Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών: Τα τρανς δικαιώματα είναι ανθρώπινα δικαιώματα

Από το 1948 μέχρι και το 1990, η ομοφυλοφιλία ήταν καταχωρημένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στα ψυχικά νοσήματα. Όμως, στις 17 Μαΐου του 1990, η γενική συνέλευσή του, με ψήφισμά της τόνισε ότι "η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί ψυχική νόσο, διαταραχή, ή ανωμαλία".

Με αφορμή την 17η Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας και Τρανσφοβίας η Άννα Απέργη, Διευθύντρια / Υπεύθυνη Ενδυνάμωσης Τρανς και ΛΟΑΤΚΙ Προσώπων στο Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών

και εργαζόμενη στην PRAKSIS μιλά στο News 24/7 για τα προβλήματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, για το ρατσισμό που υφίστανται καθημερινά, για την ενδοοικογενειακή βία, αλλά και για τα προβλήματα διαβίωσης των εργαζομένων του σεξ εν μέσω της πανδημίας.

Η πόρτα του ΣΥΔ είναι ανοιχτή για κάθε άνθρωπο που στοχεύει σε μια ανοιχτή και ελεύθερη κοινωνία

"Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), είναι η μοναδική τρανς οργάνωση στην χώρα μας. Ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2010 και ως στόχο έχει την προάσπιση και διεκδίκηση των δικαιωμάτων των τρανς, φυλοδιαφορετικών, ίντερσεξ, αλλά και γενικότερα ΛΟΑΤΚΙ προσώπων, την καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων με βάση την ταυτότητα, την έκφραση και τα χαρακτηριστικά φύλου και του σεξουαλικού προσανατολισμού, την προώθηση της ίσης μεταχείρισης με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ενδυνάμωση και στήριξη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, καθώς και την ευαισθητοποίηση και αφύπνιση της ελληνικής κοινωνίας.

Είναι μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), μέλος της Πανευρωπαϊκής Οργάνωσης Transgender Europe, του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας και του Δικτύου Οργανώσεων SelectRespect.

Δραστηριοποιούμαστε κυρίως σε δύο άξονες. Στον πολιτικό τομέα, για τις διεκδικήσεις ίσων δικαιωμάτων και ελευθεριών μέσω αλλαγών και τροποποιήσεων στη νομοθεσία, και στην ενδυνάμωση, υποστήριξη και αλληλεγγύη των τρανς και γενικότερα των ΛΟΑΤΚΙ προσώπων, στον τομέα των καθημερινών τους προβλημάτων.

Πέραν αυτού, μέσα στα πλαίσια των εθελοντικών δράσεων και δραστηριοτήτων μας λειτουργούν ομάδες ενδυνάμωσης και υποστήριξης όπως: Ομάδα Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης όπου πραγματοποιούνται ατομικές συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης από εξειδικευμένους ειδικούς ψυχικής υγείας για τρανς παιδιά και έφηβους, για γονείς τρανς και ΛΟΑΤΚΙ παιδιών, για ΛΟΑΤΚΙ γονείς καθώς και για ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες. Επίσης, υπάρχει Ομάδα Ενδυνάμωσης ΛΟΑΤΚΙ Νέων, καθώς και Ομάδα Ενδυνάμωσης Γονέων.

Ακόμη, να αναφέρω τη Γραμματεία Νομικής Αναγνώρισης της Ταυτότητας Φύλου, όπου μέχρι στιγμής καταφέραμε με την υποστήριξη της «Αλληλεγγύη για Όλους» και την πολύ σημαντική βοήθεια δύο εξαίρετων δικηγόρων που θα μου επιτρέψεις να αναφέρω τα ονόματα τους, την Αθηνά Φαραζή και τη Μάγδα Σκούντζου οι οποίες εργάστηκαν σε αυτό το κομμάτι εθελοντικά, να στηρίξουμε και να πλαισιώσουμε οκτώ δικαστικές υποθέσεις τρανς ατόμων που βρίσκονταν σε οικονομική αδυναμία, για την διαδικασία αλλαγής των εγγράφων τους σύμφωνα με τον νόμο 4491/2017 της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου.

Τέλος, να αναφέρω ότι υπάρχει Ομάδα Ενδυνάμωσης Τρανς Εργαζόμενων στο Σεξ, όπου πέραν της δωρεάν διανομής προφυλακτικών, ενημερωτικών φυλλαδίων και οδηγών σεξουαλικής υγείας, στοχεύει στην πραγματική ενδυνάμωση των τρανς ατόμων που εργάζονται στο σεξ και στην άσκηση πίεσης προς την Πολιτεία προκειμένου να αλλάξει το ήδη υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο, που όχι μόνο είναι προβληματικό, αλλά λειτουργεί με έναν στιγματιστικό και τιμωρητικό τρόπο που προάγει τις διακρίσεις και τη βία εναντίον τους.

