ΠΕΡΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

ΠΕΡΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ01.04.2018Άρθρα

Πώς απαντούν οι φιλόσοφοι στους ανιστόρητους «προοδευτικούς»

Του πολίτη
Π. Α. Παπαγαρυφάλλου*

Ετούτα τα χρόνια της πολυεπίπεδης και πολύμορφης παρακμής της Ελλάδας, με την πλήρη κατεδάφιση κάθε λογής ηθικών και πνευματικών αξιών, ο πανάρχαιος θεσμός της Εκκλησίας και η αρχέγονη ιδέα της θρησκείας δέχονται επιθέσεις και λοιδορίες από τους αυτοαποκαλούμενους... προοδευτικούς.

Ο γράφων σπεύδει να δηλώσει ότι πριν από πολλά χρόνια εμφανίστηκε εγγράφως ως «μη καλός χριστιανός»

και μ’ αυτή την ιδιότητα επιχειρεί να αναδείξει το κατ’ ουσίαν μεταφυσικό πρόβλημα της θρησκείας, το οποίο αποτελεί σύμφυτο στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Πρόκειται για ένα ακανθώδες πρόβλημα το οποίο ανέκαθεν απασχολούσε τον άνθρωπο, τις κοινωνίες των ανθρώπων, τις πολιτικές θεωρίες και τους επιφανείς στοχαστές και φιλοσόφους.

Από τούτους τους τελευταίους σταχυολογώ μερικές σκέψεις, όπως τις συνάντησα από τα κατά καιρούς διαβάσματά μου (για λόγους χώρου παραλείπω τις βιβλιογραφικές αναφορές).
Κ. Μαρξ: «Ο χριστιανισμός, απευθυνόμενος σ’ όλους τους λαούς χωρίς διάκριση, έγινε η πρώτη δυνατή παγκόσμια θρησκεία. Χτύπησε μία χορδή που αντήχησε σε αναρίθμητες καρδιές».
Εμ. Καντ: «Αγάπα τον Θεό πάνω από κάθε πράγμα... Η βασιλεία του Θεού είναι το ανώτατο αγαθό».
M. Πασκάλ: «Τίποτα δεν είναι πιο άνανδρο από το να κάνεις τον γενναίο ενάντια στον Θεό».
Γ. Φίχτε (καταδιώχθηκε για αθεϊσμό): «Ηθικότητα και θρησκεία είναι ένα μόνο και το ίδιο πράγμα».
Φ. Σέλινγκ: «Ο Θεός είναι δημιουργός των πραγμάτων».
Ρ. Ντεκάρτ: «Η ύπαρξη του Θεού αποτελεί προϋπόθεση τόσο για τη δική μας ύπαρξη όσο και για την ύπαρξη των πραγμάτων».
Τ. Χομπς: «Ο πρώτος δημιουργός του λόγου ήταν ο ίδιος ο Θεός».

Λόγω χώρου παραλείπω και άλλους, αλλά και όσους τάσσονται κατά της θρησκείας, αναφέρω μόνο τον Φ. Νίτσε, που έγραψε: «Πάντα υπήρχαν πολλοί άνθρωποι άρρωστοι και ανάμεσα σ’ αυτούς και όσοι επινόησαν μύθους και όνειρα για τον Θεό. Πέθαναν όλοι οι θεοί».

Ο συνεργάτης του Κ. Μαρξ, ο Φ. Ενγκελς, ως κήρυκας του αθεϊσμού θα πει: «Ο αθεϊσμός είναι σχεδόν αυτονόητος [...] Τα σημερινά ευρωπαϊκά κόμματα των εργατικών τάξεων καθαρά και απλά τελείωσαν με τον Θεό».
Ομως αυτός ο θεωρητικός του αθεϊσμού θα ασκήσει οξύτατη και σαρκαστική κριτική στους εκπροσώπους της Κομμούνας των Παρισίων, που το 1871 κατάργησαν τη θρησκεία με... διάταγμα, όπως έκανε και η Γαλλική Επανάσταση το 1793. Ελεγε το διάταγμα της Κομμούνας: «Δεν υπάρχει θέση για ιερείς. Κάθε θρησκευτική εκδήλωση, κάθε θρησκευτική οργάνωση πρέπει να απαγορευτεί».

Ασκώντας κριτική, ο Ενγκελς έγραφε: «Με το διάταγμα αυτό θα πρέπει οι άνθρωποι να μεταβληθούν σε άθεους με διαταγή του μουφτή [...] Πάρα πολλά πράγματα μπορούν να διαταχθούν στο χαρτί, χωρίς αναγκαστικά να πραγματοποιηθούν [...] Η δίωξη είναι το καλύτερο μέσο για να προωθηθούν ανεπιθύμητες πεποιθήσεις. Αυτό είναι πάρα πολύ βέβαιο» (βλ. Κ. Μαρξ: «Κριτική της φιλοσοφίας του δικαίου του Χέγκελ», εκδ. Αναγνωστίδη, Αθήνα, 1976, σελ. 150).
Οι ανιστόρητοι... προοδευτικοί ας διαβάσουν και λίγο τον Ενγκελς.

(Για την προσφορά του ελληνικού κλήρου στους αγώνες του έ θνους, βλ. Κ. Βοβολίνη: «Η Εκκλησία εις τον αγώνα της ελευθερίας 1453-1953, Αθήναι, 1952).

*Πρόεδρος Επιτροπής Ενημερώσεως επί των Εθνικών Θεμάτων