό, τον Παναγιώτη Τέτση και τον Παύλο Μοσχίδη. Αποφοίτησε το 1965, ενώ η επίσημη «πρώτη» του στο θέατρο έγινε το 1968, σκηνογραφώντας τον «Ταρτούφο» στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Από τότε μέχρι σήμερα ο Πάτσας είχε συνεργαστεί με όλα τα θέατρα στην Ελλάδα, αλλά και με θεατρικές σκηνές μεγάλων πόλεων της Ευρώπης (Ντίσελντορφ, Αγία Πετρούπολη, Βιένη, Ζυρίχη).
Είχε δημιουργήσει σκηνικά και κοστούμια επί σειράν ετών για το Εθνικό Θέατρο, ενώ είχε διατελέσει και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της κρατικής σκηνής μας. Μάλιστα, η τελευταία δουλειά του ήταν στην παράσταση που την περίοδο αυτή ανεβαίνει στο Εθνικό, στο έργο του Αρθουρ Μίλερ «Ψηλά από τη γέφυρα», σε σκηνοθεσία της συζύγου του Νικαίτης Κοντούρη.

Πλούσια ήταν η δράση του και στην όπερα, δημιουργώντας σκηνικά ή κοστούμια για 17 όπερες και τέσσερα χοροδράματα της Εθνικής Λυρικής, με τελευταία παραγωγή τον «Βέρθερο», σε σκηνοθεσία του αξέχαστου Σπύρου Ευαγγελάτου, την περίοδο 2013-2014.
Ασχολήθηκε συστηματικά και με την αρχαία τραγωδία, ενώ στο πλούσιο βιογραφικό του συναντά κανείς συνεργασίες με τον Αλέξη Μινωτή, τον Θεόδωρο Τερζόπουλο, τον Γιώργο Θεοδοσιάδη, τον Λευτέρη Βογιατζή και πολλούς ακόμη.

Η ιδιαίτερη καλλιτεχνική αισθητική του τού χάρισε μια σειρά από τιμητικές διακρίσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Είχε λάβει δύο φορές το Ασημένιο Μετάλλιο της Διεθνούς Εκθεσης Σκηνογραφίας «Κουαντρενιάλ» της Πράγας, το Μεγάλο Βραβείο της Ενωσης Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής, ενώ είχε τιμηθεί και από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο της δουλειάς του. Το μεθυστικό σκηνικό που είχε δημιουργήσει για την ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου «Το λιβάδι που δακρύζει» θεωρείται ένα από τα ωραιότερα όχι μόνο στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά παγκοσμίως, ενώ για τη δουλειά σε μια άλλη, εξίσου γνωστή ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, το «Μια αιωνιότητα και μια μέρα», απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Κοστουμιών. Οι δυο τους είχαν, άλλωστε, συμπράξει συνολικά σε τέσσερις ταινίες του αγαπημένου Ελληνα κινηματογραφιστή.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, η κηδεία του θα γίνει δημοσία δαπάνη.

Με τη Μαλβίνα

Στην προσωπική ζωή του ο Γιώργος Πάτσας είχε υπάρξει παντρεμένος με τη Μαλβίνα Κάραλη, με την οποία είχε αποκτήσει μια κόρη, τη Μαριάννα, ενώ με τη Νικαίτη Κοντούρη είχε έναν γιο.