Μηταράκης: Αναδρομικοί διορισμοί μετά από δικαστικές αποφάσεις - Αναλυτικά παραδείγματα

Αναδρομικά ποσά μισθών και πλήρης βαθμολογική αποκατάσταση δικαιούνται όσοι διοριστούν αναδρομικά στο Δημόσιο μετά από δικαστικές αποφάσεις, σύμφωνα με απόφαση του υφυπουργού Εργασίας Νότη Μηταράκη.

Ειδικότερα με αφορμή τα έγγραφα ερωτήματα Υπηρεσιών του Δημοσίου, σχετικά με τις ασφαλιστικές κρατήσεις που πρέπει να διενεργηθούν στις περιπτώσεις αναδρομικών διορισμών και δεδομένης της ύπαρξης και λειτουργίας από 1.1.2017 του ΕΦΚΑ, το Υπ. Εργασίας με την εγκύκλιό του αναφέρει ότι στις περιπτώσεις αναδρομικών διορισμών η Διοίκηση,

συμμορφούμενη προς τις αποφάσεις των Δικαστηρίων υπέχει υποχρέωση πλήρους αποκατάστασης του δικαιωθέντος υπαλλήλου, τόσο ως προς τις διοικητικές συνέπειες (π.χ. αναδρομικός διορισμός, βαθμολογική αποκατάσταση), όσο και ως προς τις οικονομικές (π.χ. μισθολογική αποκατάσταση).

Η μισθολογική αποκατάσταση του δικαιωθέντος υπαλλήλου συνίσταται στην καταβολή σε αυτόν αναδρομικών αποδοχών, υπολογιζόμενων σύμφωνα με τα ισχύοντα σε κάθε χρονική περίοδο. Στις αποδοχές που δικαιούται ο υπάλληλος πρέπει να συμψηφισθεί ό,τι αυτός ωφελήθηκε από την τυχόν άσκηση άλλου επαγγέλματος ή την εκμίσθωση της εργασίας του σε τρίτο κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα. Στο πλαίσιο αυτό, ανακύπτει και το ζήτημα της ασφάλισης του δικαιωθέντος υπαλλήλου στο Δημόσιο ή σε άλλους πρώην φορείς κύριας ασφάλισης.

Να σημειωθεί οτι οι νεοπροσλαμβανόμενοι από 01.01.2011 και εφεξής τακτικοί υπάλληλοι στο Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ κλπ., οι οποίοι δεν έχουν καμία προϋπηρεσία με οποιαδήποτε σχέση εργασίας έως την ημερομηνία αυτή στους εν λόγω φορείς, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κύριας σύνταξης του πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ ή στο πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Ταμείο Νομικών), εφόσον πρόκειται για πρόσωπα για τα οποία προκύπτει υποχρεωτική ασφάλιση στον εν λόγω πρώην φορέα.

α) Περιπτώσεις με ασφάλιση -κατά τη διάρκεια του αναδρομικού διορισμού- στο πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ.

Παράδειγμα 1: Υπάλληλος αναδρομικά διορισμένος το 2009, ο οποίος τον Μάρτιο του έτους αυτού έλαβε από την μισθωτή του εργασία στον ιδιωτικό τομέα 1000 ευρώ
κατέβαλε ως ασφαλισμένος στο πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ εισφορά ασφαλισμένου ποσού 66,70 € (1000X6,67%) και ο εργοδότης του αντίστοιχα εργοδοτική εισφορά ποσού 133,3 € (1000X13,33%). Ο εν λόγω υπάλληλος υπάγεται από το διορισμό του στην ασφάλιση του Δημοσίου. Έστω ότι οι αποδοχές επί των οποίων έπρεπε να καταβάλει εισφορές, αν ήταν διορισμένος το διάστημα εκείνο στο δημόσιο, ήταν επίσης 1000 €. Θα κατέβαλε επομένως το ίδιο ποσό εισφοράς ασφαλισμένου (1000X6,67%) και συνεπώς δεν προκύπτει ποσό για παρακράτηση. Εργοδοτική εισφορά στην περίπτωση αυτή δεν υφίσταται για το χρονικό διάστημα έως 31.12.2016, δεδομένου ότι η εργοδοτική εισφορά για τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο, εισήχθη για πρώτη φορά από 1.01.2017, όπως αναλύθηκε ανωτέρω.
Εάν ο αναδρομικός διορισμός ανατρέχει σε διάστημα και μετά την 1.01.2017, οι εισφορές εργοδότη που θα έπρεπε να καταβάλει το Δημόσιο επί των 1000 ευρώ υπολογίζονται με τα μεταβατικά ποσοστά, όπως αυτά εξελίσσονται σύμφωνα με την προαναφερθείσα ΥΑ 111482/0092/30.11.2016 (ΦΕΚ Β' 4005/2016). Εάν οι εισφορές εργοδότη που έχουν ήδη καταβληθεί καλύπτουν τα ποσά αυτά, δεν καταβάλλεται επιπλέον εισφορά από το Δημόσιο και οι καταβληθείσες εισφορές μεταφέρονται κατά τα ανωτέρω οριζόμενα.