Στα 331 τα τρανς άτομα που δολοφονήθηκαν το 2019

Κάθε χρόνο, όπως πολύ καλά γνωρίζεις και εσύ, στις 20 Νοεμβρίου είναι η Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης, όπου κάνουμε ένα πολύ βαρύ απολογισμό, που δε «χωράει» μόνο σ’ αυτή την ημέρα, αφού κάθε μέρα που περνάει, τουλάχιστον ένας τρανς άνθρωπος δολοφονείται σε κάποια μεριά του πλανήτη, από εγκλήματα μίσους.

Την ημέρα αυτή λοιπόν, τιμούμε τους τρανς ανθρώπους που δολοφονήθηκαν, ή που δέχτηκαν και ακόμα δέχονται στο πετσί τους φυσική ή λεκτική βία, αποκλεισμούς και διακρίσεις, λόγω της μισαλλοδοξίας αλλά και του απερίφραστου ρατσιστικού μίσους. Δυστυχώς, κάθε χρόνο τα νούμερα αντί να μειώνονται, όλο και αυξάνονται...

Τη χρονιά που μας πέρασε θρηνήσαμε 331 τρανς ανθρώπους. Ο αριθμός αυτός βέβαια είναι απλά ενδεικτικός, μιας και αντικατοπτρίζει μόνο τον αριθμό των καταγεγραμμένων δολοφονιών. Το πραγματικό νούμερο είναι υπερπολλαπλάσιο, καθώς σε πολλές χώρες δεν υπάρχουν καταγραφές ή σε άλλες οι τρανς άνθρωποι δεν καταγράφονται ως τρανς.

Για την φετινή χρονιά μπορώ να σου αναφέρω ότι στο Παγκόσμιο Δίκτυο Καταγραφών Δολοφονιών Τρανς Ανθρώπων, από τις 1 Οκτωβρίου 2019 μέχρι και τις 2 Μαΐου 2020, έχουμε καταγράψει 198 περιστατικά δολοφονιών τρανς ανθρώπων, με πρώτη χώρα στη μαύρη λίστα τη Βραζιλία με 93 δολοφονίες.

Στην χώρα μας τώρα, θα ήθελα να σου πω ότι τα τελευταία δέκα χρόνια δεν έχουμε καταγράψει κάποια δολοφονία τρανς ανθρώπου. Είχαμε όμως τη δολοφονία ενός πολύ αγαπημένου προσώπου της κοινότητας μας, του Ζακ.

Όλες και όλοι θυμόμαστε το πώς παρουσιάστηκε η δολοφονία του, ενώ κάποιοι είχαν το θράσος να στήσουν μέχρι και «γκάλοπ» στιγματίζοντάς τον ακόμη και νεκρό. Όπως σου προανέφερα, μπορεί να μην έχουμε καταγεγραμμένες δολοφονίες, όμως λόγω του ότι το ΣΥΔ είναι και μέλος του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, έχουμε καταγράψει πολλά περιστατικά ρατσιστικής βίας κατά τρανς ανθρώπων.

Όταν η Πολιτεία θεσπίζει νόμους που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τότε η κοινωνία γίνεται πιο δημοκρατική

Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία είναι όπως ένα μωρό που κάνει τα πρώτα του βήματα και που χρειάζεται το χέρι ενός γονέα, ώστε να κρατιέται και να μην χάσει την ισορροπία του. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι οι κοινωνίες γενικότερα, από μόνες τους δεν αλλάζουν. Οι αλλαγές και τα βήματα προόδου που έχουν γίνει μέχρι και σήμερα, δεν έγιναν αναίμακτα. Οφείλονται σε αγώνες ανθρώπων που πάλεψαν και ακόμα παλεύουν για μία κοινωνία πιο ελεύθερη, πιο δημοκρατική.

Ακούμε πολύ συχνά τη φράση πως «η κοινωνία δεν είναι έτοιμη». Η κοινωνία ήταν και είναι έτοιμη, αρκεί κάποιος να την πάρει απ το χέρι και να την στηρίξει. Και ποιος είναι αυτός; Η ίδια η Πολιτεία. Όταν η Πολιτεία θεσπίζει νόμους που προστατεύουν τα ανθρώπινα και ατομικά δικαιώματα των πολιτών της, τότε η κοινωνία εκπαιδεύεται, ωριμάζει και είναι έτοιμη.

