Βρικόλακας: Τι σημαίνει

Η λαϊκή δοξασία του νεκρού που βγαίνει από τον τάφο του για να τραφεί από το αίμα των ζωντανών, παραδόξως είναι σχεδόν παγκόσμια, τόσο που αρχίζεις και αναρωτιέσαι μήπως έχει κάποια ρεαλιστική βάση. Βαμπίρ, δράκουλας, αλλά και καταχανάς, στην Ελλάδα, ή βουρβόλακας, βορβόλακας, βουρβούλακας και βουρκόλακας, ο βρικόλακας, σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, έλκει την ετυμολογική του καταγωγή μάλλον από το σλάβικο “vrukolak” ή το βουλγάρικο “virkolak”, από το “velku”, που σημαίνει

Μια άλλη εκδοχή θέλει τον βρικόλακα να προέρχεται από το “βούρκος” και “λάκος”, από τους φωσφορισμούς που παρατηρούνται πάνω από βούρκους. Πάντως, το λεξικό Τεγόπουλου - Φυτράκη δίνει και την αρχαία λέξη “βρίκελος” ως πιθανή προέλευση του βρικόλακα, που σημαίνει “τραγικό προσωπείο», κάτι με το οποίο διαφωνεί ο κύριος Μπαμπινιώτης.

Όπως και να’ χει, ο βρυκόλακας, ή βρικόλακας, είναι ένας απέθαντος, με ευδιάκριτα σκυλόδοντα, ένα πλάσμα του Σατανά, που μισεί το ηλιακό φως και τον Σταυρό, και πεθαίνει μόνο όταν του καρφώσει κάποιος θαρραλέος ένα παλούκι στην καρδιά.

Στην ελληνική παράδοση, οι βρικόλακες μπορούν να πάρουν τη μορφή ζώου, σκύλου ας πούμε, αλλά δεν μπορούν να διασχίσουν νερό, ειδικά θαλασσινό. Δοξασίες άλλων εθνών υποστηρίζουν πως ο βρικόλακας δεν εισβάλλει ποτέ βιαίως σ’ ένα σπίτι – πάντοτε μπαίνει προσκεκλημένος από τον νοικοκύρη και υποψήφιο θύμα του. Εάν αυτό σας θυμίζει την Ελλάδα και τους δανειστές της, εγώ δεν θα διαφωνήσω μαζί σας.

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.