Οι 9+1 παγίδες για ιδιοκτήτες ακινήτου με «κόκκινα» δάνεια

Οι 9+1 παγίδες για ιδιοκτήτες ακινήτου με «κόκκινα» δάνεια29.03.2019Παρασκήνιο

Βαριά πρόστιμα και κίνδυνος ακόμη και για κατάσχεση όλης της περιουσίας τους, στα... ψιλά γράμματα του νομοσχεδίου!

Ρεπορτάζ
Γιώργος Χατζηδημητρίου

Βαριά πρόστιμα και δρακόντεια μέτρα, που φτάνουν ως την κατάσχεση του συνόλου της περιουσίας του οφειλέτη, κρύβουν τα ψιλά γράμματα του νέου πλαισίου για την πρώτη κατοικία.

Με τη βοήθεια του νομικού συμβούλου της Ενωσης Καταναλωτών Ποιότητας Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) και έμπειρου δικηγόρου Βίκτορα Τσιαφούτη, η «δημοκρατία» αποκαλύπτει σήμερα 10 κρυφούς «κόφτες»

που απειλούν άμεσα τους δανειολήπτες.

Μακράν η «πιο ξεδιάντροπη και υβριστική προς τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά ρύθμιση», όπως τη χαρακτηρίζουν νομικοί κύκλοι, είναι η περίπτωση όπου η αίτηση του δανειολήπτη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα απορρίπτεται επειδή οι τράπεζες αρνούνται να συμμετάσχουν στη διαδικασία.

Αν προσφύγει στη Δικαιοσύνη και αυτή με βάση τις προβλέψεις του νέου νόμου αποφασίσει ότι δεν είναι επιλέξιμος, τότε θα του καταλογιστεί πρόστιμο έως 5% της οφειλής του με κατώτερο όριο τα 1.500 ευρώ και ανώτερο τα 5.000 ευρώ. Ούτε λόγος για κύρωση στην τράπεζα που θα περιφρονήσει τη διαδικασία και την περίφημη «πλατφόρμα»!

Ρήτρα αθέτησης

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει επίσης ασφαλιστικές δικλίδες για τις περιπτώσεις που ο οφειλέτης δεν τηρήσει τη ρύθμιση. Ετσι, εάν αθετήσει την καταβολή των δόσεων, με συνέπεια το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβεί την αξία τριών μηνιαίων δόσεων, ο οφειλέτης χάνει την προστασία και εκπίπτει της ευνοϊκής ρύθμισης. Η άρση της προστασίας αφορά τόσο την πρώτη κατοικία όσο και την υπόλοιπη ακίνητη περιουσία του, για την οποία η τράπεζα μπορεί να ζητήσει τη ρευστοποίησή της.