Άλλωστε αυτός είναι και ο ρόλος της, το να εκπαιδεύει μέσα από νομοθεσίες τους ίδιους τους πολίτες. Φέτος το ΣΥΔ έκλεισε δέκα χρόνια από την ίδρυση του ως σωματείο, που αναγνωρίστηκε δηλαδή από το Κράτος.

Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια κάναμε πολύ σκληρή δουλειά προκειμένου να θέσουμε τα θέματα της ατζέντας μας, ως θέματα που αφορούν κάθε κοινωνία που θέλει να ονομάζεται δημοκρατική. Σε αυτό τον αγώνα, στάθηκαν στο πλευρό μας αρκετοί σύμμαχοι, προκειμένου να αγωνιστούν μαζί μας για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας.

Τα τρανς δικαιώματα άλλωστε είναι ανθρώπινα δικαιώματα και δεν αφορούν μόνο τους ανθρώπους που ανήκουν σε αυτή την κοινότητα, αλλά και κάθε άνθρωπο που πιστεύει στην δημοκρατία και στην ισονομία. Πιστεύω πως αν γυρίσουμε τον χρόνο πίσω και κοιτάξουμε από που ξεκινήσαμε πριν δέκα χρόνια και που έχουμε φτάσει σήμερα, έχουμε κάνει με το ΣΥΔ πολλά και σημαντικά βήματα.

Γίνονται κάποια βήματα προόδου, αλλά με καθυστέρηση και ελλείψεις

Παρόλο που έχουν γίνει κάποια βήματα, θα σου πω ότι σε επίπεδο νομοθεσιών η χώρα μας βρίσκεται ακόμη πολύ μακριά από τα Ευρωπαϊκά στανταρτς σε ότι αφορά τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ προσώπων. Παρόλο που ψηφίστηκε ο νόμος της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου, η μεταβολή των στοιχείων των εγγράφων γίνεται μέσω της δικαστικής οδού, η οποία απέχει των ευρωπαϊκών προτύπων που πρέπει να είναι σύμφωνα με τον αυτοπροσδιορισμό του προσώπου.

Είναι μία διαδικασία ιδιαίτερα χρονοβόρα και με υψηλό κόστος, συνεπώς δεν είναι προσβάσιμη σε όλα τα τρανς πρόσωπα. Επίσης, εξαιρούνται από τον νόμο τα έγγαμα τρανς πρόσωπα, δεν μεταβάλλεται η ληξιαρχική πράξη γέννησης πιθανού τέκνου, ενώ υπάρχει και ηλικιακό όριο. Επίσης στις ηλικίες 15 έως 17 η διαδικασία είναι ψυχιατρικοποιημένη.

Τέλος, δεν συμπεριλαμβάνει τα μη-δυαδικά (non-binary) αλλά και τα ίντερσεξ πρόσωπα, καθώς επίσης και τους τρανς πρόσφυγες. Επίσης, στη νομοθέτηση της επέκτασης της αναδοχής ανεξαρτήτως του φύλου των μερών που έχουν τελέσει σύμφωνο συμβίωσης, δεν επεκτάθηκαν τα δικαιώματα από κοινού επιμέλειας υπαρχόντων τέκνων, δεν επεκτάθηκε το δικαίωμα στην παιδοθεσία, καθώς και το δικαίωμα στο γάμο.

Η νομοθεσία απαγόρευσης των διακρίσεων καλύπτει μόνο τον χώρο της εργασίας, ενώ δεν συμπεριλαμβάνει την παροχή υπηρεσιών και αγαθών, την υγεία, την εκπαίδευση και τη στέγαση, ενώ η νομοθεσία για την προστασία από τη ρητορική μίσους λόγω του περιοριστικού της πλαισίου, παραμένει να είναι ελλιπής.

Η Ελλάδα απέχει κατά πολύ από τις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης ως προς τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα

Σχετικά με την πρόοδο της Ελλάδας στα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα θα αναφέρω κάποια στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ILGA- Europe (International Lesbian & Gay Association) μέσα από την Ετήσια Έκθεσή της και τον χάρτη κατάταξης με σχετικά στοιχεία για την πρόοδο των χωρών σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα στην Ευρώπη.

Αν κοιτάξουμε στον χάρτη, θα δούμε ότι η χώρα μας ανάμεσα στις 49 χώρες κατέχει την 18η θέση με ποσοστό 47,9%, ενώ στην κορυφή της κατάταξης βρίσκεται η Μάλτα με 89,10% και ακολουθούν το Βέλγιο με 73,24%, το Λουξεμβούργο με 72,95%, η Δανία με 67,86% και η Νορβηγία με 67,77%.

