Δημήτρης Νίκας, διευθύνων σύμβουλος Medtronic Hellas: Ετοιμοι να επενδύσουμε στο μετασχηματισμό του συστήματος υγείας

Σύμφωνα με τον κ. Νίκα, η εταιρεία έχει επενδύσει στην Ελλάδα πάνω από 100 εκατ. στην τελευταία δεκαετία, είτε αυτά είναι για κλινικές μελέτες, είτε για εκπαιδευτική υποστήριξη. 

Μετά από δύο χρόνια πανδημίας, η εταιρεία βιοτεχνολογίας υγείας Medtronic Hellas κάνει τον απολογισμό της και βγαίνει πιο δυνατή: Με εκτιμήσεις για διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης το

2021, με ένα σύγχρονο e-shop για διαβητικούς που βγαίνει στον αέρα τους επόμενους μήνες, αλλά και σχέδια για ένα δεύτερο diabetes shop, μετά από εκείνο στον Πύργο Αθηνών που άνοιξε λίγο πριν την επέλαση του κορονοιού, εκτός Αττικής, βλέπει το μέλλον με ασιοδοξία.

Ο διεύθυνων σύμβουλος της εταιρείας για την Ελλάδα, Δημήτρης Νίκας μιλά στο BusinessNews.gr για την ανάγκη συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και την επιτάχυνση του ψηφιακού κράτους στον κλάδο της υγείας, συμπεριλαμβάνοντας την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής στη βιοτεχνολογία υγείας.

Θα ήθελα να μας κάνετε έναν απολογισμό της διετούς υγειονομικής κρίσης. Πως σας βρήκε σαν κλάδο γενικά και σαν εταιρεία ειδικότερα;

Η υγειονομική κρίση μας βρήκε όλους κάπως απροετοίμαστους και η αλήθεια είναι ότι επηρέασε όλο τον κλάδο. Πολλά χειρουργεία ακυρώθηκαν, άλλα αναβλήθηκαν, καθώς τα νοσοκομεία πλέον ήταν μονοθεματικά, ήταν προσαρμοσμένα πια για ασθενείς Covid. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα πολλά πράγματα, τα οποία είχαν προγραμματιστεί, να πάνε πίσω. Η εταιρεία, ωστόσο, αποφάσισε, κεντρικά να κρατήσει όλο το προσωπικό της. Δεν έκανε αλλαγές, αλλά ούτε και απέλυσε εργαζόμενους, προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα.

Η μείωση των εργασιών και κατά συνέπεια των κερδών αυτό το χρονικό διάστημα ήταν αισθητή;

Εμείς στην Ελλάδα πρώτα από όλα, προσπαθήσαμε να ανταποκριθούμε άμεσα στις ανάγκες που προέκυψαν από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση, προσπαθήσαμε να βρούμε λύσεις για τους ασθενείς μας και ανταποκριθήκαμε άμεσα σε αυτό σε όλους τους τομείς. Σε σχέση τώρα με το οικονομικό κομμάτι, σαν εταιρεία στη συνέχεια και με φόντο τα διαφορετικά κύματα του κορονοϊού, ισορροπήσαμε και φέτος είμαστε καλύτερα σε σχέση με πέρυσι.

Αυτό σημαίνει ότι το 2022 ξεκίνησε καλύτερα από τις προηγούμενες χρονιές;

Θα σας μιλήσω για το 2021, το οποίο σαν οικονομική χρονιά ολοκληρώνεται τον Απρίλιο και πάει πολύ καλύτερα από το 2020, με διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης. Και στο περσινό έτος υπήρξε ανάπτυξη, όμως ήταν μονοψήφια. Τα χειρουργεία αρχίζουν να γίνονται ξανά. Δεν σταμάτησαν οι ανάγκες των ασθενών, απλά είδαμε το προηγούμενο χρονικό διάστημα ότι σε κάποιες θεραπείες, οι ασθενείς δεν πήγαιναν στα νοσοκομεία, υπήρχε φόβος, το απέφευγαν. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες συγκεκριμένες χειρουργικές ομάδες σημείωσαν πτώση.

