Νίκος Λαβίδας, CEO, AB Bασιλόπουλος: Είμαστε αισιόδοξοι γιατί διαθέτουμε την καλύτερη αναλογία ποιότητας – τιμής

Ο επικεφαλής της ΑΒ Βασιλόπουλος, μιλώντας στην ετήσια έκδοση του Retail CEOs Insights, σκιαγραφεί την εικόνα στην ελληνική αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων και τη φιλοσοφία, τη στρατηγική και τις δράσεις της αλυσίδας.

Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτήν τη στιγμή η αγορά του λιανεμπορίου και των συνεργαζόμενων προμηθευτών στην Ελλάδα; Ποιοι είναι οι λόγοι της εμφάνισής τους;

Η αγορά του λιανεμπορίου έχει επηρεαστεί ποικιλοτρόπως. Η ενεργειακή κρίση αύξησε οριζόντια το λειτουργικό

κόστος σε όλη την οικονομία, επιβαρύνοντας τις τιμές. Συγχρόνως, η κλιματική αλλαγή πυροδοτεί ακραία καιρικά φαινόμενα, καταστρέφει την παραγωγή και αυξάνει το κόστος της πρώτης ύλης και συνεπώς των τελικών προϊόντων. Παράλληλα, η αναταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα συνεχίζεται και επιτείνεται λόγω των αρνητικών γεωπολιτικών και κλιματικών εξελίξεων, ενώ στις προκλήσεις της περιόδου οπωσδήποτε πρέπει να προστεθούν οι πληθωριστικές πιέσεις σε πολλές κατευθύνσεις. Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα είναι από τους χαμηλότερους της Ευρωζώνης - τον Αύγουστο η χώρα μας κατέγραψε πληθωρισμό 2,7%, ενώ στην ευρωζώνη, σύμφωνα με την ΕΚΤ, ήταν στο 5,3%. Από την άλλη, πράγματι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι μια διαφορετική υπόθεση. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός στα τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά, τον περασμένο Αύγουστο άγγιξε το 10,7%, εξαιτίας της αύξησης κυρίως των τιμών βασικά είδη, όπως μεταξύ άλλων ψωμί, δημητριακά, κρέατα, ψάρια, γαλακτοκομικά, αυγά, λάδια, φρούτα. Και πάλι, όμως, σύμφωνα με την ΕΚΤ, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη, όσον αφορά στα τρόφιμα, βρίσκεται στο 11,6%. Οπότε και πάλι η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Πώς έχετε επηρεαστεί εσείς από τις πληθωριστικές πιέσεις; Πόσο αυξήθηκε το λειτουργικό κόστος σας και ποιες κινήσεις πραγματοποιήσατε για να αντιμετωπίσετε την κατάσταση;

Τους τελευταίους μήνες ο κλάδος του Λιανεμπορίου κλήθηκε να αντιμετωπίσει πολλές πιέσεις. Μπορούμε να αναφέρουμε τη σημαντική αύξηση των τιμών ενέργειας (μετά τις κρατικές επιδοτήσεις). Ενδεικτικά, να πούμε πως αυτή η αύξηση οδήγησε την ΑΒ σε δαπάνη 24 εκατ. ευρώ για την ενέργεια. Επίσης, τις αντίστοιχες πληθωριστικές αυξήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα για καύσιμα και μεταφορές, που αποτιμώνται για την ΑΒ σε αντίστοιχες δαπάνες ύψους 9 εκατ. ευρώ. Ακόμα, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε τις έκτακτες νομοθετικές διατάξεις, όπως το «Καλάθι του Νοικοκυριού» ή τη διάταξη περί «Περιστολής αθέμιτης κερδοφορίας και προστασίας περιθωρίου κέρδους», που επιβάρυναν την εταιρεία σε δαπάνες ύψους 10 εκατ. ευρώ και στο σύνολό τους επηρέασαν τα αποτελέσματα του κλάδου. Εντούτοις πετύχαμε να απορροφήσουμε σε μεγάλο βαθμό το επιπλέον κόστος και συνεπώς αυτό να μην περάσει στις τελικές τιμές για τον
καταναλωτή, αλλά να επιβαρύνει αρνητικά τα αποτελέσματά μας.

