Αμειβόμενοι με «μπλοκάκι»: Βεβαίωση αμοιβών, Ε.Φ.Κ.Α. και Ε3

Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς
Πτυχιούχος Οικον. Παν/μίου Πειραιά
Λογιστής - φοροτεχνικός

Περιεχόμενα
1. Αμειβόμενος με «μπλοκάκι» από πλευράς φορολογίας εισοδήματος και Ε.Φ.Κ.Α.
1.1. Παρακράτηση φόρου και ασφαλιστικών εισφορών
1.2. Καθαρό εισόδημα που φορολογείται
1.3. Ετήσια βεβαίωση αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα
1.4. Καταχώριση εισφορών και εισοδήματος στο Ε3

1. Αμειβόμενος με «μπλοκάκι» από πλευράς φορολογίας εισοδήματος και Ε.Φ.Κ.Α.

Μετά την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 αναφορικά με ασφάλιση στον Ε.Φ.Κ.Α. όσων αμείβονται με «μπλοκάκι» δημιουργήθηκαν πολλές απορίες μερικές από τις οποίες παραμένουν ακόμη και σήμερα (σ.σ. οι σχετικές οδηγίες δόθηκαν με την Αρ. πρωτ.: Φ 80000/οικ. 5547/248/ 2017 Οδηγίες για την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 9 του αρ. 39 του ν. 4387/2016, την Αρ. πρωτ.: Φ 80000/οικ. 17002/739/ 2017 Συμπληρωματικές οδηγίες για την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 9 του αρ. 39 του ν. 4387/2016 και την Εγκύκλιο Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 17/2017 Ασφάλιση στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) προσώπων, που παρέχουν υπηρεσία με σύμβαση από την οποία προκύπτει υποχρέωση έκδοσης Δελτίου Παροχής Υπηρεσιών - Δ.Π.Υ.).

Θυμίζουμε στο σημείο αυτό ότι, αναφορικά με τις λεπτομέρειες για τον τρόπο φορολόγησης των αμειβόμενων με «μπλοκάκι», αλλά και τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ φορολογικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας, μπορείτε να ανατρέξετε σε παλαιότερο άρθρο του έγκριτου συναδέλφου και συνεργάτη του κόμβου μας κ. Γ. Χριστόπουλου με τίτλο Μίλα μου για τα «μπλοκάκια». Πως θέλεις φορολογικά ή ασφαλιστικά;

Στην παρούσα ανάλυση θα δούμε μέσω παραδειγμάτων και πινάκων τον πρακτικό χειρισμό της συμπλήρωσης της βεβαίωσης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα, της αναγραφής των ασφαλιστικών εισφορών και του καθαρού εισοδήματος στο έντυπο Ε3, καθώς και άλλα θέματα.

1.1. Παρακράτηση φόρου και ασφαλιστικών εισφορών

Έστω αμειβόμενος με «μπλοκάκι» (μηνιαία αμοιβή 1.000,00 πλέον Φ.Π.Α. 24%). Από πλευράς φορολογίας εισοδήματος πληρούσε το έτος 2017 τις προϋποθέσεις που ορίζονται ώστε να φορολογηθεί σύμφωνα με την περ. στ΄της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4172/2013. Από 1.1.2017 (σ.σ. για χάρη ευκολίας του παραδείγματος) ο εν λόγω φορολογούμενος εντάχθηκε στις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 (σ.σ. μέχρι 31.12.2016 ήταν ασφαλισμένος στον Ο.Α.Ε.Ε.1), οπότε ο εργοδότης του υπέβαλε την Α.Π.Δ. μηνιαίως στην οποία αναγραφόταν και ο ανωτέρω ασφαλισμένος/αμειβόμενος με μπλοκάκι.

