Σαν σήμερα η έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα

Εάν ρωτήσεις δέκα ανθρώπους σήμερα, τυχαία, εάν θυμούνται κάποια, οποιαδήποτε έκρηξη ηφαιστείου, σε ολόκληρη την Ιστορία, οι μισοί θα σου πουν τον Βεζούβιο, και οι υπόλοιποι όμως θα συμπληρώσουν και το ηφαίστειο Κρακατόα...

Τη νύχτα της 26ης Αυγούστου του 1883 εκρήγνυται το ηφαίστειο στο νησί του Ειρηνικού Κρακατόα, που βρίσκεται μεταξύ Ιάβας και Σουμάτρας στην Ινδονησία. Είναι μία από τις πιο βιαιότερες ηφαιστειακές εκρήξεις όλων των εποχών. Μετά από μιάμιση

μέρα, που ολοκληρώθηκε η διαδικασία της έκρηξης, είχαν συμβεί απίστευτα πράγματα: το μισό νησί έλειπε, είχε τιναχτεί κυριολεκτικά στον αέρα...

Ο ορυμαγδός της έκρηξης ακούστηκε σε απόσταση 5.000 χιλιομέτρων, ενώ ηφαιστειακή τέφρα είχε εκτιναχθεί σε ύψος τριάντα χιλιομέτρων - ήταν τέτοιος ο όγκος της, που ακόμα και το μεσημέρι μία περιοχή εκατοντάδων χιλιομέτρων γύρω από το νησί ήταν σκοτεινή σαν να ήταν νύχτα. Πολλές μέρες μετά τις εκρήξεις, «έβρεχε» στάχτες και κομμάτια βράχων στα καταστρώματα των πλοίων που έπλεαν ανοιχτά του νησιού.

Υπολογίζεται ότι ο όγκος του ηφαιστειακού υλικού που εκτίναξε το Κρακατόα στην ατμόσφαιρα, ήταν 21 κυβικά χιλιόμετρα. Η πιο βαριά τέφρα κατακάθισε γρήγορα, αλλά η λεπτότερη και ελαφρύτερη ταξίδεψε στους παγκόσμιους ουρανούς, δίνοντας για αρκετές μέρες στους ανθρώπους πιο όμορφα, πιο κόκκινα ηλιοβασιλέματα, μέχρι να πέσει κι αυτή στη γη και στη θάλασσα...

Οι μεγαλύτερες όμως καταστροφές συνέβησαν όχι από τις ίδιες τις εκρήξεις, αλλά από τα τεράστια παλιρροϊκά κύματα, τα λεγόμενα τσουνάμι, που προκλήθηκαν από την έκρηξη του Κρακατόα. Αναφορές μιλούν για κύματα ύψους 15 μέτρων που σάρωσαν κυριολεκτικά τις γύρω ακτές. Τριακόσια παραλιακά χωριά στο Μαλαισιανό Αρχιπέλαγος καταστράφηκαν τελείως, ενώ περισσότερα από 36 χιλιάδες άτομα χάθηκαν κάτω από τα πελώρια κύματα.

Σπανίως, ευτυχώς, ο άνθρωπος διαπιστώνει ιδίοις όμμασι την τρομακτική δύναμη της Φύσης. Τρομακτική, αλλά και γοητευτική. Ακούστε τώρα: το 1930 ένα νέο νησί αναδύθηκε από τα νερά στη θέση του Κρακατόα! Το όνομά του είναι «Ανακρακατόα», που σημαίνει παιδί του Κρακατόα... Αυτό το γέννημα της Φύσης, είναι ασφαλώς κι αυτό ηφαιστειακό, όπως το μητρικό που το γέννησε – επιπλέον, είναι ενεργό ηφαίστειο και αυξάνει το ύψος του περίπου 7 μέτρα κάθε χρόνο. Τώρα, το πότε θα εκραγεί ο διάδοχος του Κρακατόα, το Ανακρακατόα, αυτό μόνο η Φύση το ξέρει.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.