Σούπερ μάρκετ: Οριακή άνοδος 0,6% το 2021 για την αγορά

Τι προκύπτει από τα στοιχεία της IRI για την περασμένη χρονιά

Οριακή ανάπτυξη 0,6% κατέγραψε η αγορά FMCG στα σούπερ μάρκετ το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI. Όπως φαίνεται, λοιπόν, η αγορά αφήνει πίσω τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφηκαν στο πρόσφατο παρελθόν λόγω πανδημίας και σίγουρα αντιμετωπίζει πιέσεις. Δεν μπορούμε, ωστόσο, να παραβλέψουμε πως το θετικό πρόσημο για το 2021 σημαίνει πως τα σούπερ μάρκετ κατόρθωσαν να διατηρήσουν

(και να αυξήσουν και κατά 500 εκατ. ευρώ) τον τζίρο του άκρως ιδιαίτερου και περίπλοκου 2020, όταν είχε καταγραφεί άνοδος αξίας πωλήσεων κατά 8,3%. Ανάπτυξη, μάλιστα, που έχει σημειωθεί μετά και από ένα θετικό 2019 (=2,9%).

H οριακή άνοδος του 2021 φαίνεται να οφείλεται πάντως κυρίως στα τυποποιημένα προϊόντα (fixed barcode), που σημείωσαν άνοδο 0,8% καθώς τα επί ζυγίω (random weight) ή «χύμα» προϊόντα» υποχώρησαν οριακά (0,2%). Ο συνολικός τζίρος την προηγούμενη χρονιά ανήλθε στα 7,951 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο σε σχέση με τα 7,905 δισ. ευρώ του 2020. Τα τυποποιημένα προϊόντα αντιστοιχούν στα 6,064 δισ. ευρώ του συνολικού τζίρου, ενώ τα υπόλοιπα 1,886 δισ. ευρώ προέρχονται από τα επί ζυγίω, που αφορούν αποκλειστικά τρόφιμα. Με άλλα λόγια, τα τυποποιημένα προϊόντα συνεισέφεραν το 76,3% του συνολικού τζίρου των σούπερ μάρκετ την προηγούμενη χρονιά.

Μόνο τα τρόφιμα με θετικό πρόσημο

Το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία τηs ΙRI, όλες οι μεγάλες κατηγορίες προϊόντων (giga catergories) παρουσίασαν κάμψη, εντός από τα τρόφιμα, που κατόρθωσαν να αναπτυχθούν κατά 1%. Πρόκειται, βέβαια, για γεγονός πολύ σημαντικό, καθώς η εν λόγω κατηγορία αντιστοιχεί στο 80% του συνολικού τζίρου της προηγούμενης χρονιάς, με τα τυποποιημένα τρόφιμα να προσφέρουν το 57,1%, καταγράφοντας ανάπτυξη 1,6%, και τα επί ζυγίω να αντιστοιχούν στο 23,7%, υποχωρώντας κατά 0,2%. Η συνολική κατηγορία οικιακής φροντίδας (Ηousehold), που αντιστοιχεί στο 8,1% του συνολικού τζίρου για το 2021, υποχώρησε κατά 3% σε αξία πωλήσεων και 3,9% σε όγκο πωλήσεων, ενώ η αγορά προσωπικής φροντίδας και υγιεινής (Ηealth & Beauty) που προσέφερε το 9,2% του τζίρου, κατέγραψε κάμψη 2,3% σε αξία πωλήσεων και 6,9% σε όγκο.

Το «κακό» τελευταίο δίμηνο του 2021

Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, τον Δεκέμβριο καταγράφηκε κάμψη της τάξεως του 1,9% όσον αφορά την αξία πωλήσεων. Ο Νοέμβριος, όμως, ήταν ακόμη χειρότερος για την αγορά FMCG, καθώς σημειώθηκε υποχώρηση κατά 9%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κάμψη αξίας πωλήσεων σε μηνιαία βάση που καταγράφηκε την περασμένη χρονιά, συγκρινόμενη μόνο με τις επιδόσεις του Μαρτίου (-8,5%) και του Μαΐου (-8%). Ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά 2,2% τον Δεκέμβριο και κατά 8,7% τον Νοέμβριο.

Νικητές και χαμένοι

Τα αλκοολούχα ποτά αποτελούν την κατηγορία με τη μεγαλύτερη άνοδο το 2021, καταγράφοντας 6,9% ανάπτυξη σε αξία πωλήσεων (1,4%, μόνο όμως, σε όγκο πωλήσεων), ενώ ακολουθούν τα κατεψυγμένα τρόφιμα (5,2% σε αξία πωλήσεων και 6,1% σε όγκο πωλήσεων) και τα μη αλκοολούχα ποτά (4,9 σε αξία πωλήσεων και 4,7% σε όγκο πωλήσεων). Η μεγαλύτερη υποχώρηση καταγράφεται στα καθαριστικά σπιτιού και απορρυπαντικά (-4,5% σε αξία πωλήσεων και 5,7% σε όγκο πωλήσεων) αλλά και στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής (-3,3% σε αξία πωλήσεων και -11,4 σε όγκο πωλήσεων).

