Υπηρεσίες υποστήριξης σε θύματα βασανιστηρίων από την ΑΡΣΙΣ

Κουβαλούν στις αποσκευές τους τα τραύματα του πολέμου και του ταξιδιού, είναι οι πλέον ευάλωτοι από τους πρόσφυγες, ανήκουν στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και προσπαθούν να επουλώσουν τις πληγές τους, σωματικές και ψυχολογικές, μέσα σε δύσκολες συνθήκες.

Είναι τα θύματα βασανιστηρίων που υποστηρίζονται από την ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων με το πρόγραμμα «Υπηρεσίες νομικής και ψυχοκοινωνικής στήριξης/ψυχικής υγείας για πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν υποστεί βασανιστήριο ή άλλης μορφής κακομεταχείριση».

Το πρόγραμμα (PSS - MH Office

of ARSIS in Thessaloniki), που απευθύνεται σε ενήλικες, οι οποίοι μιλούν κουρμαντζί, φαρσί, σορανί, νταρί, αραβικά, γαλλικά και αγγλικά, άρχισε το Νοέμβριο του 2018 και ο πρώτος κύκλος του ολοκληρώνεται εντός του Ιουνίου με τη χρηματοδότηση της ΜΚΟ German Doctors.

Μέχρι σήμερα στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί περίπου 50 άνθρωποι, κυρίως επιζώντες βασανιστηρίων, πρόσφυγες ή μετανάστες. Πρόκειται κυρίως για άντρες που προέρχονται από το Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία, την Αλγερία, την Αιθιοπία, το Καμερούν, το Κονγκό, το Πακιστάν, το Τόγκο, τη Μπουρκίνα Φάσο, τη Γουινέα, τη Ακτή Ελεφαντοστού, την Τουρκία, το Μαρόκο και τη Γκάνα.

Σύμφωνα με τον ορισμό της Διεθνούς Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού για το βασανιστήριο και την κακομεταχείριση:

• Το βασανιστήριο αφορά σε σοβαρό πόνο ή οδύνη, είτε σε σωματικό είτε σε ψυχικό επίπεδο, που προκλήθηκε για σκοπούς όπως είναι η απόκτηση πληροφοριών ή η ομολογία, η άσκηση πίεσης, ο εκφοβισμός ή η ταπείνωση.

• Η σκληρή ή απάνθρωπη μεταχείριση αφορά σε πράξεις που προκαλούν σοβαρό πόνο ή οδύνη, είτε σε σωματικό είτε σε ψυχικό επίπεδο, ή που συνιστά μια σοβαρή βαναυσότητα απέναντι στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Σε αντίθεση με την περίπτωση του βασανιστηρίου, αυτές οι πράξεις δε χρειάζεται να έχουν διαπραχθεί για συγκεκριμένο σκοπό.

• Η εξευτελιστική ή ταπεινωτική μεταχείριση αφορά σε πράξεις που περιλαμβάνουν πραγματική και σοβαρή προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και που η έντασή τους είναι τέτοια που κάθε λογικός άνθρωπος θα ένιωθε εξοργισμένος.

«Το μέγεθος του αριθμού των προσφύγων και μεταναστών που έχουν υποστεί βασανιστήρια και διαμένουν στην ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας είναι σημαντικά μεγάλο», τονίζει η ψυχολόγος, συντονίστρια του προγράμματος Κατερίνα Χόνδρου.

Σύμφωνα με την ίδια, «η ανάγκη ύπαρξης της υπηρεσίας καταδεικνύεται και από τη συνεχιζόμενη ροή των παραπομπών και το πρόγραμμα ήρθε να καλύψει μέρος του κενού που υπήρχε στη Βόρεια Ελλάδα σχετικά με την ύπαρξη εξειδικευμένης δομής παροχής υπηρεσιών σε θύματα βασανιστηρίων».

Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της παροχής ενός ολοκληρωμένου πλαισίου υποστήριξης , δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ολιστική προσέγγιση μέσω της διεπιστημονικής ομάδας του προγράμματος αλλά και διαμέσου της διασύνδεσης μεταξύ των φορέων (ΜΚΟ και δημόσιοι φορείς).

Στην εκπαίδευση του προσωπικού του προγράμματος συνέβαλαν με σεμινάρια, η σύμπραξη των ΜΚΟ Γιατροί Χωρίς Σύνορα, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και Βαβέλ. Οι φορείς αυτοί συνεργάζονται για την αποκατάσταση επιζώντων βασανιστηρίων στην Αθήνα.

Οι εξυπηρετούμενοι εντάσσονται στο πρόγραμμα μέσω της παραπομπής τους από άλλους οργανισμούς, προγράμματα ή υπηρεσίες. Στα θύματα βασανιστηρίων παρέχονται ψυχοκοινωνική, ψυχολογική και ψυχιατρική υποστήριξη, νομική βοήθεια και παραπομπές από κοινωνικό λειτουργό, ψυχολόγο, ψυχίατρο, δικηγόρο και τρεις διερμηνείς.