Το δεύτερο newsletter της έδρας Jean Monnet (Ιαν.-Μαρ. 2019)

Έδρα Jean Monnet στην Ευρωπαϊκή Φορολογική Πολιτική και Διοίκηση, ΑΠΘ, Όλα τα δικαιώματα κατοχυρωμένα, 2019

Ιανουάριος - Μάρτιος 2019

Περιεχόμενα

I. Πρόλογος της κατόχου της έδρας κα Κατερίνας Σαββαϊδου

II. Εξελίξεις στον τομέα της φορολογίας στην EE (ανά θεσμικό όργανο)
Α. Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Α. 1. Προτάσεις Οδηγιών και άλλες ενέργειες
Α.2. Αποφάσεις αναφορικά με την παραβίαση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων
Α.3. Διαδικασίες παραβάσεων και παραπομπές στο ΔΕΕ
Α.4. Το Κοινό Φόρουμ της EE για τον καθορισμό των τιμών μεταβίβασης (EU Joint Transfer-Pricing Forum)
Β. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Γ. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Δ. Νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Δ. 1. Στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων
Δ.2.Στον τομέα της άμεσης φορολογίας
Δ.3. Στον τομέα του ΦΠΑ
ΣΤ. Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο
Ζ. Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

III. Δράσεις του ΟΟΣΑ

IV. Ελληνικό Δίκαιο

V. Δράσεις της έδρας Jean Monnet
Α. Ομιλίες της κατόχου της έδρας Κατερίνας Σαββαϊδου
Β. Ομιλίες της ερευνήτριας της έδρας Βασιλικής Αθανασάκη
Γ. Ομιλίες προσκεκλημένων της έδρας Jean Monnet
Δ. Βράβευση Κατόχου της Έδρας κας. Αικατερίνης Σαββαΐδου
Γ.1. Ομιλία της Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας κας Μαίρης Ειρήνης Σαρπ στην Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου θεσσαλονίκης στις 24 Ιανουαρίου 2019 με θέμα «Η νομολογία του ΣτΕ για το ζήτημα της παραγραφής των αξιώσεων του Δημοσίου».
Γ.2. Ομιλία του Προέδρου του Τμήματος I του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και Αντιπροέδρου του Ελληνικού Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Νικολάου Μηλιώνη στην Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου θεσσαλονίκης στις 19 Μαρτίου 2019 με θέμα «Ο έλεγχος των ομότιμων στα Ελεγκτικά Συνέδρια (peer review)».
Δ. Δημοσίευση φορολογικών νέων (tax flash)
Ε. Δημοσίευση άρθρων
ΣΤ. Διοργάνωση ημερίδων

VI. Αρθρογραφία
Α. Μελέτες, άρθρα και σχόλια αποφάσεων
Α.1. Η επίδραση του «ηπίου» Διεθνούς Φορολογικού Δικαίου στην ερμηνεία του ΚΦΕ, άρθρο του Σπύρου Δημητρίου.
Α.2. Σχόλιο στην από 06.11.2018 απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης - συνεκδικασθείσες υποθέσεις, Scuola Elementare Maria Montessori Sri & P. Ferraci (C- 622/16P- C-624/16P), του Δημητρίου Γ. Γιαλούρη.
Β. Η στήλη των νέων επιστημόνων του φορολογικού δικαίου
Β.1. Η επίκληση της γενικής αρχής κατά των καταχρηστικών πρακτικών και η έννοια του "δικαιούχου" στην Οδηγία 2003/49: Η απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση Ν Luxembourg 1 (C- 115/16, C-118/16, C-119/16 και C-229/16), της κας Αγγελικής Σιδηροκαστρίτη
Β.2. Επισκόπηση και σχολιασμός της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας 355/2019 - Μείωση της φορολογικής βάσης ΦΠΑ συνεπεία της ολικής ή μερικής μη πληρωμής του τιμήματος από τον αγοραστή και αίτημα έντοκης επιστροφής του καταβληθέντος ποσού ΦΠΑ, εφόσον η απαίτηση καταβολής του τιμήματος της συναλλαγής κατέστη ανεπίδεκτη είσπραξης, λόγω θέσης του αγοραστή σε ειδική εκκαθάριση, της κας Δήμητρας Κούνη

VII. Επισκόπηση αρθρογραφίας σε επιστημονικά περιοδικά

I. Πρόλογος της κατόχου της έδρας κα Κατερίνας Σαββαϊδου

Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι,

Το πρώτο τρίμηνο του 2019 υπήρξε μια πραγματικά έντονη περίοδος σε επίπεδο εξελίξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα του φορολογικού δικαίου. Μεταξύ των πολύ σημαντικών εξελίξεων πρέπει να τονίσουμε την θέση σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2019 της οδηγίας κατά της φοροαποφυγής ("ATAD"), με την οποία προβλέφθηκαν νέοι κανόνες της ΕΕ για την εξάλειψη των συνηθέστερων πρακτικών εταιρικής φοροαποφυγής.