Χύμα: Σημαντική ανάπτυξη για ψάρια και «σαλάτες»

Όσον αφορά τα επί ζυγίω προϊόντα, τις καλύτερες επιδόσεις όσον αφορά την αξία πωλήσεων κατέγραψαν το 2021 οι «σαλάτες» (salads) (+3,2%) και τα ψάρια (+2,6%). Από την άλλη, οι μεγαλύτερες απώλειες παρατηρούνται στα αλλαντικά (-6,9%), τα τυροκομικά-γαλακτοκομικά (-2,2%) και το κρέας (-1,6%). Αξίζει να σημειωθεί πως τα τυροκομικά-γαλακτοκομικά αποτελούν τη σημαντικότερη υποκατηγορία στα επί ζυγίω προϊόντα, καθώς αντιστοιχούν στο 27,2% της συνολικής πίτας. Ακολουθούν τα φρούτα - λαχανικά (-5,8%), που προσφέρουν το 26,3% του συνολικού τζίρου αυτής της κατηγορίας προϊόντων και κατέγραψαν άνοδο 0,8%.

Αύξηση τιμών σε όλες τις κατηγορίες

Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI όσον αφορά αποκλειστικά τα τυποποιημένα προϊόντα, το γεγονός πως καταγράφηκε άνοδος 0,8% σε αξία πωλήσεων, αν και ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά 1,1%, σημαίνει πως καταγράφεται αύξηση 1,9% στην τιμή ανά μονάδα στο σύνολο της αγοράς FMCG. Aν προχωρήσουμε σε μια πιο αναλυτική εξέταση, στα τρόφιμα η τιμή ανά μονάδα αυξήθηκε κατά 2,1% το 2021, στα προϊόντα υγείας και ομορφιάς κατά 5% και στα προϊόντα οικιακής φροντίδας υποχώρησε κατά 1%.

Συνεχίζουν ανοδικά τα hypermarkets

Επίσης, αναφοράς χρήζει το γεγονός πως όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΙRI, τα hypermarkets (πάνω από 2.500 τ.μ.) είναι αυτά που και το 2021 ξεχώρισαν όσον αφορά τα format καταστημάτων, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ανάπτυξη (7,7%), καθώς, όπως φαίνεται, αρκετοί καταναλωτές ακόμη νιώθουν πιο ασφαλείς στις μεγάλες σάλες. Βέβαια, το μερίδιο των hypermarkets επί της συνολικής αγοράς είναι 14,4%. Τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις συνολικές πωλήσεις έχουν τα καταστήματα 1.000-2.500 τ.μ. (39,6%), που σημείωσαν οριακή άνοδο 0,2% ενώ ακολουθούν τα καταστήματα 400- 1.000 τ.μ., που με μερίδιο αγοράς 34,3% υποχώρησαν κατά 0,9%. Τέλος, τα μικρά καταστήματα μέχρι 400 τ.μ. αντιστοιχούν στο 11,7% του συνολικού τζίρου και κατέγραψαν και αυτά άνοδο 0,2% την προηγούμενη χρονιά.

Υποχωρεί η Ιδιωτική Ετικέτα, σταθερά έντονες οι προωθητικές

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως η Ιδιωτική Ετικέτα, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, υποχώρησε κατά 3,2% το 2021 και πλέον διατηρεί μερίδιο 14,9% επί της συνολικής αγοράς. Σημαντικός λόγος ως προς αυτό φαίνεται πως είναι η έντονη προωθητική δραστηριότητα που καταγράφεται στην αγορά FMCG, αν και θα πρέπει να σημειώσουμε πως και αυτή δείχνει να μην αυξάνεται πλέον με τους ρυθμούς που το έκανε παλαιότερα. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις υποχωρεί κιόλας. Συγκεκριμένα, το 25,8% της αξίας πωλήσεων το 2021 προήλθε, σύμφωνα με την IRI, από προϊόντα σε καθεστώς έκπτωσης, σε μια άνοδο 0,6 ποσοστιαίων μονάδων. Τα αντίστοιχα μεγέθη στις Giga Categories είναι 24,8% για τα τρόφιμα (+1,3 ποσοστιαίες μονάδες), 33,9% για τα προϊόντα υγείας και ομορφιάς (-1,2) και 26,3% για τα προϊόντα οικιακής φροντίδας (-1,5%).