Σε τι ύψους ανατιμήσεις προχωρήσατε το 2022; Εκτιμάτε πως θα χρειαστούν και άλλες φέτος;

Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι οι ανατιμήσεις που παρατηρήθηκαν το 2022 αφορούσαν την αύξηση των πρώτων υλών και μόνο. Παρόλο που ο πληθωρισμός το 2022 σκαρφάλωσε σε επίπεδα που είχαμε να δούμε πολλές δεκαετίες, εμείς στην ΑΒ Βασιλόπουλος, πιστοί στο όραμά μας για προσιτές τιμές για όλους, απορροφήσαμε σημαντικό μέρος των αυξήσεων και περιορίσαμε στο ελάχιστο τις ανατιμήσεις. Χαρακτηριστικά μπορούμε να θυμίσουμε ότι μόνο μέσω της συμμετοχής μας στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» και της συγκράτησης του μικτού μας περιθωρίου κέρδους, επενδύσαμε άνω των 10 εκατομμύριων ευρώ. Δυστυχώς, και φέτος παρατηρούμε ανατιμήσεις σε κάποια βασικά είδη, όπως για παράδειγμα το ελαιόλαδο. Αλλά και εδώ θα συνεχίσουμε την προσπάθειά μας για συγκράτηση των τιμών.

Ποιες επιδόσεις καταγράφει αυτήν τη στιγμή η γενική αγορά στην οποία δραστηριοποιείστε; Πού κινείστε εσείς;

Η αγορά των σούπερ μάρκετ κινείται πτωτικά, με τα κέρδη να έχουν μειωθεί για όλους τους λιανεμπόρους του κλάδου, από το 2,2% το 2021 στο 1,5% το 2022 του συνολικού τζίρου. Γεγονός που έρχεται σε αντιδιαστολή με το 2021, όταν υπήρχε ανοδική τάση, συνεχίζοντας τη θετική πορεία των προηγούμενων ετών. Η μείωση κερδοφορίας ήταν κάτι αναμενόμενο, αφού οι όμιλοι των σούπερ μάρκετ και δη η ΑΒ Βασιλόπουλος, όπως αναφέραμε και πριν, έχουν απορροφήσει εν πολλοίς τις αυξήσεις που έχει προκαλέσει ο πληθωρισμός.

Οι προκλήσεις της περιόδου, αλλά και η πανδημική κρίση που προηγήθηκε, επηρέασαν τον προγραμματισμό σας όσον αφορά την επενδυτική σας δραστηριότητα; Προγραμματίζετε νέες επενδύσεις για τη συνέχεια;

Η πανδημική κρίση αναμφίβολα άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της στις ζωές μας, οι οποίες άλλαξαν άρδην. Το 2022 επενδύσαμε 65 εκατ. ευρώ στην ανάπτυξη του δικτύου μας, στηρίζοντας την ελληνική οικονομία με 175 εκατ. ευρώ μέσω εισφορών. Συνολικά, για τη διετία 2022-2023, ο προγραμματισμός μας περιλαμβάνει το άνοιγμα 110 νέων καταστημάτων, εταιρικών και franchise, με πάνω από 50 να έχουν ήδη εγκαινιαστεί. Για την τριετία 2023-2025 στοχεύουμε στην επένδυση 181 εκατ. ευρώ με την ανάπτυξη του δικτύου μας σε επιπλέον 16 εταιρικά και 182 franchise καταστήματα. Στόχος μας να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην ποιότητα, την ποικιλία και τις τιμές, βελτιώνοντας έτσι την αγοραστική εμπειρία των πελατών μας.

Σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού ποιες θα λέγατε πως είναι οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει μια επιχείρηση του μεγέθους σας αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα;

Το βασικότερο θέμα που αντιμετωπίζουν όλες οι εταιρείες στην Ελλάδα, είναι η εύρεση προσωπικού, και η ΑΒ δεν αποτελεί εξαίρεση, παρότι είμαστε η δεύτερη εταιρεία σε μέγεθος προσωπικού στην Ελλάδα, με πάνω από 13.000 εργαζομένους. Μάλιστα, για να προσελκύσουμε νέο προσωπικό και να διατηρήσουμε το υπάρχον, επενδύουμε συνεχώς στους ανθρώπους μας. Ενδεικτικά, για το 2023, βάσει του πλάνου μας, έχουμε ήδη προσφέρει και συνεχίζουμε να προσφέρουμε 20 εκατ. ευρώ σε παροχές για τους ανθρώπους μας, ενώ το 2022 επενδύσαμε σε 267.852 ώρες εκπαίδευσής τους. Μόνο το 2023 έχουμε προχωρήσει σε 1.000 νέες προσλήψεις και έχουμε αλλάξει πολλές συμβάσεις εργασίας, αυξάνοντας τις εργατοώρες μέσα στα καταστήματα. Ενώ, παράλληλα, έχουμε προς κάλυψη 500 κενές θέσεις εργασίας.