Εκτιμήσεις για την επόμενη περίοδο; Υπάρχουν νέα που έρχονται από τη Medtronic;

Αυτή τη στιγμή αυτό που κάνουμε και αναμένεται να ανέβει στον ηλεκτρονικό αέρα στους επόμενους μήνες είναι το diabetes e-shop, ακολουθώντας και τις ανάγκες της εποχής. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα που έπρεπε να γίνει παρότι το κατάστημα diabetes shop που είχαμε ανοίξει το 2019 στον Πύργο Αθηνών, λειτούργησε κανονικά κατά την περίοδο της πανδημίας. Τότε πολλές επαφές με τους ασθενείς γίνονταν διαδικτυακά, ήταν κάτι που είχαμε αρχίζει να το χτίζουμε προ πανδημίας και ήμασταν έτοιμοι για το επόμενο βήμα. Οι διαβητικοί ασθενείς, ινσουλινο-εξαρτώμενοι τύπου 1, ήταν ενθουσιασμένοι που έγινε αυτό και μάλιστα μπόρεσαν να προσαρμοστούν και πολύ γρήγορα. Λειτούργησε πολύ καλά σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας και έδωσε πρόσβαση στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Diabetes Shop σε όλη την Ελλάδα. Μάλιστα εκεί παρουσιάστηκε για 1η φορά το νέο Υβριδικό Κλειστό Σύστημα Αντλίας Ινσουλίνης της Medtronic και νέες αντλίες, που ακόμα δεν έχουν πάρει αποζημίωση, έχoυν αγοραστεί από πολλούς ασθενείς και αυτό δείχνει ότι οι ασθενείς, όταν υπάρχουν προϊόντα που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής, θα τα προμηθευτούν, παρά το κόστος.

Μοιραστείτε μαζί μας τις λεπτομέρειες για το e-shop.

Δεν θα διαφέρει καθόλου από ένα οποιοδήποτε πλήρως λειτουργικό e-shop. Οι ασθενείς θα μπορούν να κάνουν όλες τις παραγγελίες προϊόντων από εκεί. Θα μπορούν να μπουν σε ένα virtual περιβάλλον, να δουν τι τους λείπει και να κάνουν παραγγελία, την οποία θα μπορούν να παρακολουθούν καθ’ όλη την πορεία της. Είναι ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό κατάστημα με όλα μας τα προϊόντα και είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι γι’ αυτό.

Και το φυσικό κατάστημα; Θυμάμαι ότι υπήρχαν σκέψεις για ένα δεύτερο εκτός Αθηνών;

Ξέρουμε ότι υπάρχει ζήτηση στη Βόρεια Ελλάδα και ήδη η ιδέα μας έχει χρησιμοποιηθεί από συνεργάτες μας σε άλλα μέρη της Ελλάδας (π.χ στην Πάτρα) για να γίνει ένα δεύτερο φυσικό κατάστημα. Όμως αυτό που θέλουμε τώρα είναι να δούμε πως θα εξελιχθεί η μετά- πανδημική κατάσταση για να τοποθετήσουμε σε μια μακροχρόνια βάση τις επενδύσεις μας. Τα σχέδια μας υπάρχουν, είναι έτοιμα και φαντάζομαι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 θα γνωρίζουμε που και πότε ακριβώς θα το δημιουργήσουμε.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να σας ρωτήσω αν η επένδυση του πρώτου Medtronic shop, ακριβώς πριν την πανδημία, έχει αποδώσει τα προσδοκώμενα.

Ναι, αυτό το βήμα έχει πάει εξαιρετικά και ήδη από το 2ο έτος παρουσιάζει κερδοφορία. Παρότι έπεσε μέσα στην πανδημία, δεν σταμάτησε να λειτουργεί και οι ροές των ασθενών ήταν συνεχώς αυξανόμενες.

Βγαίνοντας σιγά-σιγά από αυτή την κατάσταση, τι ποσό σχεδιάζετε να επενδύσετε τα επόμενα χρόνια;

Αυτή τη στιγμή εμείς σαν εταιρεία έχουμε ένα όραμα για την Ελλάδα: Να είμαστε βασικός παίκτης στο μετασχηματισμό του συστήματος υγείας. Η πανδημία ανέδειξε πολλές παθογένειες και πολλά προβλήματα, τα οποία βέβαια τα γνωρίζουμε, δεν ήταν καινούργια. Τα νοσοκομεία θα πρέπει να κινηθούν σε μια κατεύθυνση αναβάθμισης των λειτουργιών τους και άρα καλύτερης χρήσης των πόρων τους. Θα πρέπει να γίνονται πράγματα στοχευμένα. Σαν εταιρεία, έχουμε επενδύσει αρκετά μεγάλα ποσά, πάνω από 100 εκατ. στην τελευταία δεκαετία, είτε αυτά είναι για κλινικές μελέτες, είτε για εκπαιδευτική υποστήριξη. Αυτό το κομμάτι, όμως, πλέον θα πρέπει λίγο να αλλάξει κατεύθυνση. Το σύστημα υγείας αυτή τη στιγμή έχει δύο βασικά προβλήματα: Πρώτον προβλήματα υποδομών, γιατί κάποια νοσοκομεία ακόμα και τώρα έχουν προβλήματα μηχανημάτων και δεύτερον λειτουργίας, δεν υπάρχει το καταρτισμένο προσωπικό. Υπάρχουν κλινικοί γιατροί, αλλά σε αυτούς παράλληλα ζητείται τώρα να παίζουν το ρόλο του manager. Το ζητάμε από κάποιον που δεν το γνωρίζει και ούτε καν το έχει σπουδάσει. Εκεί θα μπορούσε να είναι πολύ βοηθητική αυτή η ιδιωτική πρωτοβουλία. Η Medtronic το κάνει αυτό, ήδη, σε πάνω από 300 κέντρα στην Ευρώπη. Τώρα το έχουμε ξεκινήσει να το χτίζουμε και στην Ελλάδα και οι γιατροί το θέλουν. Το πρόβλημα είναι στην ηγεσία των Υπουργείων, γιατί πολλές φορές δεν το καταλαβαίνουν, το βλέπουν σαν τον ιδιωτικό τομέα που μπαίνει στο δημόσιο νοσοκομείο, που δεν είναι ακριβώς αυτό. Δεν παρεμβαίνει κανένας στο κλινικό έργο. Σε αυτή την κατεύθυνση μπορούμε να συνεχίζουμε και θέλουμε να επενδύουμε. Επί της ουσίας, θα συνεχίσουμε να επενδύουμε πέντε – δέκα εκατ. ευρώ το χρόνο και να υποστηρίζουμε και σχέδια που μας προτείνουν τα νοσοκομεία και οι γιατροί. Εγώ αυτή τη στιγμή προσπαθώ να πείσω την εταιρεία να εμπιστευθεί το σύστημα Υγείας στην Ελλάδα για πιο μεγάλα projects. Για παράδειγμα, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας κ. Γκάγκα ανακοίνωσε πρόσφατα τη δημιουργία κέντρων εγκεφαλικών. Εμείς αυτό το project το έχουμε κάνει ήδη στην Τσεχία, στη Σαουδική Αραβία, στο Ισραήλ. Θα θέλαμε να επενδύσουμε σε αυτό και σε μηχανήματα και σε υπηρεσίες, αν φυσικά υπάρχει και το αντίστοιχο πλαίσιο.

Είναι όμως εύκολο να γίνει αυτό;

Εκεί είναι το θέμα. Θα πρέπει να βρεθεί ένα πλαίσιο έτσι ώστε ο δημόσιος τομέας να μπορέσει να δώσει την ευκαιρία στον ιδιωτικό, στις εταιρείες δηλαδή, να του μεταφέρει πράγματα που γνωρίζει, να συμβάλει στη βελτίωση των δομών και των υποδομών. Δεν είναι μόνο επενδυτικό το θέμα, υπάρχει και η τεχνογνωσία, την οποία μπορούμε να μεταφέρουμε κάλλιστα στην Ελλάδα, όπως και στο εξωτερικό.

Είστε αισιόδοξος γι’ αυτό ή θεωρείτε ότι υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί;

Είμαι ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας ότι ως κλάδος τεχνολογίας υγείας έχουμε τις δυνατότητες να εξελιχθούμε όχι μόνο σε έναν κλάδο που θα επιτελεί το ρόλο του, δηλαδή να δίνει τις καλύτερες θεραπείες στους ασθενείς, αλλά και σαν κλάδος επενδυτικός που πραγματικά θα μπορεί να κινήσει ένα κομμάτι της ελληνικής οικονομίας. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες τις οποίες μας δίνει η τεχνολογία σε σχέση με αυτό τα επόμενα χρόνια. Ο στόχος είναι να βγούμε προς τα έξω έτσι σαν εταιρεία, να μας αναγνωρίζουν όλοι σαν έναν κατεξοχήν κλάδο καινοτομίας.

