ΗΠΑ: Πώς κατέρρευσε η απίθανη συμμαχία Τραμπ - Μασκ - Το χρονικό της ρήξης

Επί μήνες, ο Μασκ διαμόρφωνε παρασκηνιακά την πολιτική συζήτηση, διαδίδοντας την ατζέντα του Τραμπ σε εκατομμύρια στο Ίντερνετ και επιτιθέμενος στη γραφειοκρατία και τις ομοσπονδιακές δαπάνες μέσω του αυτοσχέδιου υπουργείου του Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας.

Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ συναντήθηκε ιδιωτικά την περασμένη Τετάρτη, με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, τίποτα δεν έδειχνε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν κοντά σε μια δημόσια ρήξη των σχέσεών του με τον Ίλον Μασκ, τον πολυδισεκατομμυριούχο επιχειρηματία που τον βοήθησε

να κερδίσει μια δεύτερη προεδρική θητεία.

Δύο αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου, που γνωρίζουν το θέμα, είπαν ότι στη συνάντηση ο Τραμπ εξέφρασε σύγχυση και απογοήτευση για τις επιθέσεις του Μασκ στο σαρωτικό νομοσχέδιό του για τους φόρους και τις δαπάνες. Όμως συγκρατήθηκε, είπαν οι αξιωματούχοι, επειδή ήθελε να διατηρήσει την πολιτική και οικονομική υποστήριξη του Μασκ ενόψει των εκλογών που πρόκειται να διεξαχθούν στα μέσα της προεδρικής θητείας.

Ωστόσο μέχρι την Πέμπτη, το απόγευμα, η διάθεση του Τραμπ είχε αλλάξει. Δεν είχε μιλήσει στον Μασκ αφότου άρχισαν οι επιθέσεις και ήταν οργισμένος γι' αυτό που ένας συνεργάτης του Λευκού Οίκου περιέγραψε ως ένα «εντελώς τρελό» κατηγορητήριο από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Tesla στο X, τον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης του οποίου ο Μασκ είναι ιδιοκτήτης.

Ο Μασκ καταφέρθηκε εναντίον του φορολογικού νομοσχεδίου του Τραμπ χαρακτηρίζοντάς το δημοσιονομικά επικίνδυνο και «αηδιαστικό έκτρωμα». Δήλωσε ότι θα αντιταχθεί σε οποιονδήποτε ρεπουμπλικανό αιρετό αξιωματούχο το υποστηρίξει. Το νομοσχέδιο εκπληρώνει πολλές από τις προτεραιότητες του Τραμπ ενώ θα προσθέσει, σύμφωνα με το Γραφείο του Κογκρέσου για τον Προϋπολογισμό, 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια στο δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, που ανέρχεται σε 36,2 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Σε ιδιωτικές συνομιλίες του, ο Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τον Μασκ ασταθή. Χθες, Πέμπτη, είπε στην ομάδα του πως είναι καιρός να βγουν τα μαχαίρια. Καθισμένος δίπλα στον γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους πως είναι «πολύ απογοητευμένος» από τον πρώην σύμβουλό του. Ο Μασκ απάντησε γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η αντιπαράθεση εξελίχθηκε.

«Ο ευκολότερος τρόπος για να εξοικονομήσουμε χρήματα στον προϋπολογισμό μας, δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια δολάρια, είναι να βάλουμε τέλος στις επιδοτήσεις και στα συμβόλαια της κυβέρνησης με τον Ίλον», έγραψε ο Τραμπ στο δικό του μέσο κονωνικής δικτύωσης, το Truth Social. Μέσα σε διάστημα λεπτών, ο Μασκ εξέφρασε την άποψη ότι μπορεί να είναι καιρός να δημιουργηθεί ένα νέο πολιτικό κόμμα και υποστήριξε μια ανάρτηση στο X του Ίαν Μάιλς Τσέονγκ, ενός εξέχοντα υποστηρικτή του Μασκ και δεξιού ακτιβιστή, που ζητούσε την παραπομπή του Τραμπ στη δικαιοσύνη. Στην κορύφωσή της, η σχέση Τραμπ-Μασκ ήταν πρωτοφανής στην Ουάσινγκτον -ένας εν ενεργεία πρόεδρος να προσφέρει σ' έναν δισεκατομμυριούχο διευθύνοντα σύμβουλο εταιρειών τεχνολογίας πρόσβαση και επιρροή μέσα στο Λευκό Οίκο και σε ολόκληρη την κυβέρνησή του. Ο Μασκ δαπάνησε πέρυσι σχεδόν 300 εκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει την προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ και άλλων ρεπουμπλικανών υποψηφίων.