Αν λοιπόν θέλουμε να συγκρίνουμε την χώρα μας με Σκανδιναβικές χώρες που με ρώτησες, όπως την Νορβηγία ή την Σουηδία, ναι είμαστε πολύ πίσω και έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας. Το θέμα όμως δεν είναι οι Σκανδιναβικές χώρες, που ούτως ή άλλως εδώ και χρόνια έχουν κάνει πολλά βήματα. Η Ελλάδα απέχει κατά πολύ και από άλλες χώρες, πχ. της κεντρικής Ευρώπης, αλλά και από άλλες, όπως πχ την Ισπανία που εδώ και χρόνια έχουν νομοθετήσει την επέκταση του γάμου για όλους.

Έλλειψη δικαιωμάτων και αγώνας για επιβίωση στην εποχή του COVID-19

Όπως πολύ καλά γνωρίζεις και εσύ τα ΛΟΑΤΚΙ και ιδιαίτερα τα τρανς πρόσωπα στην χώρα μας αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα στερεοτύπων, προκαταλήψεων, παρενοχλήσεων, διακρίσεων και βίας, καθώς και περιορισμένη πρόσβαση στην εργασία, στην κοινωνική πρόνοια, στην ασφάλιση, στην υγειονομική περίθαλψη και στην εκπαίδευση, εκτός από την ευρεία ρητορική μίσους και τη βία που αντιμετωπίζουν τόσο στην ιδιωτική και όσο και στη δημόσια σφαίρα.

Ανήκοντας στην πιο ευάλωτη ομάδα ανθρώπων, οι τρανς άνθρωποι και ιδιαίτερα οι τρανς γυναίκες που εργάζονται στο σεξ, οι τρανς άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, οι τρανς και γενικότερα οι ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες, καθώς και τα τρανς πρόσωπα που ζουν με HIV, είναι ακόμη πιο ευάλωτα απέναντι στην πανδημία του COVID-19.

Τα τρανς άτομα μεγαλύτερης ηλικίας δε δικαιούνται σύνταξη λόγω των αποκλεισμών τους με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να καλύψουν καθημερινές βασικές ανάγκες διαβίωσης. Συνήθως ζουν μακριά από συγγενικά τους πρόσωπα, βιώνοντας έτσι μία συνεχής απομόνωση- απόκλιση που οδηγεί στην κατάθλιψη.

Η σχέση γενικότερα που έχουν με το σύστημα υγείας είναι τελείως αρνητική. Τους βγαίνει άρνηση στο να επισκεφτούν κάποιο γιατρό, ένα νοσηλευτικό ίδρυμα κλπ, με τον φόβο ότι θα κακοποιηθούν, θα χλευαστούν ή δεν θα έχουν ίση μεταχείριση όπως οι άλλοι συνάνθρωποι τους.

Οι ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες, παρότι οι περισσότεροι στεγάζονται σε δομές φιλοξενίας, έχουν σοβαρό πρόβλημα σίτισης καθώς και εύρεσης προστατευτικού υλικού (μάσκες, γάντια, αντισηπτικά), ενώ τα τρανς πρόσωπα που ζουν με HIV, σύμφωνα και με τo Institute of Tropical Medicine, που ζουν με 5 HIV με χαμηλά CD4 ή και με συνοσηρότητες ακόμη, θα πρέπει να είναι ακόμη πιο προσεκτικά και να τηρούν τις οδηγίες πιο σχολαστικά από τον ευρύ πληθυσμό.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν oι εργαζόμενοι του σεξ εντείνονται εν μέσω πανδημίας

Οι εργαζόμενοι του σεξ πρόκειται για εργαζόμενα άτομα που εξ ορισμού είναι παραμελημένα από το κράτος.. Υπάρχει κάποια κρατική μέριμνα αυτή τη στιγμή για την οικονομική τους υποστήριξη; Στη χώρα μας, στις 18 Μαρτίου ο κορονοϊός είχε «σφραγίσει» δεκάδες επιχειρήσεις, ανάμεσα σε αυτές και τους οίκους ανοχής-στούντιο, με αποτέλεσμα η κρίση του COVID-19 να πλήξει τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ.

Η Κυβέρνηση έδωσε κάποια μέτρα στήριξης, το γνωστό σε όλους επίδομα των 800 ευρώ για τις επιχειρήσεις που είχαν αναστείλει δια νόμου τη λειτουργία τους. Τι γίνεται όμως με τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ; Λόγω του περιοριστικού πλαισίου του νόμου 2374/1999 που σου ανέφερα και πριν, για πολλά από τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ δεν αναγνωρίζεται ως νόμιμη η εργασία τους.

Για κάποια από τα πρόσωπα που εργάζονται σε κλειστούς χώρους (οίκους ανοχής ή στούντιο), ένα μέρος τους αναγνωρίζεται και πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, αναγνωρίζεται η νομιμότητα της εργασίας τους. Συνεπώς αυτά τα πρόσωπα, τυπικά, πληρούσαν τις προϋποθέσεις για να λάβουν αυτό το επίδομα. Όχι όμως στο σύνολό τους, γιατί ακόμη και για τα πρόσωπα που εργάζονται σε κλειστούς χώρους, υπάρχουν αρκετά που δεν αναγνωρίζεται ως νόμιμη η εργασία τους, πάλι λόγω των περιορισμών της νομοθεσίας.

Επιπλέον, υπάρχουν τα πρόσωπα που εργάζονται σε ανοικτούς χώρους ή με άλλον τρόπο, και σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και οι τρανς γυναίκες που λόγω των αποκλεισμών που βιώνουν στον χώρο της εργασίας, εργάζονται στο σεξ προκειμένου να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Αυτά τα πρόσωπα δεν είχαν λοιπόν το δικαίωμα να πάρουν κάποιο επίδομα. Και αυτά τα πρόσωπα θέλω να σου πω ότι αποτελούν την πλειοψηφία. Ειδικότερα οι τρανς εργάτριες στο σεξ ήταν από τις πρώτες εργαζόμενες που πλήγηκαν με την πρώτη κιόλας εμφάνιση του κορονοϊού στη χώρα μας. Από την πρώτη στιγμή έβλεπαν την δουλειά τους ολοένα και να μειώνεται με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν οικονομικά στις υποχρεώσεις τους.

Παράλληλα, ο φόβος για την υγεία τους αλλά και για την υγεία των πελατών και των οικείων τους, τις έκλεισε στα σπίτια τους πριν ακόμη ανακοινωθούν τα μέτρα περί «απαγόρευσης της κυκλοφορίας».

Αποτέλεσμα όλου αυτού, να μην μπορούν πλέον να καλύψουν βασικές ανάγκες διαβίωσης, να προσπαθούν να επιβιώσουν κάτω από συνθήκες φτώχειας και να κινδυνεύουν ακόμη να βρεθούν και χωρίς στέγη, αδυνατώντας να πληρώσουν το ενοίκιο τους. Η αγορά ακόμη ενός αντισηπτικού ή μίας μάσκας προκειμένου να προφυλαχθούν από τον κορονοϊό, για τις τρανς γυναίκες που εργάζονται στο σεξ είναι πλέον πολυτέλεια.

Με το ΣΥΔ έχουμε ασκήσει πιέσεις προκειμένου να βρεθεί ένας τρόπος ώστε και αυτά τα πρόσωπα να λάβουν κάποιο επίδομα και να ενταχθούν μέσα στο «δίχτυ προστασίας» της Πολιτείας.

Με σχετικό δελτίο τύπου που δώσαμε στη δημοσιότητα στις 19 Μαρτίου, καλέσαμε την Ελληνική Κυβέρνηση να λάβει την αναγκαία πρόνοια για την οικονομική στήριξη των προσώπων που εργάζονται στο σεξ, που όπως όλοι οι συνάνθρωποι μας, εν μέσω της εξάπλωσης του COVID-19 βρίσκονται σε αδυναμία να υποστηρίξουν την καθημερινή διαβίωσή τους.

Παράλληλα ξεκινήσαμε και μία καμπάνια ευαισθητοποίησης και στήριξης των εργαζόμενων στο σεξ το "SupportSexWorkers", προκειμένου να υποστηρίξει η ευρύτερη κοινωνία το αίτημα των προσώπων που εργάζονται στο σεξ να λάβουν και εκείνοι την οικονομική στήριξη.

Η ενδοοικογενειακή βία έχει αυξηθεί ραγδαία στην καραντίνα

Αυτό που γνωρίζουμε από ανακοινώσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Φύλων, αλλά και άλλους φορείς, υπάρχει μεγάλη αύξηση στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, γενικά. Αυτό είναι γεγονός.