Πέρα από τις δύο παραπάνω προβλέψεις, υπάρχουν άλλα οκτώ σημεία στην τροπολογία που λειτουργούν -κατά κανόνα- εις βάρος του ιδιοκτήτη ακινήτου με «κόκκινο δάνειο»:
• Αν ο δανειολήπτης κριθεί επιλέξιμος από την πλατφόρμα, αλλά απορρίψει τη ρύθμιση της τράπεζας και προσφύγει στη Δικαιοσύνη προκειμένου να εξασφαλίσει προσωρινή προστασία, θα πρέπει να καταβάλει ολόκληρη τη δόση που προτείνει ο πιστωτής. Εάν μάλιστα επιχειρήσει να αποφύγει τον πλειστηριασμό, υποχρεώνεται να καταβάλει το ένα τέταρτο της συνολικής οφειλής.
• Οι τράπεζες έχουν κίνητρο να περιφρονήσουν τη διαδικασία και την πλατφόρμα. Στην περίπτωση που αποφύγουν να προτείνουν ρύθμιση σε κάποιον δανειολήπτη, μολονότι πληροί τα κριτήρια, και αυτός ζητήσει δικαστική προστασία, θα υποχρεωθεί να πληρώνει το 50% της τελευταίας ενήμερης δόσης που είχε συμφωνήσει με τους πιστωτές.
• Tο πρόγραμμα είναι προσωρινό. Δεν αφορά οφειλέτες που θα είναι σε αδυναμία μελλοντικά να αποπληρώσουν τα χρέη τους ή είναι ήδη σε αδυναμία και βρίσκονται την 31/12/2018 σε μια προσωρινή ρύθμιση (π.χ. καταβολής μόνο τόκων) και θα έχουν στο άμεσο μέλλον να αντιμετωπίσουν την επαναφορά της κανονικής δόσης. Εξάλλου, δεν αφορά τις μη εξασφαλισμένες οφειλές, οι οποίες θα συνεχίζουν να εκκρεμούν σε βάρος του δανειολήπτη.
• Είναι μύθος ότι όσοι δεν αποκλείονται από τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια αποκτούν το δικαίωμα μιας προσιτής ρύθμισης της μεμονωμένης έστω οφειλής. Οι τράπεζες έχουν την ευχέρεια να μην απαντήσουν ποτέ στο αίτημα ή να προβάλουν οποιαδήποτε άλλη πρόταση. Σε αυτή την περίπτωση, με την πάροδο μηνός η διαδικασία «τερματίζεται».
• Εάν δεν ενταχθούν με δικαστική απόφαση όλες οι δεκτικές ρύθμισης οφειλές σε ρύθμιση, ο δανειολήπτης δεν δικαιούται ούτε την επιδότηση ούτε η κατοικία του προστατεύεται από πλειστηριασμούς.
• Είναι, εξάλλου, πρακτικά αδύνατο να ρυθμιστούν περισσότερες δεκτικές ρύθμισης οφειλές, γιατί μια τέτοια δυνατότητα δεν καλύπτεται από τις πραγματικές δυνατότητες που επιτρέπουν οι «κόφτες», αλλά και γιατί δεν έχουν τελικά κίνητρο ούτε οι λοιποί πιστωτές.
• Είναι απίθανη η περίπτωση κάποιας άξιας λόγου διαγραφής οφειλής. Λόγω της σώρευσης των προϋποθέσεων για την ένταξη στη ρύθμιση, το όφελος δεν θα υπερβαίνει κάποια μικρή έκπτωση και αυτή θα τη λάβει ο δανειολήπτης μόνο αν έχει τηρήσει τη ρύθμιση για 25 έτη ή ως τα 80 του. Αν στο μέλλον περιέλθει σε πρόσκαιρη αδυναμία, δεν θα χάσει μόνο την ασήμαντη έκπτωση αλλά θα πρέπει να επιστρέψει και την όποια επιδότηση.
• Το πρόγραμμα δεν αφορά υπερχρεωμένους οφειλέτες οι οποίοι έχουν πολλές άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές, όμως, το στεγαστικό τους δάνειο για προφανείς λόγους συνέχιζαν να το αποπληρώνουν.

Οργισμένοι και οι φορείς από το σχέδιο «δύο ταχυτήτων»

Εντονες αντιδράσεις στους φορείς της αγοράς έχει προκαλέσει το σχέδιο της κυβέρνησης για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς και το Περιφερειακό Επιμελητηριακό Συμβούλιο Αττικής κάνουν λόγο για νομοσχέδιο «δύο ταχυτήτων», που δεν επιβραβεύει τους συνεπείς δανειολήπτες, οι οποίοι με θυσίες όλα τα τελευταία χρόνια κράτησαν όρθιο το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία της χώρας.

Μιλά επίσης για περίπλοκη και γραφειοκρατική ρύθμιση, χωρίς ουδείς να γνωρίζει πότε και αν θα λειτουργήσει η ηλεκτρονική πλατφόρμα που εξαγγέλθηκε ότι θα τη συνοδεύσει. «Οι νέες ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών και δανείων που δρομολογούνται θα πρέπει να εστιάζουν στους αποδεδειγμένα εισοδηματικά και φοροδοτικά αδύναμους οφειλέτες, ανεξαρτήτως επαγγελματικής ιδιότητας, προστατεύοντας παράλληλα τους συνεπείς δανειολήπτες» σχολίασε ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ Βασίλης Κορκίδης.

Ενοχλημένοι από τα χαμηλότερα όρια, που προβλέπονται για την προστασία της πρώτης κατοικίας επαγγελματιών με επιχειρηματικά δάνεια, εμφανίζονται και οι έμποροι.

Σε επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομίας Γιάννη Δραγασάκη, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνας Σταύρος Καφούνης σημειώνει ότι δεν είναι δυνατόν για άλλη μια φορά οι χιλιάδες μικρομεσαίοι έμποροι να αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας και να εντάσσονται στη νέα διάταξη με χειρότερους όρους από όλους τους υπόλοιπους Ελληνες πολίτες, προσθέτοντας ότι απειλείται η επιβίωση πολλών μικρομεσαίων επιχειρηματιών.