Είστε αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και αγοράς καθώς και της επιχείρησής σας;

Εκτιμούμε πως η ελληνική οικονομία δεν θα «παραπατήσει» στο δρόμο της ανάκαμψης, και είναι σημαντικό να συνεχιστεί η υφιστάμενη θετική πορεία παρά το διαφαινόμενο υλικό κόστος της κλιματικής κρίσης (βλ. Θεσσαλία, Έβρος, Ρόδος κ.ά.). Ήδη έχουμε τα πρώτα θετικά δείγματα για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, τη συνολική βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και κυρίως την καταπολέμηση του πληθωρισμού, που δίνουν επιπλέον λόγους αισιοδοξίας για το μέλλον. Εμείς στην ΑΒ Βασιλόπουλος έχουμε κάθε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι, διαθέτοντας μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων, τα οποία είναι ποιοτικά και προσιτά σε όλους. Επιπλέον, προσφέρουμε προϊόντα που είναι διαθέσιμα αποκλειστικά στην ΑΒ, ενώ στην γκάμα μας έχουμε μια σειρά από υγιεινά προϊόντα. Το σημαντικότερο πάντως εργαλείο μας είναι το σχήμα πιστότητας AB Plus, με πάνω από 2,2 εκατ. χρήστες. Μέσω του AB Plus μπορούμε να σχεδιάζουμε και να διαθέτουμε εξατομικευμένες προσφορές, οι οποίες μάλιστα διανθίζονται μέσα από την Omnichannel πελατοκεντρική προσέγγιση που πραγματοποιούμε και ενισχύουμε με AI εργαλεία.

Τι θα προτείνατε για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και τη στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας;

Τρία είναι τα βασικά στοιχεία μιας σοβαρής, βιώσιμης και αποτελεσματικής πρότασης: Επενδύσεις, αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων με στόχο την απασχόληση και μείωση του ΦΠΑ. Στόχος της κυβέρνησης οφείλει να είναι η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, ώστε να τονωθεί έμπρακτα η ιδιωτική κατανάλωση και να στηριχθεί η πραγματική οικονομία. Η βιωσιμότητα του επιχειρείν και η διασφάλιση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών είναι βασικές αρχές για την επίλυση των δομικών προβλημάτων που έχουν προκύψει εξαιτίας των πολλαπλών κρίσεων και σύνθετων προκλήσεων που καλούμαστε να διαχειριστούμε από κοινού με την πολιτεία.

Ποιο είναι το όραμά σας για την επόμενη ημέρα της επιχείρησής σας;

Η ΑΒ Βασιλόπουλος είναι συνυφασμένη με την ποιότητα και την ποικιλία και στοχεύουμε στην καλύτερη σχέση ποιότητας, ποικιλίας και τιμής. Η εμπιστοσύνη που μας δείχνει η κοινωνία όλες αυτές τις δεκαετίες, αποτελεί για εμάς κινητήριο δύναμη και πηγή πάθους. Πάντα επιστρέφουμε πίσω στην κοινωνία όσα περισσότερα μπορούμε. Στην ΑΒ προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε τη σπατάλη τροφίμων και πλαστικών κατά 50% μέχρι το 2025, ενώ στοχεύουμε σε μηδενικές εκπομπές αερίων μέχρι το 2050. Αξίζει να πούμε πως διαθέτουμε το μόνο Ατομικό σύστημα Ανακύκλωσης στην Ευρώπη. Παράλληλα, στηρίζουμε, όπως και όλος ο κλάδος, σε δύσκολη στιγμή την κοινωνία, και το αποδείξαμε κατά τη διάρκεια των πρόσφατων πυρκαγιών και πλημμυρών, όταν η υλική βοήθεια της ΑΒ Βασιλόπουλος έφτασε στους ανθρώπους και ομάδες που το είχαν ανάγκη. Όραμά μας, να δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό, για να κάνουμε τη διαφορά στις ζωές των ανθρώπων.

*Πρώτη δημοσίευση στην ετήσια έκδοση Retail CEOs Insights,