Το μέλλον βρίσκεται στους καλλιτέχνες που «ταΐζουν» το μουσικό μας τοπίο με συναίσθημα και ενέργεια

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ siotas-fotis-630.jpg Κυριακή βράδυ, μία ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον πολυπράγμονα μουσικό Φώτη Σιώτα και μία... είδηση 10.11.2018, 12:33 | Ετικέτες: μουσικοί, συγκροτήματα, κλασική μουσική, έντεχνο τραγούδι Συντάκτης: Δώρα Σελλά

Με τον Φώτη Σιώτα συναντηθήκαμε μια Κυριακή βράδυ. Εκείνος ήρθε μετά την παράσταση του έργου «Ξύπνα Βασίλη» του Δημήτρη Ψαθά, που παρουσιάζεται στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη, για την οποία έχει γράψει τη μουσική και εγώ σχολώντας από την εφημερίδα. Όπως καταλαβαίνετε, ήμασταν και οι δύο πολύ κουρασμένοι... Δυόμισι ώρες μετά τη συνάντησή μας η κούρασή μου είχε εξαφανιστεί -θέλω να πιστεύω και του Φώτη- λόγω της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας συζήτησης που είχαμε, η οποία στο τέλος έβγαλε και είδηση.

Ας αρχίσουμε με μια συχνή και συνηθισμένη ερώτηση, την οποία όμως θεωρώ ουσιώδη. Πότε κατάλαβες ότι αυτό που θέλεις στη ζωή σου είναι ν' ασχοληθείς με τη μουσική;

Το συνειδητοποίησα στο Λύκειο. Με τη μουσική ασχολήθηκα από μικρός. Στα 6 μου μπήκα στην παιδική χορωδία της Αγίας Τριάδος Θεσσαλονίκης. Ήταν μια πολύ καλή χορωδία, με μαέστρο τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου (όχι φυσικά τον γνωστό) ο οποίος έχει επιτελέσει μεγάλο έργο. Σίγουρα δεν είναι τυχαίο ότι από αυτήν βγήκαν πολλοί μουσικοί. Εκεί έμαθα μουσική. Στα 11 πήγα στο Κρατικό Ωδείο και ξεκίνησα να μαθαίνω βιολί και γύρω στα 15-16 άρχισα να ανακαλύπτω τη μουσική και ως ακροατής, ακούγοντας ως επί το πλείστον ξένη μουσική, κυρίως ροκ. Στο σχολείο λοιπόν συμμετείχα σε μια μπάντα, τους Συλλέκτες, στην οποία έπαιζα μπάσο και κάπως έτσι ξεκίνησαν τα πράγματα.

Εσύ και το βιολί σου: μια πολύ όμορφη εικόνα, σχεδόν κινηματογραφική. Μου δίνετε την αίσθηση ενός αχώριστου δίδυμου. Γιατί επέλεξες το συγκεκριμένο όργανο;

Στο Ωδείο πήγα για να μάθω πιάνο ή ακορντεόν. Την πρώτη μέρα όμως που βρέθηκα εκεί, περνάω έξω από μια τάξη στην οποία διδάσκονταν βιολί και κοντοστάθηκα γιατί μου άρεσε πολύ αυτό που άκουγα. Με κέρδισε ο ήχος του.

Πώς ξεκίνησες επαγγελματικά και ποιες ήταν οι σημαντικότερες στιγμές στη μέχρι τώρα καλλιτεχνική διαδρομή σου;

Στη Θεσσαλονίκη τέλη του '80 αρχές του '90 γίνονταν πάρα πολλά πράγματα στον χώρο της μουσικής. Εγώ τότε, τελειώνοντας το Λύκειο, έπαιζα ερασιτεχνικά. Το 1992 γνωρίζω τη Μαρία Θωίδου, η οποία έκανε τον πρώτο της δίσκο, «Της αγάπης το μετάξι» λεγόταν, και στην ηχογράφησή του έπαιξα βιολί.Το 1994 μπαίνει στη ζωή μου ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, όταν με συστήνουν σε αυτόν για να παίξω βιολί στη μουσική παράσταση που παρουσίαζαν τότε με τη Μελίνα Κανά. Την ίδια εποχή παίζω με την μπάντα του Μανώλη Φάμελλου, τους Ποδηλάτες, η οποία ουσιαστικά ήταν η πρώτη μου μπάντα. Τότε ανοίγει και ο «Μύλος», όπου παίζαμε 4-5 φορές τον μήνα και βλέπαμε και εκπληκτικές συναυλίες.

Στην παράσταση των Θ. Παπακωνσταντίνου - Μ. Κανά έρχεται ως θεατής ο Σωκράτης Μάλαμας. Με ακούει και μου λέει ότι θέλει να παίξω στο σχήμα που έφτιαχνε για τις καλοκαιρινές συναυλίες του. Μέσα σε ένα πολύ μικρό χρονικο διάστημα λοιπόν γνωρίζω τους Θ. Παπακωνσταντίνου - Σ. Μάλαμα και τη μουσική τους καλύτερα. Όταν τελειώνω τη στρατιωτική μου θητεία, κάνω μια μπάντα, τους Ευοί Ευάν, με την οποία βγάζουμε δύο δίσκους και δουλεύω στην «Όμορφη νύχτα», ένα πολύ γνωστό μαγαζί στη Θεσσαλονίκη, όπου συναντιέμαι και με τον «κόσμο» των ρεμπέτικων.