Το ζήτημα είναι ότι οι γενικοί φορείς καταγραφείς περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, δεν καταγράφουν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας ανάμεσα στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Για να μην πούμε ότι η ενεργοποίησή τους σε ΛΟΑΤΚΙ θέματα γενικότερα είναι από μηδαμινή, έως μηδενική. Αυτή είναι μία εντελώς λάθος αντίληψη και την έχουμε επισημάνει πολλάκις.

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας, και οι φορείς καταγραφείς έμφυλων διακρίσεων και βίας, επιβάλλεται να εργάζονται σε ΛΟΑΤΚΙ θέματα, καθώς εμπίπτουν στην έμφυλη διάσταση, ιδιαίτερα τα ζητήματα ταυτότητας φύλου. Η αλήθεια είναι ότι όσον αφορά συγκεκριμένα τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας ανάμεσα στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα αυτήν την περίοδο της πανδημίας, δεν έχουμε τουλάχιστον μέχρι στιγμής καταγραφές.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν, καθώς σε συνθήκες εγκλεισμού που είχαμε την περίοδο του lockdown, είμαι απολύτως βέβαιη, ότι υπήρξαν περιστατικά τέτοια που ούτως ή άλλως υπήρχαν και πριν αυτήν την περίοδο.

Κεφάλαιο ΛΟΑΤΚΙ / τρανς πρόσφυγες

Άνοιξες ένα τεράστιο κεφάλαιο. Όταν μιλάμε για ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες, θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι μιλάμε για ανθρώπους, που έφυγαν από τις χώρες καταγωγής τους, αφήνοντας πίσω τους την κακοποίηση και την βία που πολλές φορές τη δεχόντουσαν από τις ίδιες τους τις οικογένειες, τις απειλές, τις συλλήψεις και το κυνηγητό από παραστρατιωτικές οργανώσεις, ενώ στα μάτια τους το μόνο που μπορείς να διακρίνεις είναι ο φόβος και που ήρθαν στη χώρα μας, με την ελπίδα ότι έρχονται σε μία ευρωπαϊκή χώρα.

Στα 3,5 χρόνια τώρα που βρίσκομαι στην Αθήνα και πέραν του ΣΥΔ εργάζομαι και στην PRAKSIS ειδικότερα πάνω στο κομμάτι των ΛΟΑΤΚΙ προσφύγων, θα σου πω βάσει πραγματικών στοιχείων, ότι στο μεγαλύτερο (αν όχι σε όλο) ποσοστό, πρόκειται για ανθρώπους που έχουν πέσει θύματα έμφυλης κακοποίησης και βίας, τόσο στις χώρες καταγωγής τους, όσο και κατά την διάρκεια του ταξιδιού τους ερχόμενοι στη χώρα μας, αλλά και όταν ακόμα έφτασαν στη χώρα μας.

Στις μορφές βίας κυριαρχούν η σωματική αλλά και η ψυχολογική βία, διάφορες μορφές σεξουαλικής βίας, οι σεξουαλικές επιθέσεις και οι βιασμοί, το σεξουαλικό αλλά και εργασιακό trafficking, καθώς και οι εξαναγκαστικοί γάμοι στις χώρες καταγωγής τους.

Συνομιλώντας ειδικότερα με τρανς γυναίκες πρόσφυγες που έπεσαν θύματα σεξουαλικής βίας και βιασμού, είτε από άνδρες στις χώρες καταγωγής τους, είτε από διακινητές ή από άνδρες ίδιας εθνικότητας κατά το ταξίδι τους, παρατήρησα ότι υπάρχει μία «φυσιολογικοποίηση» και «κανονικοποίηση» της βίας. Από τις περιγραφές τους η κακοποίηση που υπέστησαν αποτελεί μία κανονικότητα λόγω της ταυτότητας ή της έκφρασης του φύλου τους.

Γενικότερα, σε όλες τις περιπτώσεις των ΛΟΑΤΚΙ προσφύγων, βασικό χαρακτηριστικό τους είναι το ψυχικό αλλά και το σωματικό τραύμα. Η αίσθηση της παραίτησης πολλές φορές ακόμα και από την ίδια ακόμα τη ζωή τους, περιγράφεται με 7 κάθε λεπτομέρεια μέσα στο βλέμμα της ανημποριάς αλλά και στα εμφανή σημάδια της κακοποίησης στο σώμα τους.

Η κακή ψυχολογική τους κατάσταση, σε συνδυασμό με την αδράνεια και στασιμότητα πολλές φορές στις νομικές τους υποθέσεις, η δύσκολη πρόσβασή τους σε υπηρεσίες στέγασης και υγείας, γίνονται συνένοχοι στη δυσκολία προκειμένου να ορθοποδήσουν και να επανακτήσουν τον έλεγχο πάνω στην ίδια τους τη ζωή.