Έχετε δει έστω αλλαγές προς το καλύτερο τα τελευταία χρόνια;

Έχω δει αλλαγές προς το καλύτερο και από το περιβάλλον, αλλά και από τις εταιρείες έχουν γίνει βήματα. Υπάρχουν σημαντικές αλλαγές όσον αφορά την αντίληψη των γιατρών και του διοικητικού προσωπικοί για το πως πρέπει να συνεργαστούμε, πως να τελειώσουμε τη γραφειοκρατία, κάτι που ταλάνιζε, ακόμα περισσότερο παλιότερα, ενώ υπάρχει και καλύτερη διαχείριση των οικονομικών. Αυτό βοηθά και εμάς να μην εκθέτουμε την εταιρεία με χρέη από τα νοσοκομεία. Επίσης, υπάρχει πλέον καλύτερη συνεννόηση με το Υπουργείο Υγείας και αυτό είναι σημαντικό. Ωστόσο, τα βήματα που έχουν γίνει είναι μικρά.

Θα ήθελα να μου μιλήσετε για το αν σας έχει βοηθήσει το κομμάτι του ψηφιακού κράτους; Ειδικά τους προηγούμενους μήνες, όλοι παραδέχονται ότι έγιναν πολλά βήματα.

Το κομμάτι του ψηφιακού κράτους, το οποίο έχει ξεκινήσει με εντατικούς ρυθμούς τα προηγούμενα χρόνια και μπαίνει τώρα και στον τομέα της υγείας, θα λύσει πολλά προβλήματα. Θα πρέπει όμως να αρχίσει να υλοποιείται. Υπάρχουν λύσεις για όλο το φάσμα των εταιρειών στον τομέα της υγείας. Πλέον εμείς εστιάζουμε και στην επεξεργασία των δεδομένων, να δίνουν λύσεις με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Ή να καλυτερεύουν την εκπαίδευση και τις θεραπείες των ασθενών. Αυτό είναι κάτι στο οποίο θα πρέπει να εστιάσει ο τομέας υγείας. Η καταγραφή των δεδομένων είναι θησαυρός, είναι το μέλλον, μπορεί να δώσει κατευθύνσεις ακόμα και για θεραπείες στους ασθενείς, που τώρα δεν έχει τη δυνατότητα. Άλλος τομέας που θα αναπτυχθεί είναι τα ρομποτικά.

Έχετε εντάξει την τεχνητή νοημοσύνη στις λύσεις σας; Μοιραστείτε μαζί μας κάποια νέα σχετικά με αυτό τον τομέα που πολλοί θεωρούν ότι έχει να δώσει πολλά στον τομέα της υγείας.

Εμείς έχουμε, ήδη εντάξει την τεχνητή νοημοσύνη στις θεραπείας μας και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Έχουμε πλέον μια θεραπεία που τρέχουμε και επίκειται συμφωνία για να την εφαρμόσει μεγάλο ιδιωτικό θεραπευτήριο. Λέγεται GI genius, είναι μια εφαρμογή ΑΙ για τις κολονοσκοπήσεις. Στην ουσία μειώνει τον κίνδυνο να χαθεί κάτι από το μάτι του γιατρού, κάποιος μικρός πολύποδας. Επίσης, μέσα στους επόμενους μήνες θα φέρουμε στην ελληνική αγορά υγείας το καινούργιο ρομπότ, το Hugo. Ελπίζουμε να πάρουμε άμεσα κάποιες εγκρίσεις για να το φέρουμε. Το συγκεκριμένο έχει ενδείξεις για ουρολογικά, γυναικολογικά περιστατικά. Κλείσαμε επίσης, πρόσφατα, μια συμφωνία με το θεραπευτήριο Υγεία για το Mazor, το οποίο θα βοηθήσει πολύ στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Υπάρχει γενικά κινητικότητα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.