Γνωρίζω τον Μπάμπη Παπαδόπουλο μέσα από κοινούς φίλους. Με τον Μπάμπη γίνεται ίσως το πιο σημαντικό πράγμα στην καλλιτεχνική πορεία μου, καθώς μαζεύει κάποιους μουσικούς και φτιάχνει τους Λαϊκεδέλικα. Μετά το άλμπουμ του Θ. Παπακωνσταντίνου, «Αγρύπνια» (2002), ξεκινάνε οι συναυλίες του σχήματος οι οποίες γνωρίζουν πολύ μεγάλη επιτυχία.

Κατεβαίνω στην Αθήνα το 2004 για μια συνεργασία με την ομάδα χορού sinequanon. Μέσα σε τρία χρόνια γράφω μουσική για 5 παραγωγές της.

Την ίδια εποχή κάνουμε με τον Γιάννη Αγγελάκα τους Επισκέπτες και έτσι ολοκληρώνεται η συνεργασία μου με όλη τη μουσική παρέα της Θεσσαλονίκης.Μετά απ' αυτό έρχεται η ώρα για τις δικές μου μπάντες Το 2005 μαζί με τον Κώστα Παντέλη φτιάχνουμε τους Sancho 003 και το 2015 δημιουργούνται οι Σωτήρες με το ομότιτλο άλμπουμ να κυκλοφορεί το 2016.

Εχεις γράψει μουσική για αρκετά θεατρικά έργα. Ενδεικτικά αναφέρω: «Χάνελ», «Μεγάλοι Δρόμοι», «Το μάθημα», «Καταστρούπολη», «Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες» κ.ά. Πώς προέκυψε η ιδέα για τη μουσική στο «Ξύπνα Βασίλη», που παίζεται ζωντανά επί σκηνής από σένα στο βιολί και τον Δημήτρη Τσεκούρα στο κοντραμπάσο; Ηταν κοινή η προσέγγιση με τον σκηνοθέτη της παράστασης Άρη Μπινιάρη;

Ο Άρης έχει μυαλό μουσικού. Είχε ανακατευτεί και στις μουσικές των προηγουμένων παραστάσεών του. Συζητήσαμε πολύ για τη μουσική στο «Ξύπνα Βασίλη», παίξαμε μαζί, έλαβα τη γνώμη του υπ' όψιν μου, βρήκαμε κοινά πράγματα που μας αρέσουν. Η ιδιαιτερότητα που υπάρχει στη σκηνοθεσία -κινηματογράφηση που γίνεται σε ζωντανό χρόνο- καθιστά τη μουσική καθοριστικό παράγοντα, ώστε να δοθεί βάθος σε κάποιους διαλόγους που χρειάζονται «υπογράμμιση».

Υπάρχουν κάποια πράγματα σαν χορικά μέσα στο έργο, οπότε η μουσική βοηθάει στο να μεταφέρουμε την πληροφορία στο σήμερα και να την κάνουμε επίκαιρη, γιατί δεν κολλήσαμε τόσο στο δίπολο συντηρητικός-προοδευτικός, όσο στις παθογένειες που έχει μια σύγχρονη κοινωνία (ωχαδερφισμός, έλλειψη επικοινωνίας, ιδιοτέλεια, τα χρήματα που αλλάζουν τον άνθρωπο, ρατσισμός για τους φτωχούς) και διάφορα άλλα στερεότυπα που ισχύουν και σήμερα, ίσως περισσότερο.

Ένα στοιχείο που αξίζει να αναφερθεί είναι ότι ενώ η μουσική παράγεται από ένα βιολί και ένα μπάσο έχει στοιχεία industrial μουσικής.

Σωκράτης Μάλαμας, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Μπάμπης Παπαδόπουλος: τι σημαίνουν αυτοί οι τρεις άνθρωποι για σένα;

Υπάρχει αδελφική σχέση με όλους. Παίζω τόσα χρόνια μαζί τους, αλλά συνεχίζω να ανακαλύπτω πράγματα τα οποία με κάνουν να τους θαυμάζω και το απολαμβάνω τη μουσική μας συνεύρεση.

Ο Σωκράτης έχει μια απίστευτη ικανότητα να περνάει αυτό που θέλει στο κοινό. Είναι story teller, όπως λένε οι Αμερικανοί. Εχει φοβερή αμεσότητα και τον θεωρώ έναν από τους τελευταίους τροβαδόρους.

