Με αφορμή μια επίσκεψη στα Χανιά… Και αν έχει δίκιο ο Ιρλανδός της Ryanair;

“Οι περισσότεροι δεν έχουν καταλάβει γιατί κερδίζουν χρήματα τα τελευταία χρόνια και ούτε θα καταλάβουν γιατί δεν θα κερδίζουν πια, αν κάποια στιγμή σταματήσουν να κερδίζουν…” μου έλεγε πριν μερικές εβδομάδες ένας φίλος της στήλης σε βραδινή έξοδο στα Χανιά, όπου τριγύρω δεν έπεφτε κυριολεκτικά “καρφίτσα”…

Όταν μου εξήγησε τον μηχανισμό, κατάλαβα στην πράξη αυτό που είχα διαβάσει στο εκπληκτικό βιβλίο του Henri Hazlitt “Τα οικονομικά σε ένα μάθημα”, πως δηλαδή η οικονομία είναι ένας ιδιαίτερα περίπλοκος μηχανισμός, όπου

ενίοτε τα οφέλη και οι βλάβες μιας δραστηριότητας μπορεί να συνυπολογιστούν μόνο μακροπρόθεσμα και αφού θα έχεις την πλήρη εικόνα…

Στις αρχές του Καλοκαιριού λοιπόν που βρέθηκα στα Χανιά παρατήρησα ιδίοις όμμασι τον μετασχηματισμό που έχει υποστεί η τοπική οικονομία και κοινωνία τα τελευταία χρόνια, μετά την επιλογή του αεροδρομίου της πόλης ως προορισμό μιας εταιρείας χαμηλού κόστους.

Η αλήθεια είναι πως είχα προσέξει τα τελευταία χρόνια τα παιδιά μου και τους φίλους τους είτε όταν βρίσκονταν στην Ελλάδα είτε όταν σπούδαζαν στο εξωτερικό, επέλεγαν προορισμούς για ολιγοήμερα ταξίδια με πρώτο κριτήριο το φθηνό αεροπορικό εισιτήριο.

Το κριτήριο του προορισμού έπονταν…

Τούτο είναι κάτι εντελώς “ξένο” και παράλογο για όσους ανήκουμε πέριξ της γενεάς των “boomer’s”. Πολλές φορές τα έχω ακούσει να μου λένε: “Σκέφτεσαι σαν boomer…”…

Δεν είχα καταλάβει τη σημασία και τις επιπτώσεις αυτών των αλλαγών στις ταξιδιωτικές συμπεριφορές, στην εποχή που τα κοινωνικά δίκτυα έχουν την επιρροή που έχουν και μια αεροπορική εταιρεία μπορεί να αναδείξει ένα προορισμό και όχι το αντίστροφο όπως συνέβαινε για πολλές δεκαετίες.

Αυτό που αντιλήφθηκα είναι πως το μοντέλο τουρισμού που αναπτύσσουν οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους έχει καταλυτικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Η σημαντικότερη που μου περιέγραψαν είναι πως τα Χανιά χάρη στην επιλογή τους ως προορισμού μιας εταιρείας χαμηλού κόστους την περασμένη δεκαετία δεν “κατάλαβαν” την ύφεση που έπληξε τις περισσότερες άλλες περιοχές της Ελλάδας…

Το δεύτερο είναι η αναγέννηση της πόλης κυρίως μέσω της ισχυροποίησης της μικρομεσαίας τάξης. Παλιά (όχι πριν 35-40 χρόνια που έμεινα εκεί για 6 μήνες σαν ναύτης του Π.Ν. όταν το Α/Τ Βέλος έκανε επισκευές στο ναύσταθμο της Σούδας) θυμάμαι την τουριστική ζώνη πως ήταν λιγότερο από το 1/10 της σημερινής.

Προκειμένου να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος τη συνεισφοράς των αεροπορικών χαμηλού κόστους αρκεί να λάβει υπόψη πως τον Μάιο κάλυπταν πάνω από το 40% των αφίξεων στο αεροδρόμιο των Χανίων και τον Απρίλιο πάνω από 70%.

Κάποιος που σκέφτεται σαν “boomer” θα υποθέσει πως ο τουρίστας που αναζητεί αεροπορικό εισιτήριο με 30-50 ευρώ είναι “μπατιροτουρίστας” και η οικονομική επιβάρυνση που επιφέρει στον τόπο προορισμού είναι μεγαλύτερη από το όφελος…

Δεν είναι έτσι όμως… Αρκεί να κοιτάξετε τα δεκάδες “boutique hotels” που έχουν ανοίξει τα τελευταία χρόνια στα Χανιά ή ακόμη και στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας όπως και οι χιλιάδες ανακαινίσεις για τη χρήση ως Airbnb…

Όποιος δεν θέλει να ξοδέψει πολλά για ένα αεροπορικό ταξίδι 3-4 ωρών κατά τη διάρκεια ενός τριημέρου, δεν σημαίνει πως τις υπόλοιπες μέρες επιθυμεί να τις περάσει με άλλα 50 ευρώ…

Είπαμε, άλλες γενιές, άλλες προτεραιότητες.