Επί μήνες, ο Μασκ διαμόρφωνε παρασκηνιακά την πολιτική συζήτηση, διαδίδοντας την ατζέντα του Τραμπ σε εκατομμύρια στο Ίντερνετ και επιτιθέμενος στη γραφειοκρατία και τις ομοσπονδιακές δαπάνες μέσω του αυτοσχέδιου υπουργείου του Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας.

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ ανήρτησε έναν αποχαιρετισμό στον Μασκ δηλώνοντας ότι «στην πραγματικότητα ο Ίλον δεν φεύγει».

Τώρα όχι μόνο έχει φύγει, αλλά και έχει μετατραπεί σε κορυφαίο επικριτή. Σε διάστημα ωρών μετά τα σχόλια του Τραμπ από το Οβάλ Γραφείο, μια τρίτη αξιωματούχος του Λευκού Οίκου εξέφραζε έκπληξη για τη μεταστροφή του Μασκ. «Αιφνιδίασε τον πρόεδρο και ολόκληρη τη Δυτική Πτέρυγα», δήλωσε η αξιωματούχος.

Ο Μασκ δεν απάντησε σε ηλεκτρονικά μηνύματα που του ζητούσαν να σχολιάσει την επιδείνωση των σχέσεών του με τον Τραμπ. Η επιτροπή του πολιτικής δράσης America PAC και η εκπρόσωπος Κέιτι Μίλερ δεν απάντησαν σε τηλεφωνικές κλήσεις και ηλεκτρονικά μηνύματα που ζητούσαν σχολιασμό.

Σε δήλωσή του, ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε τη ρήξη των σχέσεων «ατυχές επεισόδιο από τον Ίλον, ο οποίος είναι δυσαρεστημένος με το Ένα Μεγάλο Ωραίο Νομοσχέδιο επειδή δεν περιλαμβάνει τις πολιτικές που ήθελε».

- Από σύμμαχοι, αντίπαλοι -

Η ρήξη μεταξύ του Μασκ και του Τραμπ προκάλεσε χθες, Πέμπτη, πτώση των μετοχών της Tesla κατά 14%, αλλά και αβεβαιότητα μεταξύ των συμμάχων του Τραμπ στο Κογκρέσο, οι οποίοι εργάζονται για να περάσουν το μνημειώδες νομοσχέδιο για τις δαπάνες στο οποίο αντιτίθενται οι Δημοκρατικοί και ένας μικρός αριθμός Ρεπουμπλικανών.

Η ρήξη μπορεί να αναδιαμορφώσει το μέλλον αμφοτέρων. Για τον Τραμπ, η απώλεια της στήριξης του Μασκ απειλεί την αυξανόμενη επιρροή του μεταξύ των δωρητών από εταιρείες τεχνολογίας, στα κοινά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και στους νεότερους άρρενες ψηφοφόρους - σημαντικές ομάδες τις οποίες ενδέχεται τώρα να δυσκολεύεται περισσότερο να προσεγγίσει. Μπορεί επίσης να περιπλέξει τη συγκέντρωση κεφαλαίων πριν από τις εκλογές των μέσων της προεδρικής θητείας που θα διεξαχθούν την ερχόμενη χρονιά.

Για τον Μασκ, το διακύβευμα είναι εν δυνάμει ακόμα μεγαλύτερο. Η ρήξη υπάρχει κίνδυνος να εντείνει τον έλεγχο των επιχειρηματικών πρακτικών του, που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο συμβόλαια με την κυβέρνηση και να προκαλέσει κανονιστικούς ελέγχους, που ενδέχεται να απειλήσουν τα κέρδη των εταιρειών του.

Όπως επισημαίνει το Ρόιτερς, ο καιρός θα δείξει αν το ρήγμα μπορεί να γεφυρωθεί. Συνεργάτες του Λευκού Οίκου έχουν προγραμματίσει για σήμερα μια τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο.