Σκοπιανό: Η διαπραγμάτευση ως εργαλείο πολιτικής διαχείρισης

Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης

Αυτή τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές, κανείς, πλην ίσως των πολύ στενών συνεργατών του Αλέξη Τσίπρα και του Ζόραν Ζάεφ, δεν γνωρίζει αν η συζήτηση για το Σκοπιανό τελικά θα καταλήξει σε ναυάγιο ή αν μπορεί να υπάρξει κάποια συμφωνία.

Η ελληνική πλευρά έκανε από την αρχή μια σωστή διαπίστωση και ένα λάθος συνάμα. Καταλάβαινε καλά το δύσκολο πολιτικό περιβάλλον, με το οποίο έπρεπε να αναμετρηθεί

ο Ζάεφ, κι όμως, παρασκηνιακά αλλά και δημοσίως εκφραζόταν η εκτίμηση ότι, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός θα βρει τη λύση, γιατί το θέλουν και οι ξένοι, κυρίως οι Γερμανοί και οι Αμερικανοί.

Αυτό είναι μια καφενειακή ανάλυση, όχι βασισμένη σε πραγματικά δεδομένα. Ο Ζάεφ είναι πολιτικά ανίσχυρος, έχει οριακή πλειοψηφία στη Βουλή, ενώ και η κατάσταση στην κοινωνία της γειτονικής χώρας δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Για να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας, ακόμα και νεότερες γενιές Σκοπιανών, οι οποίοι επιδιώκουν και επικροτούν την ένταξη στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, έχουν γαλουχηθεί με τον μύθο της μακεδονικής ταυτότητας. Αυτό δεν είναι εύκολο να αλλάξει και, αναμενόμενα, το εκμεταλλεύεται η αντιπολίτευση, σε μια προσπάθεια να προκαλέσει την πτώση της κυβέρνησης Ζάεφ.

Το πρόβλημα, σωστά, το έχει η κυβέρνηση Ζάεφ, η οποία κρατάει και το μαχαίρι και το καρπούζι της όποιας λύσης. Υπάρχει, όμως, και μια ουρά στην όλη υπόθεση: τι θα γίνει, αν ο Ζάεφ ζητήσει χρόνο, για παράδειγμα, ως το τέλος του έτους; Έχει η κυβέρνηση την πολυτέλεια να δώσει αυτόν τον χρόνο που ίσως είναι αναγκαίος για τον Ζάεφ, ώστε να ανατρέψει τις ισορροπίες στο εσωτερικό της χώρας του;

Η αλήθεια είναι ότι για την Αθήνα το momentum της λύσης είναι σήμερα. Τώρα, δηλαδή, εντός των επόμενων εβδομάδων. Μετά δεν θα έχει καμία σημασία. Ο Τσίπρας έχει επενδύσει πολιτικά στην επίλυση του Σκοπιανού, όχι τόσο γιατί του αποφέρει σημαντικά εκλογικά οφέλη, αλλά γιατί εμφανίζεται και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ως κάποιος που λύνει χρονίζουσες εκκρεμότητες. Μπορεί, όμως, να πάει στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο με το Σκοπιανό σε εκκρεμότητα; Μπορεί να ανέβει στη Θεσσαλονίκη, απ’ όπου ξεκίνησαν τα συλλαλητήρια, χωρίς να έχει κλείσει το ζήτημα, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο; Μου φαίνεται απίθανο.

Με άλλα λόγια, το πρόβλημα του Ζάεφ είναι και πρόβλημα του Τσίπρα. Πράγματι, το να μην λυθεί τώρα ή σε έξι μήνες το Σκοπιανό απαλλάσσει τον ΣΥΡΙΖΑ από το πρόβλημα να σκεφτεί άμεσα τι πρόκειται να κάνει με τους ΑΝΕΛ και πώς θα χειριστεί μια δύσκολη κατάσταση, δύο κυβερνητικοί εταίροι να ψηφίζουν διαμετρικά αντίθετα σε ένα μείζον εθνικό θέμα και να μένουν μαζί. Την ίδια ώρα, όμως, θα έχει αποτύχει να διεμβολίσει την Κεντροαριστερά, να δημιουργήσει πρόβλημα στα δεξιά της ΝΔ και, κυρίως, για άλλη μια φορά, η κυβέρνηση θα εμφανίζεται σαν να πέφτει θύμα των υπερβολικών προσδοκιών που έχει καλλιεργήσει.

Με αυτά τα δεδομένα, καλό θα είναι στο συρτάρι του πρωθυπουργού να υπάρχει και ένα σενάριο για τη διαχείριση του blame game της επόμενης μέρας, σε περίπτωση μη συμφωνίας. Γιατί, μπορεί η συγκεκριμένη υπόθεση να ξεκίνησε με μεγάλες προσδοκίες, αλλά μπορεί να καταλήξει με ένα μεγάλο στραπάτσο.