Ο Θανάσης είναι ο ποιητής. Έχει αλλάξει όλο τον χάρτη της τραγουδοποιίας κι αυτό το έκανε χωρίς σπουδαιοφάνεια. Ο στίχος του, αν και σύνθετος, έχει λαϊκότητα. Τόλμησε να κάνει δύσκολα πράγματα ανοίγοντας δρόμους.

Ο Μπάμπης για μένα είναι δάσκαλος. Εχω μάθει πάρα πολλά απ' αυτόν. Τον θεωρώ τον πιο σημαντικό μουσικό των τελευταίων 20 χρόνων στην Ελλάδα. Εχει όραμα.

Πώς βλέπεις τα πράγματα στην ελληνική μουσική σκηνή;

Ενα γενικό συμπέρασμα είναι ότι από τον δημιουργό γυρίσαμε ξανά στον τραγουδιστή. Έγινε ένας κύκλος: από τους τραγουδιστές (π.χ. Αλεξίου, Γαλάνη, Νταλάρας κ.ά.) πήγαμε στους δημιουργούς (π.χ. Παπάζογλου, Μαλαμας, Περίδης, Ιωαννίδης κ.ά. και οι τρεις μεγαλες μπάντες Ξύλινα, Σπαθιά, Τρύπες, Στέρεο Νόβα), των οποίων τα κοινά συναντιόντουσαν, και τώρα επιστρέψαμε πάλι στους τραγουδιστές (π.χ. Μποφίλιου, Χαρούλης κ.ά.).

Αυτή την εποχή λέμε ότι δεν βγαίνουν καινούργια σχήματα, γιατί δεν υπάρχει δισκογραφική παραγωγή. Μέχρι πριν από 10 χρόνια υπήρχε εταιρεία που έβγαζε 2-3 δίσκους τη μέρα. Υπάρχουν καλές μπάντες και μουσικοί, απλώς δεν είναι εύκολο να επικοινωνήσουν τη δουλειά τους μετά την καταστροφή των δισκογραφικών εταιρειών. Και υπάρχει και το θέμα με το ραδιόφωνο και τις playlists. Αρα πώς κάνεις γνωστή τη δουλειά σου; Εδώ έχει χαθεί το παιχνίδι. Ακόμα και αξιόλογοι ραδιοφωνικοί σταθμοί αλλιώς είχαν ξεκίνησαν κι αλλιώς κατέληξαν. Το καλό το βρίσκεις πια στα web radio και συχνά όχι από επαγγελματίες, αλλά από ανθρώπους που έχουν μεγάλο μεράκι για τη μουσική.

Παρ' όλα αυτά υπάρχουν συγκροτήματα που κάνουν φοβερές παραγωγές σε σχέση με τα χρόνια μας τη δεκαετία του '90. Ροκ μπάντες και ρεμπέτικες κομπανίες που παίζουν σε πολύ καλό επίπεδο.

Αυτή τη στιγμή είναι σαν να έχει γίνει μια καταστροφή και να μην έχει προκύψει ακόμα το καινούργιο που θα καλύψει το κενό. Αλλά σίγουρα αυτή η κατάσταση θα γεννήσει καινούργια πράγματα. Πρέπει και οι ακροατές να παιδευτούν [για να ανακαλύψουν το νέο] και να «εκπαιδευτούν» στο πώς θα το γνωστοποιήσουν και σε άλλους. Είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο. Οσο πάντως υπάρχουν μουσικοί που «ταΐζουν» το ελληνικό μουσικό τοπίο συναισθηματικά και με την ενέργειά τους, θα ανοίγει μια χαραμάδα ελπίδας.

Το καλό είναι ότι σε αυτό το ρημαγμένο πεδίο υπάρχει «οργασμός» σε σχήματα και live, ακόμα και μικρά μαγαζιά διοργανώνουν πολύ ενδιαφέρουσες μουσικές παραστάσεις, και πως και οι ιδιαίτερες μουσικές προτάσεις βρίσκουν το κοινό τους. Το μέλλον είναι σε όλα αυτά.

Αρχίσαμε τη συνέντευξη με μια συνηθισμένη ερώτηση και λέω να την κλείσουμε με μια κοινότοπη: Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;

Αυτή την εποχή ετοιμάζω ένα άλμπουμ με λαϊκά τραγούδια, σε στίχους του Θοδωρή Γκόνη. Τραγουδάει η Ιουλία Καραπατάκη, εγώ και ένα τραγούδι ερμηνεύει η Δήμητρα Γαλάνη. Τώρα το ηχογραφούμε και προβλέπεται να κυκλοφορήσει στις αρχές του νέου χρόνου. Ο τίτλος του είναι «Τα δεύτερα», γιατί -όπως λέει ο Γκόνης- κουράστηκαν τα πρώτα...

[related-articles]

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πάνος Μπίρμπας: Κάνω μουσική με ακτιβιστικό τρόπο «Οι σχέσεις στη σκηνή δεν βασίζονται σε κουτσούρεμα, αλλά στην ακεραιότητα της έκφρασης» Theodore: Δικαίωση είναι το χειροκρότημα και η αποδοχή του κόσμου