■ Βάσει του Τ.Π.Υ. που εξέδιδε κάθε μήνα έγιναν οι ακόλουθοι υπολογισμοί:

IΚαθαρό ποσό Τ.Π.Υ.1.000,00IIΦ.Π.Α. 24% [ I X 24% ]240,00IIIΠαρακράτηση φ.ε. 20% [ I X 20% ]200,00IVΕισφορές Ε.Φ.Κ.Α. (9,22%) [ Ι Χ 9,22% ]92,20VΤελικό πληρωτέο ποσό [ Ι + ΙΙ - ΙΙΙ - ΙV ]947,80

Σημείωση: Αναφορικά με την παρακράτηση του φόρου 20% θυμίζουμε ότι, στην ΠΟΛ.1120/25.4.2014 αναφέρονται τα ακόλουθα:
«1. Με τις διατάξεις της περ. δ' της παραγράφου 1 του άρθρου 64 του ΚΦΕ, όπως ισχύει, ορίζεται ο συντελεστής παρακράτησης φόρου στην περίπτωση πληρωμών αμοιβών για τεχνικά έργα, αμοιβές διοίκησης, αμοιβές για συμβουλευτικές ή παρόμοιες υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, ο συντελεστής παρακράτησης φόρου για αμοιβές διοίκησης, αμοιβές για συμβουλευτικές ή παρόμοιες υπηρεσίες ανέρχεται σε είκοσι τοις εκατό (20%), ο οποίος επιβάλλεται στο ποσό που απομένει μετά την αφαίρεση του Φ.Π.Α.».

Οι αμειβόμενοι με «μπλοκάκι» αναφορικά με την παρακράτηση φόρου θεωρούνται (σ.σ. και είναι) επαγγελματίες, παρόλο που φορολογούνται ως μισθωτοί βάσει της περ. στ΄της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4172/2013.

■ Σε ετήσια βάση εκδόθηκαν δώδεκα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών. Ο ανωτέρω πίνακας θα διαμορφωθεί ως ακολούθως:

IΚαθαρό ποσό Τ.Π.Υ.12.000,00IIΦ.Π.Α. 24% [ I X 24% ]2.880,00IIIΠαρακράτηση φ.ε. 20% [ I X 20% ]2.400,00IVΕισφορές Ε.Φ.Κ.Α. (9,22%) [ Ι Χ 9,22% ]1.106,40VΤελικό πληρωτέο ποσό [ Ι + ΙΙ - ΙΙΙ - ΙV ]11.373,60

Σημείωση: Στους ανωτέρω πίνακες εμφανίζονται μόνο οι κρατήσεις του ασφαλισμένου. Ευνόητο είναι ότι στον Ε.Φ.Κ.Α. —μέσω της Α.Π.Δ. —κατεβλήθησαν και οι αντίστοιχες κρατήσεις που βάρυναν τον εργοδότη. Επίσης, στο συγκεκριμένο παράδειγμα δεν υπάρχουν κρατήσεις για επικουρικό και εφάπαξ2.

1.2. Καθαρό εισόδημα που φορολογείται

Το ακαθάριστο εισόδημα του εν λόγω φορολογούμενου ανέρχεται στο ποσό των 12.000,00. Από το ποσό αυτό —όπως είναι γνωστό βάσει της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας— μπορεί να εκπέσει μόνο το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών (σ.σ. δεν μπορεί δηλαδή να εκπέσει καμία άλλη δαπάνη). Τις ασφαλιστικές εισφορές όμως εν προκειμένω τις επιβαρύνονται κατ΄ αναλογία ο εργοδότης με τον εργαζόμενο (αμειβόμενο με «μπλοκάκι»). Συγκεκριμένα, ο ανωτέρω φορολογούμενος μπορεί να αφαιρέσει από το ακαθάριστο φορολογητέο εισόδημά του μόνο τις ασφαλιστικές εισφορές που του παρακράτησε ο εργοδότης του, ήτοι το ποσό των 1.106,40 (σ.σ. δείτε τον παραπάνω πίνακα που απεικονίζει τα ποσά σε ετήσια βάση). Συνεπώς το καθαρό φορολογητέο εισόδημά του για το έτος 2017 είναι 10.893,60 (12.000,00 - 1.106,40).