Στην προσπάθεια αυτή για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής συνέβαλλε και η επικαιροποίηση του ενωσιακού καταλόγου των μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας. Ο κατάλογος, ο οποίος σχεδιάστηκε από την Επιτροπή και εγκρίθηκε πρώτη φορά από τα κράτη μέλη τον Δεκέμβριο του 2017, αποτελεί ένα κοινό εργαλείο για την αντιμετώπιση των κινδύνων που ενέχουν οι καταχρηστικές φορολογικές πρακτικές και ο αθέμιτος φορολογικός ανταγωνισμός σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα, δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή και ο νέος κατάλογος «τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου» αναφορικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Βεβαίως, δεν πρέπει να παραλείψουμε να σημειώσουμε την συνέχιση της διεξοδικής έρευνας της Επιτροπής αναφορικά με την συμβατότητα διάφορων φορολογικών αποφάσεων τύπου "tax rulings" με τους ενωσιακούς κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, η οποία ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2013 και αφορούσε μεμονωμένες φορολογικές αποφάσεις των κρατών - μελών και επεκτάθηκε τον Δεκέμβριο του 2014 σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή ξεκίνησε εντός του 2019 έρευνα αναφορικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου "tax rulings" που χορήγησε η Ολλανδία σε δύο εταιρείες του ομίλου Nike και το Λουξεμβούργο στην εταιρεία Huhtamaki. Προς την ίδια κατεύθυνση της αντιμετώπισης της φοροαποφυγής και των καταχρηστικών πρακτικών είναι και η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ιδιαιτέρως σημαντική ήταν η απόφαση-ορόσημο που εκδόθηκε από το Δικαστήριο αναφορικά με την ερμηνεία της Οδηγίας μητρικών - θυγατρικών και της Οδηγίας τόκων και δικαιωμάτων και ειδικότερα του δικαιώματος των κρατών μελών να αρνούνται την χορήγηση φορολογικών πλεονεκτημάτων σε περίπτωση καταχρηστικών πρακτικών, ενώ διευκρινίσθηκε και η έννοια του πραγματικού δικαιούχου.

Σε θεσμικό επίπεδο, πολύ σημαντική είναι η συζήτηση που έχει ξεκινήσει αναφορικά με την κατάργηση της ομοφωνίας και την μετάβαση στην ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία στον τομέα της φορολογίας, προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη η σχετική νομοθεσία σε επίπεδο ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε υπόψη των ευρωπαίων πολιτών σχετικό χάρτη πορείας ("roadmap"), προκειμένου να μάθει τη γνώμη τους. Τέλος, με στόχο την ετοιμότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ σε περίπτωση αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ χωρίς συμφωνία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε εκστρατεία ενημέρωσης αναφορικά με το Brexit με έμφαση στον τομέα των τελωνείων.

Παράλληλα σημαντική στα ευρωπαϊκά δρώμενα είναι και η συμβολή του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο μέσω των εκθέσεων του συμβάλλει στην αντιμετώπιση σημαντικών ζητημάτων, όπως για παράδειγμα την καταπολέμηση της απάτης κατά την εκτέλεση των δαπανών τηςΕΕ.

Όπως και το πρώτο τεύχος που δημοσιεύθηκε το 2018, το παρόν έντυπο περιλαμβάνει και τις δραστηριότητες της έδρας Jean Monnet. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζονται οι ομιλίες της κατόχου της έδρας και της ερευνήτριας της έδρας σε διάφορες επιστημονικές εκδηλώσεις, η συμμετοχή σε συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια, καθώς και αρθρογραφία σχετική με ζητήματα ενωσιακού φορολογικού δικαίου.
Τέλος, το έντυπο περιλαμβάνει αρθρογραφία ειδικών στο φορολογικό δίκαιο, οι οποίοι διαθέτουν σημαντική εμπειρία στον τομέα αυτό, και οι οποίοι μπορούν με τις γνώσεις τους να συμβάλλουν στους στόχους της έδρας Jean Monnet, αλλά και την στήλη των νέων επιστημόνων του φορολογικού δικαίου, στην οποία νέοι επιστήμονες, όπως ιδίως μεταπτυχιακοί και μεταδιδακτορικοί φοιτητές, αρθρογραφούν ή σχολιάζουν αποφάσεις φορολογικού ενδιαφέροντος.

Κατερίνα Σαββαϊδου

Δείτε το 2ο newsletter ή κατεβάστε το από εδώ.

O browser δεν υποστηρίζει pdf viewer. Κατεβάστε την απόφαση από εδώ: Download PDF.