Υπό την έννοια αυτή, κάποιος που επιλέγει έναν προορισμό, γιατί η μεταφορά του προσφέρεται έναντι 50 ευρώ θα ξοδέψει τουλάχιστον ένα δεκαπλάσιο ποσό στον ίδιο προορισμό…

Επίσης, το κοινό που επιλέγει τις χαμηλού κόστους αεροπορικές δεν είναι το κοινό που θα πάει σε κάποιο μεγάλο ξενοδοχείο από αυτά που προσφέρουν all inclusive υπηρεσίες. Καλά είναι και αυτά αλλά για άλλη κατηγορία τουριστών και επιχειρηματιών…

Πρόκειται για το κοινό που κινεί κυρίως τη μικρομεσαία επιχειρηματική δραστηριότητα και υπό αυτή την έννοια αναδομεί την τοπική μεσαία τάξη.

Τουτέστιν, θα ενοικιάσει ένα αυτοκίνητο, θα μείνει σε ένα μικρότερο κατάλυμα και θα αγοράσει υπηρεσίες εστίασης και ψυχαγωγίας από μικρότερες τοπικές επιχειρήσεις.

Θυμήθηκα τα παραπάνω διαβάζοντας χθες τα ρεπορτάζ που αφορούσαν την αποχώρηση της Ryanair από το Ελευθέριος Βενιζέλος, δείτε ΕΔΩ. Καθώς η συγκεκριμένη εταιρεία είναι το σημείο αναφοράς στη διαμόρφωση των εισιτηρίων χαμηλού κόστους προσπάθησα να καταλάβω τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για:

α) Τους Έλληνες ταξιδιώτες που σε μια ολιγοπωλιακή αγορά θα έχουν μια καθοριστική επιλογή λιγότερη σε προορισμούς εντός και εκτός Ελλάδος.

β) Τις χιλιάδες επενδύσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας για διαμονή, διατροφή και ψυχαγωγία…

γ) Την οικονομική δραστηριότητα στις περιοχές που προτιμά το κοινό αυτών των εταιρειών γενικότερα. Όπως είπαμε στην αρχή οι περισσότεροι δεν αντιλαμβάνονται γιατί ξαφνικά βγάζουν περισσότερα χρήματα. Όταν συμβαίνει αυτό δανείζονται και επενδύουν για να κερδίσουν ακόμη περισσότερα. Αν ξαφνικά η κατηγορία του κοινού που τους προτιμούσε μειωθεί θα μείνουν με τα χρέη…

δ) Τα έσοδα του κράτους που σίγουρα είναι περισσότερα από τις εισπράξεις κατά τη διαμονή και τη ψυχαγωγία αυτών των ανθρώπων, παρά από τα τέλη που εισπράττει από τα αεροδρόμια… Αν κρατήσει τα τέλη ψηλά θα χάσει και τα τέλη και τα έσοδα από τη διαμονή και ψυχαγωγία και επιπλέον θα φορτωθεί τα επιδόματα και τη δυσαρέσκεια αυτών που θα μείνουν άνεργοι…

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο στόχος της ιρλανδικής εταιρείας είναι το κέρδος. Ο ίδιος είναι ο στόχος της γερμανικής εταιρείας που λειτουργεί τα περιφερειακά αεροδρόμια, ο ίδιος και αυτών που λειτουργούν το Ελ. Βενιζέλος…

Το ζητούμενο είναι πώς θα βρεθεί μια λύση έτσι ώστε όλοι να κερδίσουν περισσότερα και κυρίως οι τοπικές κοινωνίες και η ελληνική οικονομία…

Μήπως λοιπόν έχει δίκιο ο “Ιρλανδός” όταν λέει μειώστε μου τα τέλη τουλάχιστον Φθινόπωρο και Χειμώνα που “βαράτε μύγες” και θα σας φέρω 5-10 εκατ. περισσότερους επισκέπτες;

Ο ίδιος πάντως αν είχαν ένα μπακάλικο και κάποιος μου πρότεινε να του δίνω 1 Ευρώ για κάθε πελάτη που θα μου φέρνει και θα ξοδεύει ένα 10αρικο, δεν θα το σκεφτόμουν…

Γράφει ο Κώστας Στούπας

The post Με αφορμή μια επίσκεψη στα Χανιά… Και αν έχει δίκιο ο Ιρλανδός της Ryanair; appeared first on zarpanews.gr.