Παράδειγμα 2: Εάν στο ανωτέρω παράδειγμα ο υπάλληλος είχε διορισθεί αναδρομικά το 2012 χωρίς να έχει προϋπηρεσία στο Δημόσιο, υπάγεται αυτοδικαίως στην ασφάλιση του κλάδου κύριας σύνταξης του πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ (αρ. 2 του ν. 3865/2010, όπως ισχύει) και ως εκ τούτου τα ποσοστά των ασφαλιστικών του εισφορών επιμερίζονται σε 6,67% για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη. Από την εργασία του στον ιδιωτικό τομέα έλαβε 1000 € και ως ασφαλισμένος στο πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ κατέβαλε ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 66,70 € (1000X6,67%) και ο εργοδότης του το ποσό των 133,3 € ως εργοδοτική εισφορά αντίστοιχα (1000X13,33%). Έστω ότι οι αποδοχές επί των οποίων έπρεπε να καταβληθούν εισφορές, αν ήταν διορισμένος το διάστημα εκείνο στο δημόσιο, ήταν επίσης 1000€. Δεδομένου ότι τα ποσά εισφοράς ασφαλισμένου (1000X6,67%) και εργοδότη συμπίπτουν δεν προκύπτει ποσό για παρακράτηση.

Παράδειγμα 3: Ο ίδιος ως άνω υπάλληλος, για το μήνα Μάρτιο του 2012 έλαβε από την εργασία του στον ιδιωτικό τομέα 700 € και ως ασφαλισμένος του πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, κατέβαλε ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 49,69 (700X6,67%) και ο εργοδότης ως εισφορά το ποσό των 93,31€ (700X13,33%). Έστω ότι οι αποδοχές επί των οποίων έπρεπε να καταβάλει εισφορές αν ήταν διορισμένος το διάστημα εκείνο στο δημόσιο ήταν 1000 € (πριν από την αφαίρεση εισοδήματος που έχει αποκτηθεί από την απασχόλησή του στον ιδιωτικό τομέα) και ως εκ τούτου όφειλε να καταβάλει ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 66,70 € (1000X6,67%) και το Δημόσιο προς το πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ ως εργοδοτική εισφορά το ποσό των 133,3€ (1000X13,33%). Ο εκκαθαριστής, από τις καταβλητέες αποδοχές θα παρακρατήσει και θα αποδώσει στον ΕΦΚΑ το ποσό των 20,01€ ως διαφορά εισφοράς ασφαλισμένου (66,70-49,69=20,01€) και το Δημόσιο θα καταβάλει προς το πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ το ποσό των 39,99€ ως διαφορά εισφοράς εργοδότη (133,3- 93,31=39,99€).

Παράδειγμα 4: Για το μήνα Μάρτιο του 2012 ο ασφαλισμένος στο πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ έλαβε ως αποδοχές από την μισθωτή εργασία του στον ιδιωτικό τομέα το ποσό των 1500 € και κατέβαλε ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 100,05 € (1500X6,67%) και ο εργοδότης ως εισφορά το ποσό των 199,95€ (1500X13,33%). Έστω ότι οι αποδοχές επί των οποίων έπρεπε να καταβάλει εισφορές αν ήταν διορισμένος το διάστημα εκείνο στο δημόσιο ήταν 1000 € (πριν από την αφαίρεση εισοδήματος που έχει αποκτηθεί από την απασχόλησή του στον ιδιωτικό τομέα) και ως εκ τούτου όφειλε να καταβάλει ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 66,70 € (1000X6,67%) και το Δημόσιο ως εργοδοτική εισφορά το ποσό των 133,3€ (1000X13,33%).
Για το επίμαχο διάστημα έχει καλυφθεί η εισφορά ασφαλισμένου και εργοδότη. Τα επιπλέον ποσά εισφορών μεταφέρονται στο πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ.
Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι αν πρόκειται για καθεστώς μερικής απασχόλησης, αφού ολοκληρωθεί η ανωτέρω διαδικασία ο χρόνος ασφάλισης θεωρείται ως ένας πλήρης μήνας στην ασφάλιση του δημοσίου ή των άλλων πρώην φορέων κύριας ασφάλισης (ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, ΕΤΑΑ).