Όλο αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αναβιώνουν καθημερινά μία κατάσταση απελπισίας, ενώ έρχονται στο μυαλό τους τα «φαντάσματα του παρελθόντος». Στο ΣΥΔ και σε συνεργασία με την PRAKSIS έχουμε αναλάβει πάρα πολλές υποθέσεις ΛΟΑΤΚΙ προσφύγων (πάνω από 150 υποθέσεις).

Προσπαθούμε να πλαισιώσουμε τους ανθρώπους αυτούς από όλες τις πλευρές παρέχοντας ψυχοκοινωνική στήριξη, νομική υποστήριξη κλπ, προκειμένου να ενδυναμωθούν και να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία και πιστεύω ότι το κάνουμε πολύ καλά γιατί δεν το βλέπουμε σαν εργασία, το νιώθουμε και το κάνουμε με την καρδιά μας.

Ίσως αυτό είναι και ένα από τα «μυστικά», του ότι έχουμε το πιο υψηλό ποσοστό επιτυχιών και από τις 100 συνεντεύξεις αιτούντων άσυλο σε α’ βαθμό, οι 99 είχαν θετικό αποτέλεσμα. Πέραν αυτού, θα ήθελα να σου αναφέρω ότι η Πρόεδρος του ΣΥΔ Μαρίνα Γαλανού, υπήρξε εκπαιδεύτρια σε δύο εκπαιδευτικά σεμινάρια προς χειριστές και χειρίστριες της Υπηρεσίας Ασύλου σε θέματα έκφρασης, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου καθώς και σεξουαλικού προσανατολισμού.

Παραπάνω από αναγκαίες οι δράσεις του ΣΥΔ κατά την περίοδο της πανδημίας

Από την αρχή της πανδημίας του COVID-19 και λόγω των περιοριστικών μέτρων, του lockdown κλπ, στο ΣΥΔ όχι μόνο δεν μειώσαμε τις δράσεις και γενικότερα τη δραστηριότητά μας, αλλά την αυξήσαμε γιατί έπρεπε να γίνουν περισσότερες παρεμβάσεις. Έτσι, όταν ανακοινώθηκε το μέτρο του ελέγχου κυκλοφορίας, στείλαμε επιστολή προς τον Υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη , τον κύριο Οικονόμου, σχετικά με την ταυτοποίηση των τρανς προσώπων, όπου έπειτα βγήκε και σχετική ανακοίνωση απ το υπουργείο όπου έλεγε ότι η ταυτοποίηση των τρανς προσώπων πρέπει να γίνεται με τη μέγιστη προσοχή και ευαισθησία στα προσωπικά τους δεδομένα και με σεβασμό στην αξιοπρέπεια κάθε ατόμου.

Επίσης κάναμε παρεμβάσεις σε Σχέδια Νόμου που κατατέθηκαν όπως αυτό που προανέφερα του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου , καθώς και του Υπουργείου Παιδείας για την αναβάθμιση του σχολείου.

Επίσης όπως σου είπα κάναμε παρέμβαση και για τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ, προκειμένου να λάβουν κάποιο επίδομα. Από τις αρχές Μαρτίου του 2020, λόγω της κρίσης του COVID-19 στην χώρα μας, στο ΣΥΔ επίσης να σου πω, ότι ξεκινήσαμε μία νέα εθελοντική δραστηριότητα το «Help At Home» (Βοήθεια Στο Σπίτι), προκειμένου να στηρίξουμε όσο μπορούμε καλύτερα τα τρανς και γενικότερα τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, είτε ελληνικής καταγωγής είτε πρόσφυγες.

Στο πλαίσιο αυτής της δραστηριότητας πραγματοποιούνται: δωρεάν συνεδρίες ψυχολογικής συμβουλευτικής υποστήριξης προς τρανς και ΛΟΑΤΚΙ πρόσωπα και γονείς ΛΟΑΤΚΙ παιδιών, μέσω τηλεδιάσκεψης ή και τηλεφωνικά, δωρεάν διανομή υγειονομικού υλικού (προστατευτικές μάσκες, γάντια μίας χρήσης, αντισηπτικά κλπ), καθώς και ο Οδηγός του ΣΥΔ που αφορά την υγεία των τρανς ανθρώπων, με τίτλο «Η Υγεία των Τρανς Έχει Σημασία».

