Συνταγογράφηση με οδηγό την τεχνητή νοημοσύνη

Ερευνητές από το Ισραήλ χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για να προτείνουν την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για κάθε ασθενή.

Τι θα ήταν πιο ιδανικό από το να μπορούσαν οι γιατροί να προτείνουν το φάρμακο που ταιριάζει «γάντι» στον οργανισμό του κάθε ασθενούς. Αυτή είναι η επιδίωξη της ισραηλινής βιοτεχνολογικής εταιρείας Genetika+ που από το 2018 έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα να ταιριάξει καλύτερα τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα με τους ασθενείς, για να αποφευχθούν ανεπιθύμητες παρενέργειες και να διασφαλίσει ότι το εκάστοτε συνταγογραφούμενο φάρμακο λειτουργεί όσο το δυνατόν καλύτερα.

Πώς

το κάνει αυτό; Συνδυάζοντας την πιο προηγμένη τεχνολογία ανάπτυξης βλαστοκυττάρων με λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης (AI). Τα βλαστοκύτταρα θεωρούνται ως τα δομικά στοιχεία της ζωής. Αμέσως μετά τη δημιουργία του εμβρύου, αυτά τα κύτταρα αρχίζουν να διαιρούνται και στη συνέχεια να ωριμάζουν και να διαφοροποιούνται σε κάθε άλλο είδος κυττάρου και κατ’ επέκταση οργάνου του ανθρώπινου σώματος.

Από το δείγμα αίματος ενός ασθενούς οι επιστήμονες της εταιρείας μπορούν να δημιουργήσουν εγκεφαλικά κύτταρα, τα οποία στη συνέχεια τα εκθέτουν σε πολλά αντικαταθλιπτικά φάρμακα και καταγράφουν πιθανές κυτταρικές αλλαγές (βιοδείκτες).

Οι πληροφορίες που λαμβάνονται από το ιατρικό ιστορικό και από τα γενετικά δεδομένα ενός ασθενούς, στη συνέχεια υποβάλλονται σε επεξεργασία από ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης για να καθοριστεί το καλύτερο φάρμακο που θα συνταγογραφήσει ο γιατρός και η δοσολογία.

Αν και η τεχνολογία αυτή τη στιγμή βρίσκεται ακόμη σε στάδιο ανάπτυξης, η Genetika+ με έδρα το Τελ Αβίβ σκοπεύει να την κυκλοφορήσει εμπορικά μέσα το επόμενο έτος. Η εταιρεία έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συνεργάζεται επίσης με φαρμακευτικές εταιρείες για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων ακριβείας, ελπίζοντας ότι το έργο της θα έχει μεγάλη ζήτηση στο μέλλον.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι από 280 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως που πάσχουν από κατάθλιψη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και η λήψη αντικαταθλιπτικών σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη θεραπεία για όλους. Έχει εκτιμηθεί εδώ και καιρό ότι σχεδόν τα 2/3 των αρχικά συνταγογραφούμενων φαρμάκων για κατάθλιψη ή για άγχος μπορεί να μην λειτουργούν σωστά.

Οι ερευνητές της εταιρείας λένε ότι βρίσκονται στην κατάλληλη στιγμή να παντρέψουν την πιο προηγμένη τεχνολογία των υπολογιστών με τις βιολογικές τεχνολογικές εξελίξεις και πως η δυνατότητα της τεχνητής νοημοσύνης να μεταμορφώσει την παγκόσμια φαρμακευτική βιομηχανία, η οποία απέφερε έσοδα 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021, είναι τεράστια.

Η Dr Heba Sailem, Καθηγήτρια βιοϊατρικής τεχνητής νοημοσύνης και επιστήμης δεδομένων στο King's College του Λονδίνου, λέει ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει βοηθήσει μέχρι στιγμής στα πάντα, «από τον εντοπισμό ενός πιθανού γονιδίου στόχου για τη θεραπεία μιας συγκεκριμένης ασθένειας και την ανακάλυψη ενός νέου φαρμάκου μέχρι τη βελτίωση της θεραπείας των ασθενών με την πρόβλεψη της βέλτιστης θεραπευτικής στρατηγικής, με την ανακάλυψη βιοδεικτών για εξατομικευμένη θεραπεία ασθενών ή ακόμα και με την πρόληψη νόσων μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης σημείων εμφάνισής της».

Ωστόσο, ο συνάδελφος της Calum Chace, ειδικός στο πεδίο υποστηρίζει ότι η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στον φαρμακευτικό τομέα παραμένει «μια αργή διαδικασία». Οι φαρμακευτικές εταιρείες είναι τεράστιες και οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στον τρόπο που κάνουν έρευνα και ανάπτυξη θα επηρεάσει πολλούς ανθρώπους σε διαφορετικά τμήματα.

Ωστόσο, η Δρ. Sailem τονίζει ότι ο φαρμακευτικός τομέας δεν θα πρέπει να μπει στον πειρασμό να προχωρήσει γρήγορα με την τεχνητή νοημοσύνη και θα πρέπει να εφαρμόσει αυστηρά μέτρα πριν βασιστεί στις προβλέψεις της.

Μια άλλη εταιρεία, η Insilico Medicine με έδρα το Χονγκ Κονγκ χρησιμοποιεί ήδη την τεχνητή νοημοσύνη για να επιταχύνει την ανακάλυψη φαρμάκων. «Η ΑΙ πλατφόρμα μας είναι ικανή να εντοπίζει υπάρχοντα φάρμακα που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, να σχεδιάζει νέα φάρμακα για γνωστούς στόχους ασθενειών ή να βρίσκει νέους στόχους και να σχεδιάζει ολοκαίνουργια μόρια», λέει στο BBC ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Alex Zhavoronkov.

Ο ίδιος λέει ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης βοηθά την εταιρεία του να αναπτύξει νέα φάρμακα πιο γρήγορα από ό,τι θα συνέβαινε διαφορετικά Το πιο ανεπτυγμένο φάρμακο της, μια θεραπεία για μια πνευμονική πάθηση που ονομάζεται ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση, δοκιμάζεται τώρα κλινικά.

Ο κ. Zhavoronkov λέει ότι συνήθως χρειάζονται τέσσερα χρόνια για να φτάσει ένα νέο φάρμακο σε αυτό το στάδιο και ότι χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη, η Insilico Medicine το πέτυχε σε λιγότερο από 18 μήνες, με το ελάχιστο κόστος, προσθέτοντας ότι αυτή τη στιγμή άλλα 31 φάρμακα της εταιρείας βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.

Πηγή: BBC#ΤΕΧΝΗΤΗ_ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ #ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