β) Περιπτώσεις με απασχόληση -κατά τη διάρκεια του αναδρομικού διορισμού- στο Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ α' και β βαθμού κλπ με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (ορισμένου ή αορίστου χρόνου)

Στις περιπτώσεις αυτές και δεδομένου ότι οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (ορισμένου ή αορίστου χρόνου), υπάγονται στην ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, εφαρμόζονται αναλόγως -ως προς τη διενέργεια των ασφαλιστικών κρατήσεων- τα ανωτέρω αναφερόμενα.

γ) Περιπτώσεις με ασφάλιση -κατά τη διάρκεια του αναδρομικού διορισμού- στον πρ. ΟΑΕΕ ή πρ. ΕΤΑΑ.

Παράδειγμα 1: Υπάλληλος αναδρομικά διορισμένος από το έτος 2008, ήταν κατά το επίμαχο διάστημα ασφαλισμένος στον πρώην ΟΑΕΕ. Το μηνιαίο ποσό ασφαλιστικής εισφοράς που κατέβαλε στον πρώην φορέα, ανήρχετο στα 152,41 € (ασφαλιστικές κατηγορίες του πρώην ΟΑΕΕ). Οι αποδοχές, επί των οποίων έπρεπε να καταβάλει εισφορές αν ήταν διορισμένος το διάστημα εκείνο στο δημόσιο ήταν 1000 € (πριν από την αφαίρεση εισοδήματος που έχει αποκτηθεί από την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος) και ως εκ τούτου όφειλε να καταβάλει ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 66,70 € (1000X6,67%). Για το επίμαχο διάστημα έχει καλυφθεί η εισφορά ασφαλισμένου, που έπρεπε να καταβληθεί υπέρ του κλάδου κύριας σύνταξης. Το επιπλέον ποσό εισφοράς που έχει καταβληθεί από τον ασφαλισμένο μεταφέρεται στο Δημόσιο.
Εργοδοτική εισφορά στην περίπτωση αυτή δεν υφίσταται για το χρονικό διάστημα έως 31.12.2016, δεδομένου ότι η εργοδοτική εισφορά για τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο, εισήχθη για πρώτη φορά από 1.01.2017, όπως αναλύθηκε ανωτέρω.

Παράδειγμα 2: Εάν ο ανωτέρω υπάλληλος διοριστεί αναδρομικά το έτος 2012, ως μη έχων προϋπηρεσία στο Δημόσιο έως 31.12.2010, θα υπαχθεί στην ασφάλιση του πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. Ως εκ τούτου, εκτός από την εισφορά ασφαλισμένου, η οποία έχει καλυφθεί όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θα πρέπει να υπολογισθεί και εισφορά εργοδότη ύψους 133,3€ (1000X13,33%), την οποία θα καταβάλει το Δημόσιο ως εργοδότης υπέρ του πρ. ΙΚΑ - ΕΤΑΜ.

δ) Περιπτώσεις με ασφάλιση -κατά τη διάρκεια του αναδρομικού διορισμού- στο πρ. ΕΤΑΑ.

Παράδειγμα: Μηχανικός, νέος ασφαλισμένος διορίζεται αναδρομικά σε θέση ΠΕ Μηχανικών το 2009 και πριν το διορισμό του ασκούσε ελεύθερο επάγγελμα μηχανικού. Ο εν λόγω υπάλληλος, υπάγεται στην ασφάλιση του πρ. ΤΣΜΕΔΕ ως μισθωτός μηχανικός και για την ασφάλισή του για κύρια σύνταξη καταβάλλονται εισφορές ύψους 6,67% από τον ασφαλισμένο και 13,33% από το Δημόσιο, ως εργοδότης. Ως ελεύθερος επαγγελματίας είχε καταβάλει εισφορά ύψους 138,67. Οι αποδοχές, επί των οποίων έπρεπε να καταβληθούν εισφορές αν ήταν διορισμένος το διάστημα εκείνο στο δημόσιο ήταν 1000 € (πριν από την αφαίρεση εισοδήματος που έχει αποκτηθεί από την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος) και ως εκ τούτου όφειλε να καταβάλει ως εισφορά ασφαλισμένου το ποσό των 66,70 €, η οποία έχει καλυφθεί. Το Δημόσιο θα καταβάλει επιπλέον εισφορά ως εργοδότης υπέρ του πρ. ΤΣΜΕΔΕ το ποσό των 133,33 € (1000X13,33%).