Ακόμη, πραγματοποιούνται: δωρεάν διανομή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης, διανομή μαγειρευτών μερίδων φαγητού σε τρανς και ΛΟΑΤΚΙ άστεγα άτομα ή άτομα που δεν έχουν πλέον ηλεκτροδότηση, παροχή οργανωμένης και συστηματικής φροντίδας σε ηλικιωμένα τρανς και ΛΟΑΤΚΙ πρόσωπα και άτομα με αναπηρίες όπως: φροντίδα του νοικοκυριού, συντροφιά, μικρο-αγορές, πληρωμή λογαριασμών, βοήθεια στην ατομική υγιεινή και άλλες υπηρεσίες που κρίνονται αναγκαίες και τέλος συνοδεία τρανς και ΛΟΑΤΚΙ προσώπων σε νοσοκομεία, κλινικές, γιατρούς, δημόσιες υπηρεσίες και όπου αλλού χρειαστεί ή κριθεί απαραίτητο.

Σε όλο αυτό στάθηκαν στο πλευρό μας και θα ήθελα να τους ευχαριστήσω και δημόσια ο Δήμος Αθηναίων και το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου, όπου έπειτα από συνεννόηση που είχαμε, κατέστη δυνατόν να λαμβάνουμε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης για 45 τρανς και ΛΟΑΤΚΙ πρόσωπα που βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία, το Ίδρυμα Μποδοσάκη που από το 2013 μέχρι και σήμερα μας παρέχει τρόφιμα για 25 τρανς άτομα που βρίσκονται σε ανάγκη, το Υπουργείο Εργασίας και ιδιαίτερα τον κύριο Γιώργο Σταμάτη Γεν. Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, για την παροχή υγειονομικού υλικού (προστατευτικές μάσκες και γάντια μίας χρήσης), καθώς και όλο τον κόσμο που στήριξε και συνεχίζει να στηρίζει το έργο μας μέσα σε αυτούς τους τόσο δύσκολους καιρούς για όλες και όλους μας.

Τέλος, να σου πω ότι με αφορμή την σημερινή Διεθνή Ημέρα Κατά της Ομοφοβίας, Τρανσφοβίας και Αμφιφοβίας (IDAHOBIT), το ΣΥΔ τρέχει μία καμπάνια που είναι βασισμένη στο φετινό παγκόσμιο σύνθημα για την ημέρα αυτή «Breaking The Silence» . Έτσι, μέσω αυτής της καμπάνιας θέλουμε να στείλουμε το μήνυμα ότι φέτος σπάμε την σιωπή μας κάνοντας την φωνή μας να ακουστεί ακόμη πιο δυνατά, ώστε να ενδυναμώσει περαιτέρω τα ΛΟΑΤΚΙ πρόσωπα που δεν κατάφεραν να γνωστοποιήσουν την ταυτότητα φύλου τους ή τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό.

Η καμπάνια πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, με την υποστήριξη του International Trans Fund, την φωτογράφιση της καμπάνιας την έκανε ο πολύ καλός φίλος και καταξιωμένος φωτογράφος Δημήτρης Μπούρας, τον οποίο και ευχαριστούμε δημόσια για την εθελοντική προσφορά του, ενώ για τις ανάγκες τις καμπάνιας φωτογραφήθηκαν τρία μέλη του ΣΥΔ ο Αναστάσιος Ζαρίφης ο οποίος είναι και ο Αντιπρόεδρος του σωματείου, η Αλίκη Βασιλάκη και η Χλόη Νικολαϊδη.

Να γίνει η κοινωνία μας ένα τεράστιο καράβι που θα χωράει όλες, όλους και όλα, χωρίς εξαιρέσεις

Οι μελλοντικές δράσεις και τα σχέδιά μας είναι πάρα πολλά. Αυτό που έχω μάθει μέσα στα 8 χρόνια που έχω την τιμή να είμαι μέλος του ΣΥΔ, είναι να μην κάνω βιαστικά βήματα. Όλα όσα κάνουμε βασίζονται πάνω σε ένα σχέδιο στρατηγικής, για αυτό αν θες έχουν και επιτυχία και αυτό δεν σου το λέω με έπαρση, αλλά με υπερηφάνεια.

Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα θα γίνουν αρκετά και ωραία πράγματα σε πολλούς τομείς, αλλά ακόμη δεν μπορώ να αναφέρω κάτι δημόσια. Ο στόχος είναι ένας. Να γίνει η κοινωνία μας ένα τεράστιο καράβι που θα μας χωράει όλες, όλους και όλα, χωρίς εξαιρέσεις και διακρίσεις. Εύχομαι και ελπίζω το ίδιο να θέλετε και εσείς και αυτό το τόσο όμορφο ταξίδι να μας βρει συνταξιδιώτες!"