1.3. Ετήσια βεβαίωση αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα

Ο εργοδότης θα υποβάλει το αρχείο των βεβαιώσεων αποδοχών και θα συμπεριλάβει και τον ανωτέρω φορολογούμενο. Η βεβαίωση θα έχει ως εξής:

Σημείωση: Στη χειρόγραφη βεβαίωση που υποχρεούται να δώσει ο εργοδότης στον αμειβόμενο με «μπλοκάκι» θα μπορούσε για λόγους διευκόλυνσης του τελευταίου να αναφέρει με τη μορφή σημειώσεως το εξής «Το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που παρακρατήθηκε βάσει των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 από τον εργαζόμενο και αποδόθηκε στον Ε.Φ.Κ.Α. κατά την περίοδο από 1.1.2017 έως 31.12.2017, ανήλθε στα 1.106,40 ευρώ». Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχει ένα επιπλέον αποδεικτικό στοιχείο για τον αμειβόμενο με «μπλοκάκι» ώστε να είναι κατοχυρωμένος αναφορικά με την έκπτωση της δαπάνης (σ.σ. βέβαια οι εν λόγω κρατήσεις αναφέρονταν και στα εκδοθέντα τιμολόγια, αλλά θεωρούμε ότι είναι ένα επιπλέον στοιχείο).

1.4. Καταχώριση εισφορών και εισοδήματος στο Ε3

Εν αναμονή των οδηγιών συμπλήρωσης του εντύπου Ε3 (σ.σ. μέχρι σήμερα έχει κοινοποιηθεί μόνο η εγκύκλιος ΠΟΛ. 1044/2018 Τύπος και περιεχόμενο της «ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ» -Έντυπο Ε3), μπορούμε να πάρουμε μια πρώτη γεύση σχετικά με τη καταχώριση των ασφαλιστικών εισφορών στο εν λόγω έντυπο (δείτε την κάτωθι εικόνα). Τονίζουμε ότι πρέπει να περιμένουμε οπωσδήποτε και τις οδηγίες συμπλήρωσης του εντύπου.

Το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του αμειβόμενου με «μπλοκάκι» θα καταχωρηθεί στον κάτωθι πίνακα

Να σημειώσουμε επίσης ότι πρέπει να συμπληρωθεί και η σχετική ένδειξη (κωδ. 007) στην πρώτη σελίδα του εντύπου Ε3 (δείτε την παρακάτω εικόνα)

Σημείωση: Αναφορικά με την έκπτωση των ασφαλιστικών από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης που απασχολεί τον αμειβόμενο με «μπλοκάκι», ισχύουν οι γνωστές διατάξεις του ν. 4172/2013. Για τις μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μπορείτε να ανατρέξετε στην ΠΟΛ. 1113/2015, όπου γίνεται και σχετική ανάλυση.

__________________

[1] Συνεπώς δεν ενέπιπτε στις περιπτώσεις ασφάλισης με επικουρικό ταμείο.

[2] Πίνακας κρατήσεων για μπλοκάκια (σ.σ. δείτε τα Π.Κ. στην εγκύκλιο Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 17/2017 Ασφάλιση στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) προσώπων, που παρέχουν υπηρεσία με σύμβαση από την οποία προκύπτει υποχρέωση έκδοσης Δελτίου Παροχής Υπηρεσιών - Δ.Π.Υ.).

Ε.Φ.Κ.Α.

ΑΣΦ

ΕΡΓ

ΣΥΝ

Σύνταξη

6.67

13.33

20

Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

2.55

4.55

7.10

Σύνολο για απασχολούμενους χωρίς επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ

9.22

17.88

27.10

ΕΤΕΑΕΠ (πρώην ΕΤΕΑ)

3.50

3.50

7

Σύνολο για ασφαλισμένους με επικουρικό

12.72

21.38

34.10

Εφάπαξ

4.00

0.00

4

Σύνολο για απασχολούμενους με επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ

16.72

21.38

38.10